Phóng to

Người dân huyện Thốt Nốt, TP Cần Thơ kéo điện về nhà.Ảnh: T.THÁI

Giá bù hao hụt

Theo qui định, điện lực bán điện cho các tổ tư nhân với giá 390 đồng (giá sinh hoạt) và tổ điện tư nhân chỉ được bán lại với giá không quá 700 đồng/kWh. Tuy nhiên, tại TP Cần Thơ nhiều tổ điện tư nhân thường thu tiền điện cao hơn giá này. Điện lực TP Cần Thơ cho biết toàn TP còn 678 đồng hồ tổng (trong đó có 194 tổ điện tư nhân và 16 HTX) với số hộ sử dụng là 54.374.

Năm ngoái, Sở Công nghiệp TP Cần Thơ kiểm tra bảy tổ điện thì cả bảy tổ đều bán giá điện vượt giá qui định. Trong đó tổ điện HTX Tân Lộc, huyện Thốt Nốt bán điện cho dân với giá 1.200/kWh; HTX Công Nông, huyện Vĩnh Thạnh bán điện với giá 1.000 đồng/kWh; HTX Tân Thới, huyện Phong Điền bán với giá 900 đồng/kWh...

Ông Hoàng Hữu Kỳ, trưởng chi nhánh Điện Ô Môn, nói: “Người dân tại xã Thới Thạnh, Cờ Đỏ phải trả tiền điện cao là do tổ điện áp dụng kỹ thuật không đúng. Kéo dây không đảm bảo chất lượng, số hộ dân câu đuôi ngày một tăng, biến áp bị quá tải nên thất thoát điện năng rất lớn...

Đúng ra tổ điện phải tự chịu, tuy nhiên tổ điện đã tự nâng mức giá cao để bù vào lượng điện năng thất thoát”. “Tình trạng này là vấn nạn chung của nhiều tổ điện tư nhân. Chỉ có xóa hết các tổ điện tư nhân mới chấm dứt” - ông Nguyễn Văn Xuân, phó phòng thanh tra bảo vệ - pháp chế Điện lực Cần Thơ, nói.

Ông Trần Ngọc Liêm, chủ nhiệm HTX điện Tân Thới, huyện Phong Điền, giải thích: “Đoàn kiểm tra lập biên bản chúng tôi bán cho hơn 50 hộ vượt giá qui định là do trước đây 50 hộ thuộc một tổ điện khác. Họ làm ăn thua lỗ nên bỏ, UBND xã giao chúng tôi quản lý. Nhưng vì lưới điện quá cũ, thất thoát điện năng nhiều nên phải lấy giá cao để bù vào thất thoát. Một lý do khác cũng vì ở đây chưa có lưới điện của điện lực kéo tới, chúng tôi bỏ tiền đầu tư làm điện phải lấy thu bù chi để khỏi lỗ”.

Còn ông Trần Văn Mới, chủ tịch UBND xã Thới Thạnh, huyện Cờ Đỏ, phân trần: “Sở dĩ tổ điện của xã Thới Thạnh bán giá cao từ 1.200 - 1.400 đồng/kWh là vì liên tục thua lỗ”. Lý do thua lỗ theo ông Mới là do ban đầu lưới điện chỉ có vài trăm hộ, sau có thêm cả trăm hộ câu đuôi, biến thế quá tải, hao hụt điện năng… phải bán giá cao lấy thu bù chi và ông cũng công nhận một phần vì sự quản lý lỏng lẻo của UBND xã.

Muốn nhưng sợ tốn tiền

Ông Võ Thanh Hùng, phó giám đốc Sở Công Nghiệp TP Cần Thơ, cho hay: “Do những nơi này (những nơi có tổ điện tư nhân) chưa có lưới điện hạ thế quốc gia nên nhiều người và cả UBND nhiều xã đầu tư kéo lưới điện để phục vụ dân, nhưng họ cũng đồng thời kinh doanh nên thường bán với giá cao để kiếm lời.

Muốn người dân thoát khỏi cảnh mua điện giá cao thì buộc phải xóa các tổ điện tư nhân này và giao hết cho bên điện lực quản lý. Tuy nhiên việc xóa các tổ điện này rất khó vì vướng mắc nhiều thứ lắm!”.

Còn theo ông Phan Trọng Trang, tổ trưởng tổ kinh doanh và điện nông thôn, thì Điện lực Cần Thơ đã có chủ trương xóa các tổ điện tư nhân từ lâu. Năm 2004 - 2005 đã xóa được gần 50 tổ điện tư nhân. Theo kế hoạch, đến năm 2007 sẽ xóa trắng các tổ điện tư nhân trên địa bàn thành phố. Tuy nhiên, theo qui định mới, điện kế gắn cho người dân, dây kéo cũng miễn phí trong vòng 30m từ trụ đến nhà dân (trong khi kế hoạch trước đó là thu tiền). Vì vậy việc xóa tổ điện tư nhân theo kế hoạch cũ bị phá sản, phải lập lại kế hoạch khác.

“Nhưng vướng mắc căn bản nhất là chừng nào các UBND huyện, xã hợp tác để giao tổ điện lại cho bên điện lực thì khi ấy dân mới có cơ may sử dụng điện giá theo Nhà nước qui định” - ông Trang nói.