Xem toàn văn kết luận của Thủ tướng - Nguồn: Cổng thông tin Chính phủ

Phóng to

Bí thư Thành ủy Hải Phòng Nguyễn Văn Thành, Chủ tịch UBND TP Hải Phòng Dương Anh Điền (thứ hai và thứ ba từ phải sang) trong buổi làm việc với Thủ tướng chiều 10-2 - Ảnh: Nhật Bắc

Cuộc họp do Bộ trưởng - Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Vũ Đức Đam chủ trì.

Ông Vũ Đức Đam nói đây là vụ việc rất đáng tiếc, mặc dù có những nguyên nhân khách quan nhưng có nguyên nhân chủ quan là yếu kém của chính quyền huyện Tiên Lãng, của xã Vinh Quang trong công tác quản lý nhà nước về đất đai, đặc biệt liên quan đến việc giao đất, thu hồi đất, cưỡng chế thu hồi đất.

Liên tiếp làm sai luật

Sau khi nghe báo cáo tổng hợp chung của Văn phòng Chính phủ và ý kiến phát biểu của các đại biểu dự họp, Thủ tướng đã có kết luận. '

Cụ thể, đối với việc giao đất, UBND huyện Tiên Lãng đã có hai quyết định, trong đó quyết định số 447 (ngày 4-10-1993) giao 21ha đất cho ông Đoàn Văn Vươn là phù hợp với quy định của pháp luật đất đai tại thời điểm ban hành. Nhưng đến quyết định số 220 (ngày 9-4-1997) giao bổ sung 19,3ha đất cho ông Đoàn Văn Vươn vào mục đích nuôi trồng thủy sản với thời hạn 14 năm (tính từ ngày 4-10-1993) là đúng thẩm quyền và phù hợp với thực tế sử dụng đất. Tuy nhiên, quyết định này không đúng với quy định của pháp luật đất đai về giao đất, cho thuê đất; về thời hạn giao đất và thời điểm tính thời hạn giao đất.

Đối với việc thu hồi đất, Thủ tướng kết luận các quyết định số 460 (ngày 23-4-2008), quyết định số 461 (ngày 7-4-2009) của UBND huyện Tiên Lãng thu hồi đất của ông Đoàn Văn Vươn với lý do hết thời hạn sử dụng là không đúng với quy định của Luật đất đai 2003 và nghị định 181.

Ông Vũ Đức Đam giải thích thêm: “Tại thời điểm ban hành các quyết định thu hồi đất này, Luật đất đai 2003 đã có hiệu lực. Theo quy định của Luật đất đai 2003 và nghị định 181, chỉ được thu hồi trong năm trường hợp nhưng cả năm trường hợp đó đều không rơi vào trường hợp của ông Đoàn Văn Vươn”.

Về việc cưỡng chế thu hồi đất, Thủ tướng kết luận do quyết định thu hồi đất không đúng với quy định của pháp luật đất đai nên quyết định cưỡng chế thu hồi đất cũng không đúng pháp luật. Mặt khác, việc tổ chức cưỡng chế thu hồi đất của UBND huyện Tiên Lãng có nhiều thiếu sót, sai phạm.

“Nội dung quyết định thu hồi đất của UBND huyện Tiên Lãng có sai phạm như việc không xác định ranh giới cụ thể của diện tích đất thu hồi, không tiến hành kiểm kê tài sản trên diện tích đất được thu hồi... Và cũng có một số điểm tuy pháp luật không cấm nhưng theo phong tục Việt Nam không phù hợp, đó là việc cưỡng chế dịp sắp đến Tết cổ truyền” - ông Vũ Đức Đam nói.

Thủ tướng đã kết luận: “Việc lãnh đạo chính quyền địa phương chỉ đạo phá nhà của ông Đoàn Văn Vươn là có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự cần phải được khởi tố, điều tra làm rõ và xử lý nghiêm minh”. Ông Vũ Đức Đam thông tin thêm: “Theo báo cáo của cơ quan công an, ông Đoàn Văn Vươn đã thuê người thu hoạch thủy sản trong đầm trước cưỡng chế”.

Phóng to

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng: “UBND huyện Tiên Lãng đã có những sai phạm trong giao đất, thu hồi đất, cưỡng chế thu hồi đất đã giao cho ông Đoàn Văn Vươn”

Xem xét tình tiết giảm nhẹ với các bị cáo

Ngoài các kết luận nêu trên, Thủ tướng yêu cầu lãnh đạo TP Hải Phòng tiếp tục thực hiện tốt sáu nhóm công việc.

Thứ nhất, chỉ đạo thu hồi các quyết định không đúng pháp luật của UBND huyện Tiên Lãng về việc thu hồi đất và cưỡng chế thu hồi đất đã giao cho ông Đoàn Văn Vươn. Xử lý các vi phạm về sử dụng đất của ông Đoàn Văn Vươn theo quy định của pháp luật và làm thủ tục cho ông Đoàn Văn Vươn sử dụng đất theo đúng quy định của Luật đất đai...

Thứ hai, chỉ đạo cơ quan bảo vệ pháp luật khởi tố, điều tra và sớm đưa ra xét xử nghiêm minh theo đúng quy định của pháp luật việc phá dỡ nhà của ông Đoàn Văn Vươn. Đình chỉ công tác những cán bộ đã chỉ đạo phá dỡ nhà của ông Đoàn Văn Vươn.

Phóng to

Ngôi nhà của gia đình ông Vươn ở xã Vinh Quang (Tiên Lãng, Hải Phòng) giờ chỉ còn là đống gạch vụn bên đầm tôm - Ảnh: Đức Bình

Thứ ba, chỉ đạo cơ quan bảo vệ pháp luật khẩn trương đưa vụ án “giết người và chống người thi hành công vụ” ra xét xử công khai, bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật. Kiến nghị các cơ quan tiến hành tố tụng xem xét tình tiết giảm nhẹ đối với bị cáo do các quyết định không đúng pháp luật của UBND huyện Tiên Lãng.

Thứ tư, chỉ đạo huyện Tiên Lãng và xã Vinh Quang kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm và có hình thức xử lý theo đúng quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước đối với các tổ chức, cá nhân liên quan đến những vi phạm trong việc giao đất, thu hồi đất, tổ chức cưỡng chế, phá dỡ nhà của ông Đoàn Văn Vươn.

Thứ năm, lãnh đạo TP Hải phòng kiểm điểm làm rõ trách nhiệm về việc: chấp thuận đề nghị cưỡng chế thu hồi đất không đúng pháp luật của UBND huyện Tiên Lãng; khi vụ việc xảy ra chậm chỉ đạo làm rõ đúng sai và trách nhiệm của tập thể, cá nhân; báo cáo chưa đầy đủ, chưa nghiêm túc với Thủ tướng; việc thực hiện cung cấp thông tin chưa kịp thời, thiếu chặt chẽ gây bức xúc trong dư luận.

Thứ sáu, lãnh đạo TP Hải Phòng kiểm điểm rút kinh nghiệm sâu sắc qua vụ việc này và chỉ đạo rà soát, chấn chỉnh công tác quản lý nhà nước về đất đai, kiện toàn bộ máy và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công chức làm công tác quản lý nhà nước về đất đai, không để xảy ra vụ việc tương tự...

Phóng to

Vợ con ông Đoàn Văn Vươn, Đoàn Văn Quý đang phải ở trong túp lều dựng tạm trên nền nhà bị phá sập - Ảnh: Hải Phong

Chấn chỉnh công tác quản lý đất đai

Qua vụ việc cưỡng chế thu hồi đất ở xã Vinh Quang, Thủ tướng yêu cầu UBND các tỉnh thành trong cả nước chủ động rà soát, chấn chỉnh công tác quản lý nhà nước về đất đai, nhất là việc thu hồi và cưỡng chế thu hồi đất bảo đảm theo đúng quy định của pháp luật. Đề cao trách nhiệm, tập trung giải quyết tốt các khiếu nại, tố cáo của công dân về đất đai.

Thủ tướng giao Bộ Tài nguyên - môi trường chủ trì phối hợp với các bộ ngành liên quan tiến hành rà soát, sửa đổi bổ sung các quy định về quản lý, sử dụng đất đai. Khẩn trương tiến hành tổng kết thực hiện nghị quyết trung ương 7 khóa IX về tiếp tục đổi mới chính sách, pháp luật đất đai để kiến nghị sửa đổi Luật đất đai cho phù hợp với thực tế tình hình và yêu cầu phát triển mới...