Nói về thực trạng xây dựng sai phép, vượt tầng, nguyên bí thư Thành ủy Hà Nội Phạm Quang Nghị vừa qua cho rằng sau mỗi chung cư mini xây nhiều hơn số tầng so với giấy phép được cấp là cả một thế lực lớn "chống lưng".

Đồng thời, ông nói có tình trạng các chủ đầu tư bất chấp việc xây sai phép, "mong cho được phạt" để hợp thức hóa vi phạm.

Xử phạt để "hợp pháp hóa sai phạm" đã có tiền lệ

Trao đổi với Tuổi Trẻ Online sáng 19-9 về nhận định trên, đại biểu Quốc hội Lê Thanh Vân cho rằng hiện giấy phép xây dựng tại các công trình nhà ở riêng lẻ được "cấp một đàng, nhưng lại làm một nẻo". Vì vậy, khi sự cố, thảm họa xảy ra thì chính quyền địa phương mới "thức tỉnh".

Về việc để tình trạng các công trình xây sai phép xảy ra, ông cho rằng bắt nguồn từ việc kiểm tra trật tự xây dựng thiếu chặt chẽ, thậm chí là đồng lõa, bảo kê.

"Như cựu bí thư Hà Nội Phạm Quang Nghị nói có chống lưng để các công trình xây sai phép. Tôi thấy rõ ràng nếu không có sự tiếp tay, làm ngơ của chính quyền sở tại, cụ thể là chính quyền phường, đặc biệt là lực lượng thanh tra xây dựng thì các công trình xây sai phép, vượt tầng không thể tồn tại.

Lực lượng thanh tra xây dựng địa bàn hiện nay có nhiều tiêu cực, khi chấp nhận cho chủ đầu tư xây lên, sau đó không xử lý. Đây là lực lượng rất sát dân, nếu không biết thì không có cấp nào biết cả, vì vậy chắc chắn có sự tiếp tay với các công trình vi phạm" - ông Vân nhận định.

Về việc xử phạt các công trình sai phép để "hợp pháp hóa sai phạm" để cho tồn tại, ông Vân cho rằng "đã có tiền lệ", nhiều cấp đã có ý kiến phải chấm dứt tình trạng này, tuy nhiên hiện việc này vẫn đang tái diễn.

"Vì vậy, phải xem xét cán bộ thanh kiểm tra việc này, sau đó là cấp trên, cứ thế mà lần theo trách nhiệm từng người, không thể vô can được.

Đừng có đổ lỗi cho việc không biết, một người dân đổ đống cát trước nhà thì lập tức thanh tra xây dựng, trật tự xây dựng đến lập biên bản. Nhưng nhà xây cao lù lù thế bảo không biết là vô lý, vì vậy phải xử thật nặng, thật nghiêm cán bộ công chức mà lại vô trách nhiệm, bắt tay với vi phạm" - ông Vân nói thêm.

Lỗ hổng lớn trong quản lý đô thị

Trao đổi với Tuổi Trẻ Online, kiến trúc sư Phạm Thanh Tùng - chánh văn phòng Hội Kiến trúc sư Việt Nam - cho biết qua nhận định của nguyên bí thư Hà Nội Phạm Quang Nghị và thực tế hiện nay đã thể hiện sự vô trách nhiệm, quan liêu, thậm chí có cả lợi ích nhóm trong vấn đề cấp phép, thanh tra và quản lý xây dựng.

Ông cho rằng đây là lỗ hổng lớn trong quản lý đô thị.

"Việc xuất hiện chung cư mini, nhất là từ năm 2010 trở lại đây đã thỏa mãn, đáp ứng nhu cầu có thật của cư dân đô thị, những tầng lớp trung lưu, sinh viên... với giá cả phải chăng.

Trong khi nhà ở xã hội hiện vẫn triển khai chưa tốt, chưa đúng với quan điểm chỉ đạo. Tức là các nhà ở xã hội vẫn ở xa trung tâm, xa nơi kiếm sống của người dân, thiếu thốn phương tiện tiếp cận với giao thông công cộng... Đặc biệt, giá nhà ở xã hội vẫn đắt và thủ tục cũng rườm rà, không phải ai cũng mua được" - ông Tùng nói.

Trong khi đó, chung cư mini lại đáp ứng được những đòi hỏi của người dân. Tuy nhiên, ông Tùng cho rằng loại hình này lại đang bị "biến tướng" từ giấy phép xây dựng.

Cụ thể, việc "biến tướng" nằm ở giấy phép xây nhà ở riêng lẻ, nhưng lại xây theo dạng chung cư mini để cho thuê. Đồng thời, người cấp phép lại không kiểm tra kỹ việc nhà ở riêng lẻ cho một hay nhiều hộ và buông lỏng quản lý trong lúc xây dựng, đặc biệt là khâu hậu kiểm.

"Nhà ở riêng lẻ vấn đề phòng cháy đơn giản hơn chung cư, vì vậy chung cư mini thường mật độ xây dựng là 100%, xây kín mít và lại là các khu đất nhỏ hơn 100 - 200m², rất chật chội. Cho nên việc cháy nổ nhà ở như thế này đã xảy ra rất nhiều, vụ ở Thanh Xuân chỉ là giọt nước tràn ly, để lại hậu quả rất đau xót" - ông nêu thực tế.

Kiến trúc sư Phạm Thanh Tùng cho biết sự "biến tướng" trên không phải người dân có thể tự làm được, mà phải có sự tiếp tay của người cấp phép; sự quan liêu, năng lực của cán bộ thẩm định.

"Rõ ràng cả một hệ thống quản lý đô thị đang có lỗ hổng, có vấn đề. Năng lực quản trị đô thị của công chức, viên chức và đằng sau đó có thể là có lợi ích nhóm" - ông nhận định.

Về tầm vĩ mô, vị chánh văn phòng Hội Kiến trúc sư Việt Nam cho rằng đã đến lúc cần kiểm tra lại tất cả công tác quy hoạch. Theo ông, không nên chỉ "chăm chăm" quy hoạch các khu đô thị mới, mà phải để ý tới việc một nửa dân số "đang nằm ở đằng sau những dãy phố bóng bẩy, là những ngõ, ngách, hẻm".

Thảm họa vừa qua là bài học cảnh tỉnh và quan trọng nhất là lấp lỗ hổng trong quản trị đô thị, từ mọi khâu. Nếu làm được điều đó thì chúng ta có một đô thị bình yên và người dân có nơi cứ trú hạnh phúc. Câu chuyện ở Thanh Xuân chưa phải là câu chuyện cuối cùng nếu chúng ta không kịp thời lấp đầy các lỗ hổng tôi nêu trên" - ông nói.

Nguyên Bí thư Hà Nội Phạm Quang Nghị nói chung cư mini vượt tầng 'có thế lực chống lưng'

Nguyên Bí thư Thành ủy Hà Nội Phạm Quang Nghị nói như vậy về thực trạng xây dựng sai phép chung cư mini ở Hà Nội bên lề Hội nghị đóng góp ý kiến vào dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) do Thành ủy, HĐND, UBND TP tổ chức sáng 18-9.