Hầu hết các tàu này do các công ty con của Vinalines mua sắm từ thời Dương Chí Dũng, một số được chuyển giao từ Vinashin.

Phóng to

Tàu Vinalines Global đóng năm 1994 tại Nhật Bản, được Vinalines mua về năm 2008 - Ảnh: Marine traffic

Theo Thanh tra Chính phủ, trong giai đoạn 2005-2010 (Dương Chí Dũng làm lãnh đạo Vinalines từ giữa năm 2005 đến đầu năm 2012) Vinalines mua tổng cộng tới 73 tàu, giá trị mua sắm 22.853 tỉ đồng. Phần lớn tàu mua ở thời kỳ này là tàu cũ chở hàng khô, được nhận định là không phù hợp với chiến lược và xu hướng phát triển của ngành vận tải biển. Trong số các tàu cũ có tới 17 tàu trên 15 tuổi, thậm chí có tàu tới 30 tuổi. Theo Thanh tra Chính phủ, hầu hết các dự án mua sắm tàu của Vinalines ở thời kỳ này đều được lập sơ sài. Dự án nào cũng nêu hiệu quả kinh tế cao, thời gian thu hồi vốn nhanh nhưng thực tế chỉ có 5/27 tàu đóng mới, 34/73 tàu mua cũ đưa vào khai thác bị lỗ.

Nhận chuyển giao Công ty TNHH một thành viên vận tải Viễn Dương (thuộc Vinashin, nay là Vinashinlines) nhưng Vinalines cũng không cải thiện được tình hình ở công ty này. Thực tế hiện Vinashinlines gần như không hoạt động, chờ phá sản. Các tàu Hoa Sen, Sông Gianh, Vinashin Atlantic... đang nằm cảng (nước ngoài lẫn trong nước) nhiều năm, chờ ngày bán thanh lý.

Theo Vinalines, tính đến hết tháng 6-2013 đội tàu của tổng công ty này gồm 138 chiếc, gồm cả tàu chở hàng rời, tàu container và tàu dầu. Tổng trọng tải đội tàu vào khoảng 2,5 triệu tấn. Tuy nhiên, trên thực tế đội tàu này đang có ít nhất 14 tàu nằm ụ. Nhiều tàu trong số đội tàu của Vinalines chỉ cho thuê định hạn, các công ty con, công ty thành viên của Vinalines không trực tiếp khai thác. Một số tàu kinh doanh thua lỗ, được bán thanh lý trong quý 3-2013 và hiện vẫn đang tiếp tục thông báo bán tàu.

Vinalines làm cảng cũng lỗ. Trong giai đoạn 2007-2010, Vinalines đầu tư 14 cảng. Hầu hết các dự án đều có sai phạm trong phê duyệt thiết kế, quản lý, dự toán chi phí... Một số cảng đưa vào khai thác bị lỗ. Sai phạm của Vinalines trong đầu tư cảng biển còn khiến dự án cảng trung chuyển quốc tế Vân Phong (Khánh Hòa) hiện nay gần như mất cơ hội được xây dựng và phát triển. Ở dự án này, các khâu thiết kế, dự toán gói thầu đều có vấn đề làm đội vốn đầu tư...

* Tin bài liên quan: