Chiều 4-1, phiên tòa xét xử hai cựu bộ trưởng cùng 36 bị cáo trong vụ Việt Á tiếp tục phần thẩm vấn. Đáng chú ý, bị cáo Nguyễn Thị Thanh Thủy (cựu chuyên viên Nhà xuất bản Giáo Dục Việt Nam) có nhiều lời khai về mối quan hệ với cựu bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long.

Chuyên viên nhà xuất bản lợi dụng mối quan hệ cá nhân với lãnh đạo cấp cao

Dù bà Thủy chỉ là chuyên viên nhà xuất bản nhưng ông Long cũng từng phải "nể mặt" để đến dự một buổi trao tặng kit xét nghiệm Việt Á theo lời mời của bà Thủy.

Bà Thủy và Nguyễn Bạch Thùy Linh (giám đốc Công ty TNHH MTV SNB Holdings) bị đưa ra xét xử về tội lợi dụng ảnh hưởng đối với người có chức vụ, quyền hạn để trục lợi trong vụ án Việt Á.

Theo cáo trạng, hai bị cáo đã gợi ý để Công ty CapitaLand ký hợp đồng mua kit xét nghiệm của Công ty Việt Á trị giá 1 triệu USD với mục đích được hưởng "hoa hồng" 40% giá trị hợp đồng theo thỏa thuận với Phan Quốc Việt.

Cơ quan truy tố còn cáo buộc bà Thủy đã lợi dụng mối quan hệ cá nhân với lãnh đạo cấp cao thuộc Chính phủ để can thiệp, tác động ông Nguyễn Thanh Long (khi đó là thứ trưởng Bộ Y tế) có mặt tại buổi lễ trao kit xét nghiệm do Công ty CapitaLand ủng hộ Chính phủ Việt Nam, theo đúng yêu cầu từ phía công ty.

Tại tòa, khi vừa bước lên bục khai báo bà Thủy đã bật khóc. Bà Thủy khai thời điểm đó, Linh hỏi bị cáo có biết Công ty Việt Á không vì đang muốn xuất khẩu kit xét nghiệm.

Bà Thủy đã giới thiệu Linh cho Việt Á bán kit xét nghiệm. "Quá trình thương thảo hợp đồng ra sao bị cáo không biết, bị cáo chỉ là người giới thiệu", bà Thủy phân trần.

Tháng 3-2020, một người thân là em họ của bà Thủy khi đó đang làm việc tại Công ty CapitaLand có trao đổi với Linh về việc muốn ủng hộ Chính phủ Việt Nam hàng hóa phục vụ công tác phòng chống dịch trị giá 1 triệu USD.

Điều kiện phía công ty đưa ra là phải có thư cảm ơn của Chính phủ Việt Nam hoặc đại diện Chính phủ Việt Nam có mặt tại buổi lễ tiếp nhận ủng hộ.

Theo bà Thủy, khi đó em họ bị cáo có nói về việc làm công văn gửi Bộ Y tế và một số cơ quan về việc trao tặng kit xét nghiệm nhưng không được trả lời.

Bà Thủy nhận lời hỏi bên phía Bộ Y tế giúp vì nghĩ rằng "việc trao tặng kit test là việc bình thường".

Bà Thủy đã gọi điện cho ông Long và cả thư ký Nguyễn Huỳnh để đặt vấn đề mời ông Long tham dự buổi trao tặng kit xét nghiệm.

"Lúc tôi gọi điện anh Long chỉ nói đúng một câu trao tặng theo quy định, tất cả nhận bên Mặt trận Tổ quốc rồi cúp máy. Sau đó anh Long nhắn cho bị cáo số điện thoại của một lãnh đạo Mặt trận Tổ quốc" - bà Thủy khai tại tòa.

Được cảm ơn 2 tỉ vì mời được ông Nguyễn Thanh Long đến dự buổi tặng kit xét nghiệm Việt Á

Trả lời về lý do quen biết ông Nguyễn Thanh Long, bà Thủy cho biết trước đây từng dạy học ở Trường trung cấp Y tế tại Tuyên Quang, thường về Bộ Y tế tập huấn nên có quen biết ông Long và Nguyễn Huỳnh.

Trước hôm diễn ra lễ trao tặng kit xét nghiệm, bà Thủy có gọi cho Nguyễn Huỳnh hỏi nhắc lịch ông Nguyễn Thanh Long trong việc tham dự buổi nhận tài trợ 40.000 kit xét nghiệm từ Công ty CapitaLand.

"Ông Huỳnh xác nhận với bị cáo là ông Long có lịch tham dự bên Mặt trận Tổ quốc", bà Thủy khai. Khi lễ trao tặng kit xét nghiệm diễn ra, ông Nguyễn Thanh Long đến tham dự.

Tiếp tục khai, bà Thủy thừa nhận sau khi mọi việc xong xuôi, đến tháng 4-2020, bị cáo được Linh đến nhà đưa cho 2 tỉ đồng và nói là "để cảm ơn".

"Bị cáo rất lo sợ vì việc mua bán không nắm được, không biết như thế nào. Hành vi của bị cáo rất là sai trái, bị cáo rất là lo sợ về việc này", bà Thủy bật khóc.

Khai tại tòa, bị cáo Linh nhiều lần bật khóc phân trần khi được Công ty Việt Á trích lại 40% giá trị hợp đồng mua bán kit xét nghiệm thì nhận thức đây là "hoạt động bình thường của công ty khi làm ăn kinh doanh".

Khi được cơ quan điều tra giải thích việc này là vi phạm pháp luật thì bị cáo Linh "rất bàng hoàng" và đã nộp lại toàn bộ số tiền hơn 8 tỉ đồng nhận từ Việt Á.

"Bị cáo chưa vi phạm pháp luật bao giờ, luôn tôn trọng các quy định pháp luật và không bao giờ nghĩ mình sẽ vi phạm. Bị cáo đã tích cực hợp tác và khắc phục nộp lại toàn bộ số tiền nhận từ Việt Á. Bị cáo đang bị bệnh hiểm nghèo ung thư di căn lên phổi", bà Linh khai và bật khóc xin được tòa xem xét và giảm nhẹ hình phạt.

Lãnh đạo Việt Á luôn có rất nhiều USD để chi theo yêu cầu của Phan Quốc Việt

Trả lời thẩm vấn, cựu bộ trưởng Chu Ngọc Anh khai biết nhận tiền của doanh nghiệp là sai, nhưng do dịch bệnh căng thẳng kéo dài nên chưa có dịp trả lại món quà 200.000 USD cho Việt Á, cảm thấy “rất đau xót”.