World Cup 48 đội Càng đông càng vui?

Kể từ năm 2026, vòng chung kết World Cup sẽ có 48 đội tham dự, chia làm 16 bảng đấu và có thể sẽ áp dụng luật luân lưu ngay từ các trận đấu vòng bảng, trước khi lấy 32 đội vào vòng đấu loại trực tiếp. Quyết định đã được đưa ra, nhưng những tranh cãi về nó không ngừng lại.

Kênh truyền hình ESPN thực hiện nhanh một cuộc khảo sát, theo đó 64% khán giả cho rằng đây là một ý tưởng tồi.

Dù vậy FIFA không cần phải bận tâm đến nguy cơ giảm sức hút với người hâm mộ. Sự thay đổi thể thức khó có thể làm tổn hại đến danh tiếng và giá trị vốn đã là quá lớn của giải đấu. FIFA cũng có lý do tốt để biện minh, rằng bóng đá giờ đã quá toàn cầu hóa.

“Bóng đá không chỉ là của châu Âu và Nam Mỹ. Đó là cuộc chơi toàn cầu” - chủ tịch FIFA Gianni Infantino phát biểu khi công bố quyết định tăng số đội dự World Cup. Ngoài ra, cũng đáng nhắc rằng ông đắc cử chủ tịch hồi năm 2016 có lẽ chính bởi lời hứa này.

Hiện giờ FIFA có tổng cộng 211 thành viên, là tổ chức quốc tế lớn nhất thế giới, hơn cả Liên Hiệp Quốc. Tuy nhiên, nhóm cạnh tranh 3 vị trí đứng đầu mỗi kỳ World Cup thường không quá 10 đội: Brazil, Argentina và các “ông lớn” ở châu Âu.

Với họ, việc có thêm những đối thủ nhỏ tham gia cuộc chơi chẳng ảnh hưởng gì nhiều, khi mà số trận để đi tới chức vô địch vẫn chỉ là 7.

Tuy nhiên, ở các châu lục còn lại thì sự thay đổi này mở ra hi vọng biến giấc mơ World Cup thành hiện thực. “Mặt tích cực là sẽ có thêm 16 đội có thể mơ về việc tham dự World Cup” - ông Infantino không giấu giếm.

Ý nghĩa của kỳ World Cup 48 đội không chỉ dừng lại ở việc tạo ra nhiều cơ hội hơn cho các nền bóng đá ở châu Á, châu Phi hay Bắc - Trung Mỹ.

Với tư cách là tổ chức đứng đầu, FIFA quan tâm tới việc thúc đẩy sự phát triển cho các thành viên của mình và mở rộng quy mô giải đấu hướng đến mục đích đó. Không ít ý kiến phản bác lại điều này, mà Hiệp hội các CLB châu Âu (ECA) là những người gay gắt nhất. Họ cho rằng có thêm cơ hội dự World Cup không thể trở thành hiệu ứng nâng tầm một nền bóng đá.

Tuy nhiên, chắc chắn ít nhất một đất nước như vậy không đồng tình với quan điểm của ECA. Tiền đạo Thomas Müller khi khoác áo đội tuyển Đức đối đầu với San Marino đã phàn nàn về tính vô bổ của trận đấu này.

Nhưng với đất nước nhỏ bé đã thua nhà vô địch thế giới 0-8, khoản thu từ bản quyền truyền hình đủ giúp họ chi trả cho việc xây dựng cả một sân vận động. Đó mới chỉ là một trận đấu thuộc khuôn khổ vòng loại World Cup.

Lợi ích cuối cùng lại được quy về tiền bạc. Trong chiến dịch tranh cử, ông Infantino cam kết tăng thêm các khoản hỗ trợ cho thành viên. Nhưng số tiền đó đến từ đâu? 85% ngân sách hoạt động của FIFA xuất phát từ các khoản tài trợ và bản quyền hình ảnh World Cup.

Khi có thêm 16 đội tham dự vào năm 2026, doanh thu của giải đấu được dự báo sẽ tăng thêm hơn 6,2 tỉ USD so với phiên bản 32 đội hiện tại. Kể cả không dự vòng chung kết, các liên đoàn thành viên cũng gián tiếp được hưởng lợi thông qua những dự án phát triển bóng đá của FIFA như xây dựng cơ sở hạ tầng hay các chương trình đào tạo.

Như vậy về mặt lý thuyết, kỳ World Cup 48 đội có tác động tích cực tới tất cả các nền bóng đá, đúng như sứ mệnh toàn cầu mà FIFA hướng đến trong nhiệm kỳ của chủ tịch Infantino.■