Ông Nguyễn Ngọc Phương, phó trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Bình - Ảnh: VIỆT DŨNG

Ông Phương cho rằng sự cố môi trường Formosa đã gây thiệt hại lớn với người dân Quảng Bình, cả về kinh tế và tinh thần. Sự cố này cũng đã ảnh hưởng đến an ninh chính trị. Thiệt hại là lớn, hậu quả tạo ra không chỉ hiện tại.

Chính phủ cần vào cuộc làm rõ trách nhiệm

* Có quan điểm cho rằng, không nên trăm dâu đổ đầu ông Võ Kim Cự vì phía sau còn cả hệ thống, không phải mình ông ấy quyết định vấn đề Formosa, vậy vấn đề quy trách nhiệm theo ông nên như thế nào?

-  Ông Cự không phải là người quyết định và một mình ông cũng không thể quyết định cho cả tổ chức, hệ thống, các bộ ngành.

Quyết định đó thì đúng nhưng vấn đề liên quan đến môi trường không đánh giá tác động, để xảy ra hậu quả, khi lập dự án không lường hết được, do năng lực và nóng vội và có thể đã lơ đi một số việc để cho nhà máy vi phạm, như ống xả thải cho xuống dưới sâu và không kiểm tra, kiểm soát, để xây dựng thì đó là trách nhiệm ông Cự chứ không phải trách nhiệm người khác.

* Trách nhiệm của Bộ Tài nguyên môi trường thì cũng chưa thực sự đầy đủ, cá nhân ông nghĩ thế nào?

- Formosa đã thừa nhận vi phạm. Nhưng xử lý vi phạm đó thế nào, đứng đằng sau đó là ai, liên quan đến trách nhiệm đến mức độ nào thì cũng phải đề nghị Chính phủ chỉ đạo các cơ quan thanh tra vào cuộc để làm rõ từ tổ chức, cá nhân chứ không phải mình Bộ Tài nguyên môi trường. Lãnh đạo Hà Tĩnh có thể vẫn có trách nhiệm.

Nếu có trách nhiệm, ông Cự phải xin lỗi

* Ông Cự nói ông ấy không sai. Nhưng chỗ khác ông lại nói ông có phần trách nhiệm. Theo ông thì ông ấy có trách nhiệm như thế nào?

- Ông Võ Kim Cự có nói trong việc ông cấp phép 70 năm không có gì sai. Cơ quan chức năng cũng nên vào xác minh lại bởi báo chí nói sai, ông Cự nói không sai. Nhưng như ông Võ Kim Cự nói thì ông có một phần trách nhiệm.

Giờ trách nhiệm cụ thể thế nào, thuộc về ai, mức độ ra sao, theo tôi Chính phủ cần vào cuộc làm rõ.

Vấn đề nổi lên là 50 năm và 70 năm, ông ấy thừa nhận thì phải xin lỗi, nhưng giờ ông ấy chưa thừa nhận việc đó thì ông ấy chưa xin lỗi. Nếu sau này thanh tra, xử lý, kết luận và có sai phạm, thì ông ấy phải xin lỗi trước nhân dân và cả nước.

* Nếu ông Cự đã “vượt rào” cấp phép 70 năm trong khi thẩm quyền chỉ cho 50 năm, theo ông có nghiêm trọng không?

- Nếu ông Cự đã vượt rào, theo như ông ấy lý giải là luật cho phép thì không sao. Vượt rào mà luật không có quy định, không cho phép thì sai lầm đó là hết sức nghiêm trọng và nên xem xét.

* Theo ông, Quốc hội có cần lập Ủy ban điều tra không? Quốc hội có nên xem xét tư cách đại biểu Quốc hội của ông Cự? Ông Cự có nên xin lỗi sau sự việc Formosa?

- Tôi cho rằng Quốc hội không cần lập ủy ban lâm thời để điều tra. Bởi sự việc đã quá rõ rồi. Từ nguyên nhân cá chết, rồi việc chôn lấp của Formosa nữa, cả quá trình kiểm tra, giám sát của địa phương. Chúng ta có cả một hệ thống cơ quan Chính phủ, giờ là lúc để các cơ quan đó vào cuộc.

Việc có câu hỏi nên hay không đề nghị bác tư cách đại biểu của ông Cự, theo tôi, cần chờ quá trình xác minh trách nhiệm. 

Tóm lại, theo tôi, có ba việc cần làm, thứ nhất là tiếp tục làm rõ trách nhiệm, thứ hai là đưa ra hệ thống giải pháp khắc phục hiệu quả và thứ ba là cần hỗ trợ người dân.