Ngày 13-8, nguồn tin của Tuổi Trẻ Online cho biết Thanh tra Chính phủ đã có kết luận về sai phạm năm dự án điện gió tại tỉnh Gia Lai.

Chưa hoàn thành thủ tục đất đai đã bán 99,7% cổ phần dự án điện gió 

Trong số năm dự án có sai phạm, được Thanh tra Chính phủ nêu, có hai dự án chuyển nhượng cổ phần cho chủ đầu tư khác ngay khi xin được chủ trương đầu tư.

Đó là dự án nhà máy điện gió Phát triển miền núi do Công ty cổ phần Điện gió Chư Prông làm chủ đầu tư, công suất 50MW tổng vốn 1.916 tỉ đồng.

Và dự án nhà máy điện gió chế biến Tây Nguyên do Công ty cổ phần Năng lượng gió Chư Prông làm chủ đầu tư, công suất 50MW, tổng vốn 1.917 tỉ đồng.

Chủ đầu tư hai dự án đều đăng ký vốn điều lệ 25 tỉ đồng, trụ sở tại số 18 Hùng Vương, TP Pleiku (Gia Lai).

Cổ đông chi phối là bà Nguyễn Thị Sen - chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần chè Bàu Cạn.

Thanh tra Chính phủ phát hiện quá trình thực hiện dự án, Sở Kế hoạch và Đầu tư cùng các ngành chức năng tỉnh Gia Lai không tổ chức thẩm định năng lực tài chính hai công ty này, mà đã tham mưu UBND tỉnh ban hành quyết định cấp chủ trương đầu tư khi chủ đầu tư không đảm bảo năng lực tài chính.

Cụ thể, chủ đầu tư không có tài liệu thuyết minh năng lực tài chính, không có tài liệu chứng minh vốn góp chủ sở hữu 383 tỉ đồng, tương đương 20% tổng mức đầu tư dự án, là vi phạm Luật Đầu tư.

Đáng chú ý, theo Thanh tra Chính phủ, chỉ một tháng sau khi được cấp chủ trương đầu tư, hai công ty điện gió này bắt đầu chuyển nhượng cổ phần và bán 99,7% cổ phần cho nhà đầu tư nước ngoài là Công ty EPVN W2 (HK) Company Limited.

Việc bán cổ phần diễn ra nhanh chóng khi doanh nghiệp chưa hoàn thành thủ tục đất đai, chưa thực hiện đầu tư. Đến nay hai dự án chậm tiến độ, hết thời hạn đầu tư nhưng cơ quan chức năng buông lỏng quản lý, không tham mưu thu hồi tiền ký quỹ 16 tỉ đồng.

Tại dự án này, cơ quan chức năng chỉ ra chủ đầu tư cũng sai phạm khởi công dự án khi chưa được bàn giao đất thực địa, chưa thẩm định phê duyệt thiết kế kỹ thuật và bản vẽ thi công.

Thu hồi tiền ký quỹ, xử lý các sai phạm

Ngoài hai dự án trên, ba dự án điện gió có sai phạm còn lại là: dự án nhà máy điện gió Hưng Hải Gia Lai; dự án nhà máy điện gió Chơ Long; dự án nhà máy điện gió Yang Trung.

Trong đó Thanh tra Chính phủ nhận thấy tại dự án Hưng Hải Gia Lai, Sở Kế hoạch và Đầu tư không tổ chức thẩm định năng lực tài chính chủ đầu tư đã tham mưu UBND tỉnh cấp chủ trương đầu tư.

Dự án được điều chỉnh, bổ sung một phần diện tích tại huyện Đăk Pơ, dẫn tới một phần dự án thực hiện trên đất không có quy hoạch năng lượng.

Tại dự án nhà máy điện gió Chơ Long và dự án nhà máy điện gió Yang Trung, tỉnh Gia Lai đã cấp chủ trương đầu tư khi chủ đầu tư không có vốn góp chủ sở hữu ứng với 20% tổng mức đầu tư của dự án. Dự án thi công trên quy hoạch đất lâm nghiệp trước khi chuyển mục đích.

Quá trình thực hiện dự án chủ đầu tư khởi công xây dựng khi chưa được cho thuê đất, chưa được bàn giao đất ngoài thực địa, chưa phê duyệt thiết kế kỹ thuật, bản vẽ thi công. Các dự án triển khai chậm tiến độ, hết thời hạn đầu tư nhưng cơ quan chức năng không thu hồi tiền ký quỹ 77 tỉ đồng.

Từ đó Thanh tra Chính phủ yêu cầu UBND tỉnh Gia Lai chỉ đạo kiểm tra, rà soát việc chuyển nhượng cổ phần khi chưa hoàn thành thủ tục đất đai; việc chủ đầu tư sử dụng lao động nước ngoài không báo cáo.

Bồi thường hành lang an toàn điện gió, chờ tới bao giờ?

Các dự án điện gió đi vào vận hành ảnh hưởng đời sống, sinh kế người dân nhưng chưa có quy định bồi thường thỏa đáng gây bức xúc nhiều nơi.