Vụ việc là cuộc tranh chấp giữa quyền được biết của dư luận và quyền lực của nhánh hành pháp. Tòa án liên bang đã đảo ngược một phán quyết của tòa cấp thấp cho phép Chính phủ Mỹ giữ bí mật về các hoạt động của máy bay không người lái, bao gồm các chiến dịch không kích gây chết người, như với công dân Mỹ Anwar al-Awlaki trong một chiến dịch tại Yemen năm 2011.

Nguyên đơn là tờ báo hàng đầu nước Mỹ The New York Times. Ba thẩm phán đều đồng ý về việc chính quyền phải từ bỏ quyền giữ bí mật các chiến dịch của họ. NYT và hai phóng viên của báo này, Charlie Savage và Scott Shane, yêu cầu công khai các tài liệu nói trên dựa vào luật tự do thông tin liên bang.

“Việc bảo mật các chiến dịch này, nếu là cần thiết, cũng đã bị vi phạm bởi các tuyên bố công khai của các quan chức chính phủ ở cấp cao nhất và tiết lộ chính thức trong sách trắng của Bộ Tư pháp”, thẩm phán Jon Newman viết trong phán quyết phúc thẩm tại phiên tòa ở New York. Ông nói việc bảo mật không còn logic nữa và lập luận của phía chính phủ rằng việc tiết lộ thông tin có thể ảnh hưởng tới các kế hoạch quân sự và các hoạt động tình báo ở nước ngoài không còn cơ sở, do các tuyên bố của những quan chức cấp cao về chiến dịch này cũng như các thông tin đã được Bộ Tư pháp Mỹ công khai.

Allison Price, người phát ngôn Bộ Tư pháp Mỹ, nói với Hãng tin Reuters rằng bộ không bình luận gì về phán quyết của tòa. Luật sư của NYT David McCraw nói tờ báo vui mừng với phán quyết này, mà theo họ sẽ có lợi cho cuộc tranh luận công khai về các chính sách đối ngoại và vấn đề an ninh quốc gia của Mỹ.

“Tòa đã xác nhận lại một nguyên tắc nền tảng của một nền dân chủ: người dân không cần phải chấp nhận một cách mù quáng những đảm bảo từ chính quyền rằng họ đang hành xử đúng luật; người dân được quyền đòi hỏi những bằng chứng xác nhận sự hợp pháp của những gì chính quyền đang làm”, ông McCraw nói trong một tuyên bố.

Phóng to

Hiện trường một vụ tấn công của máy bay không người lái Mỹ tại Yemen - Ảnh: Reuters