Vừa đi chơi vừa... giải cứu thế giới

Đi đó đi đây và làm tình nguyện viên là một hành động của nhiều bạn trẻ - Ảnh: gambiavolunteers

Nhưng mà có đấy bạn ạ. Có rất nhiều những chương trình du lịch tình nguyện đã và đang diễn ra ở khắp nơi trên thế giới, được điều hành bởi những tổ chức phi chính phủ. Nếu như bạn có thời gian, có điều kiện, có một tâm hồn phiêu lưu nhưng đồng thời cũng muốn giúp đỡ người khác, hãy đăng ký ngay một chuyến đi như vậy.

Để rồi sau đó, bạn sẽ về nhà và mang theo cả một bồ ký ức tuyệt đẹp, hàng tá câu chuyện để kể. Điều quan trọng nhất là bạn sẽ nhìn thấy một con người khác của chính mình mà từ trước đến giờ mình không biết, và chắc chắn bạn sẽ học được rất nhiều điều hay.

Có rất nhiều lĩnh vực kêu gọi sự tình nguyện từ những người du hành thế giới như: dạy tiếng Anh, dạy vẽ, dạy nhạc...

Giúp đỡ người khác, có gì mà ngại?

Bạn đang làm trong lĩnh vực nào? Bạn có năng khiếu hay chuyên môn gì? Bạn yêu thích điều gì? Bạn xúc động với điều gì? Hãy trả lời những câu hỏi đó trước khi chọn một chương trình du lịch tình nguyện, bởi bạn sẽ cần những kỹ năng cụ thể để giúp đỡ người khác.

Hiện nay có rất nhiều lĩnh vực kêu gọi sự tình nguyện từ những người du hành thế giới, ví dụ như: dạy tiếng Anh, dạy vẽ, dạy nhạc, chăm sóc trẻ em trong trại mồ côi, khám chữa bệnh, phổ biến kiến thức cho phụ nữ, hoạt động nhân quyền, nữ quyền, trồng cây, bảo vệ môi trường, bảo vệ động vật...

Tuy nhiên, đôi khi bạn chỉ cần điều quan trọng nhất là lòng tốt của mình, và sự muốn giúp đỡ người khác, tức là bạn đã sẵn sàng để học thêm một kỹ năng nào đó khi làm tình nguyện rồi.

Có nhiều người sẽ ngại ngần cho rằng việc mình làm dù tốt đến mấy nhưng quá nhỏ bé và không đáng kể, thì có tác dụng gì chứ? Đừng lo lắng chuyện đó. Nếu nhiều người cùng làm những việc tốt nhỏ bé, biết đâu gộp lại sẽ có tác động lớn lao thì sao?

Trong chuyến xê dịch đầu tiên của mình, tôi chọn một chương trình tình nguyện ở châu Phi thông qua Tổ chức International Volunteer HQ, vì nghĩ đơn giản rằng: mình luôn muốn đến châu Phi, đó luôn là một châu lục cần được giúp đỡ và mình sẽ rất vui nếu vừa được đi chơi vừa có thể giúp họ chút gì đó.

Tình nguyện viên ở Ghana - Ảnh: ubelong

Cách đây 7 năm, tiếng Anh của tôi vẫn chưa tốt lắm nên tôi không đủ tự tin để đăng ký dạy tiếng Anh, nhưng tôi có thể chăm sóc người khác, nên tôi đăng ký giúp trông chừng trẻ mồ côi (trong đó có cả những em bị nhiễm HIV) tại một trung tâm giáo dục ở Kenya.

Vậy là, tôi đã đến đó và sống trong ngôi nhà của cô hiệu trưởng trung tâm Grace Care Center ở ngoại ô thủ đô Nairobi.

Mỗi ngày tôi cùng cô Grace và các tình nguyện viên khác đi bộ từ nhà cô đến trung tâm cách đó khoảng 4km, nơi có gần 200 em học sinh tiểu học có cha mẹ lẫn mồ côi trong vùng.

Ngày làm việc bắt đầu khi những tình nguyện viên đến từ các nước Anh, Mỹ, Úc vào lớp dạy tiếng Anh cho các em. Trong khi đó, tôi giúp chị lao công dọn dẹp một chút, rồi xuống bếp ăn của trường phụ nấu cơm trưa.

Việc này rất đơn giản vì ngày nào cũng chỉ được ăn hai món là cơm nát và đậu đỏ hầm thôi, không có thịt hay rau gì. Tất cả mọi người ở đó đều ăn như vậy. Giờ cơm trưa là lúc tôi bận bịu nhất vì phải chạy tới chạy lui múc cơm cho các em nhỏ.

Buổi chiều tôi còn có thêm nhiệm vụ tổ chức trò chơi trong giờ ngoại khóa của các em. Những khi rảnh rỗi, tôi cùng các tình nguyện viên khác đi thăm thú Nairobi và các thành phố lân cận, đi tour safari thám hiểm rừng châu Phi và những bộ lạc thổ dân.

Khi ở San Francisco (Mỹ), tôi đăng ký làm tình nguyện viên ở phòng truyền thông của Viện bảo tàng sáng tạo, đi bán bia gây quỹ ở hội chợ cuối tuần, làm trợ lý cho những buổi tuyển diễn viên của nhà hát kịch nghệ..., hay là trực lễ tân trong một phòng tranh ở khu Latin.

Ở Bolivia, tôi tham gia một đoàn các phượt thủ khắp thế giới đi dọn dẹp rác ở một con suối thuộc vùng thung lũng Sucre.

Con suối này rất đẹp và là điểm du lịch khá nổi tiếng trong vùng, nhưng những vị khách vô ý thức đã đến đây chơi và để lại rất nhiều rác khi họ rời đi, chúng tôi đến đó để nhặt hộ họ.

Ở Costa Rica, tôi sống một tháng trên một hòn đảo nhỏ và cùng những tình nguyện viên khác tham gia chương trình bảo vệ rùa biển.

Công việc của chúng tôi là đi thu trứng rùa dọc bờ biển vào ban đêm, đem về trại ấp và bảo vệ trứng khỏi mất cắp. Đến khi trứng nở thành rùa con thì kiểm kê, ghi thông tin khoa học rồi thả rùa ra biển.

Vào ban ngày, chúng tôi tổ chức những buổi workshop tìm hiểu về vòng đời và tập quán di cư của rùa biển, dọn dẹp lán trại, chơi với các em nhỏ địa phương và nấu những bữa cơm chay từ những nguyên liệu rau củ trồng trên đảo.

Tình nguyện viên làm việc tại trung tâm bào vệ rùa biển ở Costa Rica

Và ta cũng đang giúp đỡ mình

Những chuyến đi du lịch tình nguyện của tôi đã trôi qua như thế, đầy ắp những sự kiện và những kỷ niệm khó quên. Nhưng quan trọng nhất là, tôi luôn kết thúc chuyến đi bằng một con người khác với con người của chính mình ở đầu chuyến đi đó.

Chẳng hạn như trải nghiệm một tháng sống không điện, không Internet, không Facebook trên một hòn đảo ở Costa Rica đã cho tôi cơ hội được tách mình ra khỏi những ồn ã thường tình của thế giới ảo và thực ở ngoài phạm vi hòn đảo đó, để được yêu quý thiên nhiên và biết ơn những điều bình thường bé nhỏ, để được toàn tâm kết nối với những con người bằng xương bằng thịt xung quanh và kết nối với chính tôi.

Hoặc như sau khi từ châu Phi trở về, tôi đã ngưng việc phàn nàn về cuộc sống của chính mình, bởi ít ra thì tôi khỏe mạnh, tôi có gia đình hạnh phúc, tôi không phải ăn cơm với đậu hầm cả đời, tôi được đi học, tôi được đi du lịch, tôi có nhiều tiền hơn một gia đình 8 người trong khu ổ chuột Kibera. Tôi không nên phàn nàn gì cả.

Cũng nhờ tình nguyện mà tôi biết về vòng đời và tập quán sinh hoạt của rùa biển, biết cách vận hành một khách sạn nhỏ, biết cách làm việc với đạo diễn nhà hát, biết cách đọc thông số một bức tranh, biết cách tổ chức một buổi triển lãm, tiếng Anh cũng tốt lên rất nhiều... Những kiến thức vô giá này đâu phải dễ gì mà học được.

Chỉ là đi dọn rác thôi mà...

Tuy nhiên, có một “huyền thoại” mà nhiều người trông đợi là: đăng ký đi tình nguyện để được du lịch miễn phí! Nếu như bạn giành được một suất học bổng đi giao lưu ở nước ngoài, tôi sẽ ngưỡng mộ và chúc mừng bạn, vì tôi nghĩ giáo dục thì nên miễn phí.

Nhưng nếu khoe rằng mình vừa “tóm” được một chân làm tình nguyện viên của tổ chức X và sẽ được đài thọ đến nước Y, thì tôi thấy chẳng có gì hay ho cả.

Thì cứ cho rằng bạn đã cất công đến đó, và sẽ cống hiến thời gian và kỹ năng của mình để giúp đỡ đi, nhưng số tiền người ta phải trả cho chuyến đi của bạn lẽ ra đã có thể giúp được thêm cho bao nhiêu người khác rồi.

Hiện nay, hầu hết các tổ chức tình nguyện viên quốc tế đều có các chương trình du lịch kết hợp tình nguyện với nhiều mức phí khác nhau, từ ngắn hạn một vài tuần cho đến dài hạn vài tháng. Tùy theo điều kiện tài chính và thời gian mà bạn có thể chọn chương trình phù hợp.

Tiền phí này bao gồm tiền ăn, ở, đi lại và một khoản phí đăng ký được dùng để làm quỹ hoạt động như mua sách vở, thức ăn, thuốc men, đồ chơi... cho những đối tượng cần được giúp đỡ. Ngoài thời gian làm việc, bạn cũng sẽ được tổ chức đi dã ngoại, tham dự workshop, đi thăm thú những thành phố lân cận...

Nhiều nhóm bạn trẻ du lịch kết hợp làm tình nguyện viên trên thế giới - Ảnh: Volunteer in the world

Nếu bạn chỉ có thời gian một ngày, một buổi hoặc bạn có nhu cầu làm tình nguyện viên ở những lĩnh vực chuyên môn hãy đăng ký nhận tin từ trang www.volunteermatch.org. Website này chuyên tổng hợp những công ty, sự kiện, tổ chức có nhu cầu tuyển tình nguyện viên cho hoạt động của họ. Bạn có thể tham gia nấu cơm cho người nghèo, đi bán hội chợ gây quỹ, làm ở các sự kiện văn hóa nghệ thuật...

Thông qua trang này, tôi đã tìm được công việc ở bảo tàng, ở phòng tranh, ở hội chợ cuối tuần hay ở nhà hát kịch trong thời gian ở San Francisco.

Nếu như các bạn thích đi đây đi đó và thích làm gì đó cho thế giới mình đang sống, thì tại sao không thử tình nguyện một chuyến xem? Còn nếu như bạn chỉ muốn du lịch thư giãn giảm stress trong những ngày phép hiếm hoi, cũng chẳng có gì sai cả.

Chúng ta không ai phán xét ai, cũng không ai chê cười ai trong cách du lịch của mỗi người, phải vậy không? Chúc cho những tháng ngày rong chơi ý nghĩa. 

Chúc cho bạn có những tháng ngày rong chơi ý nghĩa...