Họ chỉ là hai trong số 60 tân sinh viên ở Nghệ An, Thanh Hóa, Hà Tĩnh sẽ được nhận học bổng “Tiếp sức đến trường” vào ngày 28-9.

Chăn trâu, mót củi vào Học viện Quân y

Nghe tin Hà Văn Trí - 18 tuổi, thi đậu vào Học viện Quân y với 28 điểm - bà con láng giềng xóm Tân Đông, xã miền núi Đồng Văn, huyện Tân Kỳ (Nghệ An) người mừng, người tủi. Mừng vì “nhà nghèo đến thế mà học giỏi như vậy”. Tủi vì thương cho cha Trí sống cảnh gà trống nuôi con bởi mẹ Trí đã qua đời do tai nạn giao thông lúc chỉ mới 45 tuổi.

Nhắc đến mẹ, Trí bần thần nhớ: “Năm ngoái, mẹ lên xe khách từ tờ mờ sáng ra ngân hàng ở ngoài thị trấn Lạt vay vốn hỗ trợ sinh viên nghèo để gửi cho anh trai em đang học năm thứ nhất Trường đại học Kỹ thuật Thái Nguyên. Do quá nôn nóng xuống bến nên mẹ ra đứng nơi cửa xe. Đường xấu, xe gặp ổ gà phanh đột ngột, mẹ bị hất xuống đường. Cha em đi làm thuê, trưa mới xuống đến bệnh viện thì mẹ không biết gì nữa. Nghe tin mẹ mất, anh em phải xin nghỉ học về đỡ đần cho cha”.

Nhắc lại gia cảnh của mình, ông Hà Văn Đông - cha Trí - nói: “Tôi và vợ đều là con nhà nghèo. Ngôi nhà trát đất này do vợ chồng, anh em tự làm trên quả đồi cằn trơ sỏi đỏ. Hai vợ chồng trồng cây gì cũng chết. Ruộng thì chỉ có ba sào nhưng không có nước mương thủy lợi nên phải trông chờ nước mưa. Được mùa thì đỡ, mất mùa thì thiếu ăn khoảng vài tháng. Mình nghèo phải tính sang chuyện đi làm thuê”.

Đến mùa thu hoạch mía thì mẹ Trí đi chặt mía thuê. Mùa sắn, mẹ Trí đi nhổ sắn thuê. Còn cha Trí, ai thuê việc gì làm việc nấy như vác ximăng, bốc thép cho các đại lý trong và ngoài xã đến phụ hồ, kè bờ ruộng, làm cỏ, vãi phân cho lúa... “Một ngày đi làm họ cho 60.000-70.000 đồng và bữa ăn trưa. Cực nhọc nhưng không thấy mệt vì ba đứa con đều rất hiếu học. Con đầu nghỉ đại học nhưng giờ đã đi nghĩa vụ công an, chờ cơ hội sẽ thi tiếp vào đại học. Còn Trí học giỏi từ lớp 1. Em của Trí đang học lớp 10, là học sinh giỏi của trường. Trí một buổi đi học, một buổi chăn trâu, lượm củi hộ cho tôi” - ông Đông nói.

Trao học bổng “Tiếp sức đến trường 2012” cho 60 tân sinh viên Bắc Trung bộ Ngày 28-9, tại TP Hà Tĩnh, báo Tuổi Trẻ phối hợp cùng Tỉnh đoàn Nghệ An, Thanh Hóa, Hà Tĩnh tổ chức lễ trao học bổng “Tiếp sức đến trường 2012” cho 60 tân sinh viên các tỉnh nói trên. Tổng trị giá đợt trao học bổng lần này là 300 triệu đồng (5 triệu đồng/suất) do hội đồng hương Hà Tĩnh tại TP.HCM, Tổng công ty Thương mại Sabeco, Công ty chứng khoán Bản Việt và Dragon Capital tài trợ. Phóng to Tuấn làm thêm trước ngày nhập trường - Ảnh: V.Toàn

Học giỏi vì ước nguyện của cha

Chàng tân sinh viên Đậu Văn Tuấn (18 tuổi, trú tại xóm Mỹ Yên, xã Xuân Lộc, huyện Can Lộc, Hà Tĩnh) từng rơi vào những thời khắc bi thảm của cuộc đời. Đó là khi Tuấn đang làm bài thi tốt nghiệp THPT thì người cha lại cấp cứu tại Bệnh viện Việt - Đức. Khi cha mới qua đời được 14 ngày, Tuấn bước vào kỳ thi đại học. Nghị lực nào đã giúp chàng trai tạm giấu nỗi đau vào lòng để làm bài thi? Tuấn nhớ lại: “Đó là từ một lần trên giường bệnh, cha cầm lấy tay em dặn dò: con cố thi đậu đại học để trở thành người thầy thuốc mới cứu được nhiều người như cha!”.

Ngày cầm giấy báo nhập học Trường đại học Dược Hà Nội với 25 điểm (chưa cộng điểm ưu tiên) năm anh em Tuấn cùng mẹ, bà nội và cô chú, cậu dì không sao kìm được nước mắt bởi “ước nguyện một đời đi làm thuê của cha em đã bước đầu trở thành hiện thực mà giờ cha không biết”. Thấy cảnh nhà neo, lại bị nợ nần chồng chất từ những ngày cha vào viện, Tuấn cất kỹ tờ giấy báo trúng tuyển vào tủ sách rồi theo mẹ Kim đi làm thuê. Bà Kim dẫn Tuấn đi đóng gạch, Tuấn làm những việc nặng thay mẹ như xúc đá, trộn hồ.

Hai mẹ con làm quần quật mỗi ngày cũng được 100.000 đồng. Ngày nào có bữa ăn trưa thì còn 70.000 đồng. Khi bà Kim đi gặt thuê thì Tuấn theo cậu làm nghề cơ khí trong làng. Những công việc cắt tôn, hàn cửa chỉ cần người cậu hướng dẫn một vài lần là Tuấn thạo việc. Tuấn bảo: “Nghĩ mẹ sức yếu sẽ khó trụ được công việc nặng nhọc, nên tranh thủ ngày nghỉ hè mấy anh em thay nhau đi phụ giúp công việc cho những gia đình trong thôn xóm, kiếm thêm tiền trang trải sách vở khi năm học mới đã cận kề”.

Nhìn Tuấn thuần thục đóng gạch, gò hàn, mấy ai biết chàng tân sinh viên này học giỏi từ năm lớp 1. Lên THPT Tuấn là học sinh trường năng khiếu của huyện. Ba năm THPT Tuấn là học sinh trường chuyên của tỉnh với nhiều giải thưởng học sinh giỏi ba môn toán, lý, hóa.