Nhiều mặt bằng, nhà cho thuê bị khách trả đồng loạt do ảnh hưởng bởi dịch COVID-19 đang treo biển tìm người thuê - Ảnh: NGỌC PHƯỢNG

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết đang yêu cầu Tổng cục Thuế rà soát văn bản hướng dẫn, đồng thời khẳng định cá nhân cho thuê nhà với doanh thu dưới 100 triệu đồng/năm sẽ không phải nộp thuế. 

Một lãnh đạo Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật, Bộ Tư pháp cũng cho biết đang rà soát, kiểm tra tính hợp pháp của nội dung hướng dẫn của thông tư 40 của Bộ Tài chính.

* Ông Hồ Đức Phớc:

Tổng cục Thuế phải rà soát, hướng dẫn lại cho rõ

Tôi đọc báo Tuổi Trẻ về bài viết liên quan đến vấn đề này và có giao Tổng cục Thuế và Vụ Chính sách thuế của bộ có phản hồi với báo. 

Theo đúng quy định, cá nhân kinh doanh trong đó có cho thuê nhà có doanh thu trong năm dưới 100 triệu đồng sẽ không thuộc đối tượng nộp thuế thu nhập cá nhân và thuế giá trị gia tăng.

Nên với trường hợp cho thuê nhà 2 tháng mà thu nhập chưa đến 100 triệu đồng, chắc chắn không phải nộp thuế. Trong thông tư 40, nội dung hướng dẫn có thể có cách hiểu khác nhau và chưa rõ. 

Do đó, tôi sẽ giao Tổng cục Thuế có hướng dẫn ngành thuế chi tiết để thống nhất thực hiện theo tinh thần doanh thu trong năm chưa đủ 100 triệu đồng sẽ không thuộc đối tượng phải nộp thuế giá trị gia tăng và thu nhập cá nhân.

* Ông Nguyễn Văn Thức (Công ty TNHH đại lý thuế BCTC):

Phải nâng ngưỡng chịu thuế cho phù hợp

Mức 100 triệu đồng/năm đang áp dụng dựa trên cơ sở là mức giảm trừ gia cảnh 9 triệu đồng/tháng, áp dụng từ năm 2015 đến nay và đã trở nên lạc hậu. 

Bởi trong 6 năm qua, vật giá đã tăng rất nhiều, mức giảm trừ gia cảnh của người làm công ăn lương cũng tăng từ 9 triệu lên 11 triệu đồng/tháng, nhưng ngưỡng chịu thuế của người cho thuê nhà vẫn đứng im.

Do đó, theo tôi, phải nâng ngưỡng chịu thuế của người có nhà cho thuê lên mức 132 triệu đồng/năm, tương đương 11 triệu đồng/tháng, để theo sát với thực tế hiện nay. Với trường hợp những người chỉ có 1 nhà mà cho thuê, cơ quan thuế cũng nên xét miễn giảm thuế, bởi người chỉ có căn nhà duy nhất khi bán được miễn thuế thu nhập cá nhân. 

Trong thực tế, nhiều người chỉ có 1 nhà nhưng đem cho thuê rồi đi thuê lại ở chỗ khác với giá rẻ hơn để dư ra một số tiền sinh sống hoặc trả lãi ngân hàng. Chưa kể người cho thuê nhà còn phải bỏ chi phí ra sửa chữa những hỏng hóc hoặc duy tu... trong quá trình cho thuê.

Ngoài việc nâng mức giảm trừ từ 100 triệu đồng/năm lên mức 132 triệu đồng/năm, theo tôi, cũng nên tính thuế phần vượt mức này thay vì trên toàn bộ doanh thu như hiện nay.

* Ông Nguyễn Đức Nghĩa (giám đốc Trung tâm tư vấn pháp luật, Hiệp hội Doanh nghiệp TP.HCM):

Đừng gây thiệt hại cho người nộp thuế

Tôi cho rằng với quy định ở phần ví dụ 2 tại điểm c, khoản 1 điều 9 thông tư 40, cơ quan thuế muốn chống lách thuế với người có hợp đồng cho thuê nhà vắt năm, hoặc cố tình làm hợp đồng vắt năm để lách.

Nhưng cách chống lách thuế này lại không công bằng với những người "ngay". Chẳng hạn, đối tượng thực tế chỉ cho thuê nhà có vài tháng trong năm đó, vì nhiều lý do như mới mua nhà hoặc mặt bằng ế do dịch COVID-19, khi đó họ bị thiệt thòi nếu tính theo thông tư 40.

Theo tôi, cơ quan thuế nên bổ sung, sửa đổi quy định theo hướng sao cho không gây thiệt hại đến những đối tượng này.

* Chuyên gia thuế Nguyễn Thái Sơn:

Người cho thuê nhận tiền 1 lần càng gặp khó

Ngoài bất hợp lý trong cách tính thuế theo doanh thu danh nghĩa, tại thông tư 40 Bộ Tài chính cũng hướng dẫn những trường hợp thuê trả trước, người cho thuê cũng phải nộp thuế một lần. Chẳng hạn, nếu người thuê trả trước 3 năm để được giảm tiền thuê, người cho thuê phải nộp thuế 1 lần cho cả 3 năm.

Cũng tại thông tư này, nếu có sự thay đổi về nội dung hợp đồng thuê tài sản dẫn đến thay đổi doanh thu tính thuế, kỳ thanh toán, thời hạn thuê, cá nhân thực hiện khai điều chỉnh, bổ sung theo quy định của Luật quản lý thuế cho kỳ tính thuế có sự thay đổi. Trường hợp tờ khai thuế điều chỉnh tăng doanh thu, cá nhân phải tự động nộp thêm thuế cho đúng và đủ theo tờ khai.

Tuy nhiên, cơ quan thuế không hướng dẫn trường hợp tờ khai thuế điều chỉnh giảm doanh thu có được cơ quan thuế tự động hoàn lại số thuế nộp thừa cho cá nhân hay không. Nếu thông tư không có quy định việc hoàn lại số thuế nộp dư này, cá nhân có quyền đòi Nhà nước phải trả lại số thuế đã nộp dư hay không, bởi đây là quyền lợi của người cho thuê nhà.

Thực tế cho thấy trong các đợt dịch vừa qua, người cho thuê mặt bằng hoặc cho thuê nhà đều phải giảm tiền cho thuê để chia sẻ với người đi thuê, nhất là trong bối cảnh hoạt động kinh doanh phải tạm dừng để phòng chống dịch. Với những trường hợp này, đối tượng nộp thuế một lần phải được hoàn lại tiền thuế và cần được quy định cụ thể nhằm đảm bảo quyền lợi người nộp thuế.

* LS Trương Thanh Đức (giám đốc Công ty luật AnVi):

Phải bãi bỏ nội dung hướng dẫn sai luật

Theo tôi, hướng dẫn tại thông tư là trái luật, gây bất lợi cho người nộp thuế nên cần phải bãi bỏ. Bởi theo quy định tại Luật thuế, doanh thu dưới 100 triệu đồng/năm, cá nhân kinh doanh không thuộc đối tượng phải nộp thuế.

Do đó, không thể có chuyện cho thuê nhà không đủ 12 tháng vẫn phải nộp thuế nếu doanh thu danh nghĩa hơn 100 triệu đồng như hướng dẫn tại thông tư 40 của Bộ Tài chính.

Để có câu trả lời với công luận về tính hợp pháp của thông tư 40, Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật (Bộ Tư pháp) cần xem xét và có kiến nghị ngay với Bộ Tài chính cách xử lý khắc phục hậu quả với nội dung hướng dẫn sai quy định.

'Cho thuê nhà vài tháng, tính thuế cả năm': Không thể bắt người dân nộp thuế sai!

TTO - Chuyên gia kinh tế nhấn mạnh không thể bắt người dân nộp thuế sai. Nguyên tắc tính thuế là trên doanh thu. Không thể tính thuế trên doanh thu danh nghĩa, không có thực.