Xe ông Phước (trái) và xe Lâm Tươi sau tai nạn - Ảnh: T.L.

Mới đây, trong cuộc họp báo do Ban tuyên giáo tỉnh ủy tổ chức, HĐXX phúc thẩm đã công bố một số thông tin, song vẫn còn nhiều khúc mắc đặt ra xung quanh vụ án này.

Nhiều lời khai chưa làm rõ

Như thông tin vụ án, khoảng 13h ngày 15-1-2017, sau khi đã uống rượu, ông Phước chở ông Trần Hữu Quý về nhà. 

Đến gần nhà ông Quý, ông Phước sang đường thì bị xe của anh Lâm Tươi (23 tuổi) chở anh Trị Tiếp tông vào khiến ông Phước bị thương, còn ông Quý chết sau đó 3 ngày. Hồ sơ vụ án thể hiện ông Phước có nồng độ cồn 0,69mg/l khí thở, còn anh Tươi có nồng độ cồn 0,57mg/l khí thở. Tươi không có bằng lái xe.

Tai nạn xảy ra trên đường Nguyễn Huệ là đường hai chiều, mặt đường rộng 7m, trải nhựa bằng phẳng, tầm nhìn không hạn chế. Vụ tai nạn làm vành xe trước của Lâm Tươi biến dạng; bugi và thanh tản nhiệt đầu nòng bên phải xe ông Phước gãy, gác chân bên trái xe ông Phước bị bào mòn. 

Dấu vết để lại hiện trường là 1 vết cà được xác định do xe ông Phước tạo ra dài 0,8m nằm ở phần đường bên phải theo hướng Trạm Điện đi Sóc Miên. Điểm đầu vết cà cách lề phải đường 2,2m.

Bốn tháng sau, ông Phước bị khởi tố, xét xử và bị tuyên phạt 3 năm tù. Chiều 29-5, cho rằng mình bị oan, ông Phước đến TAND tỉnh Bình Phước nhảy lầu tự tử.

Theo một thẩm phán đang công tác tại TP.HCM, bản án sơ thẩm và phúc thẩm đều xác định điểm va chạm đầu tiên là điểm đầu của vết cà, cách lề chuẩn khoảng 2,2m. Vì sao xác định được điểm đụng này?

Bởi khi đụng xe của Tươi bị nổ bánh và gấp niềng, do vậy xe của Tươi gần như không có sự di chuyển. Còn xe ông Phước sẽ bị đẩy về phía sau tạo ra vết cà 0,8m. 

Đầu vết cà cách lề chuẩn là 2,2m, mặt đường rộng 7m thì một chiều đường rộng 3,5m. Như vậy thời điểm tai nạn, đầu xe ông Phước đã sang làn đường bên kia, cách tim đường khoảng 1,3m. Điểm đụng được xác định là vào phần bugi xe ông Phước.

Theo lời khai của Tươi, Tươi phát hiện ông Phước cách đó khoảng 50m và đánh lái về bên phải. Nếu đúng như Tươi khai thì có khả năng Tươi đang đi sai làn đường. Còn nếu Tươi đang đi thẳng theo chiều đường của mình thì Tươi đang đi rất xa lề phải.

"Phải xem xét rất kỹ lời khai của Tươi để xác định nguyên nhân vụ tai nạn. Bởi nếu Tươi đã phát hiện xe của ông Phước từ cách đó 50m thì phải giảm tốc độ, quan sát mặt đường dù Tươi đang lưu thông trên chiều ưu tiên để xem xét có lỗi hay không của cả hai người. Tuy nhiên các bản án đều không đề cập đến lời khai này của Tươi" - vị thẩm phán phân tích.

"Bị hại cũng có lỗi"

Theo bản án phúc thẩm tuyên ngày 29-5, HĐXX cho rằng cấp sơ thẩm có thiếu sót khi không xem xét bị hại (ông Quý) cũng có một phần lỗi để giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo. Tuy nhiên, mức hình phạt 3 năm là mức khởi điểm của khung hình phạt nên cấp phúc thẩm nhận thấy cần giữ nguyên mức án.

Theo ông Vũ Phi Long - nguyên phó chánh tòa hình sự TAND TP.HCM, quá trình điều tra chưa làm rõ được người bị hại có lỗi như thế nào. Cụ thể, ông Phước khai ông Quý chồm lên ghì tay lái của ông. Còn nhân chứng khai ông Quý đặt tay lên vai ông Phước. 

Những việc này cần phải được điều tra làm rõ mới có thể đánh giá được hành động của ông Quý có tác động như thế nào đến việc lái xe của ông Phước, có cản trở hay làm ảnh hưởng đến việc lái xe của ông Phước hay không?

Nếu quá trình điều tra làm rõ lỗi của ông Quý như lời ông Phước khai (tức ông Quý chồm lên ghì tay lái ông Phước) thì đó là tình huống bất ngờ đối với ông Phước. Bộ luật hình sự quy định đối với tình huống bất ngờ, các bên được loại trừ trách nhiệm hình sự. 

Nếu ông Quý choàng tay lên ôm vai ông Phước cũng có thể tác động đến ông Phước. Còn nếu ông Quý chỉ đặt tay lên vai, hoặc ôm eo thông thường thì không thể xác định là lỗi ông Quý. Các vấn đề này cần phải được làm rõ mới có thể kết luận được.

Ông Phước trước phiên tòa phúc thẩm - Ảnh: D.V.T.

Vì sao không giám định tốc độ?

Tại cuộc họp báo ngày 30-5, HĐXX phúc thẩm khẳng định từ năm 2017 đến nay UBND TP Đồng Xoài không có văn bản nào quy định tốc độ trên đường Nguyễn Huệ - con đường xảy ra vụ tai nạn. Tốc độ vẫn được thực hiện theo thông tư 91/2015. Tại hiện trường chỉ có vết cà của xe ông Phước, không có vết thắng của xe Lâm Tươi. 

Anh Tươi không có giấy phép lái xe, lái xe khi có nồng độ cồn. HĐXX cho biết cơ quan điều tra không xác định được vận tốc xe của anh Tươi và xe của ông Phước. HĐXX căn cứ vào việc vết cà xe ông Phước nằm hoàn toàn trên phần đường của xe anh Tươi để khẳng định anh Tươi không có lỗi.

Theo luật sư Vũ Quang Đức - Đoàn luật sư TP.HCM, việc xác định tốc độ xe của anh Tươi rất quan trọng. Xe là nguồn nguy hiểm cao độ, với trọng lượng xe như vậy và đi với tốc độ cao có thể gây bị thương hoặc chết người. Việc xác định tốc độ xe để biết được người điều khiển xe có làm chủ được tốc độ hay không, có thắng xe hay không. Không xác định được tốc độ sẽ ảnh hưởng đến kết quả điều tra vụ án.

"Theo lời khai của anh Tươi, anh chạy xe với tốc độ 50-60km/h nhưng cơ quan điều tra không làm rõ. Liệu với tình trạng đã uống rượu và lái xe với vận tốc 50-60km/h thì có ảnh hưởng đến việc điều khiển xe hay không?" - luật sư Đức đặt câu hỏi.

Còn theo ông Vũ Phi Long, anh Tươi khai đã nhìn thấy ông Phước từ khoảng cách 50m. Với điều kiện mặt đường rộng, thoáng thì anh Tươi phải nhìn thấy việc di chuyển của ông Phước.

Và khi đã nhìn thấy ông Phước có biểu hiện quay đầu xe thì với sự thận trọng của một người đi đường, anh Tươi phải giảm tốc độ đến mức an toàn. Anh Tươi khai khi đến cách 5m, mới thấy ông Phước là không thể chấp nhận được.

Trong trường hợp này, rõ ràng anh Tươi đã không quan sát mặt đường, không nhận thức được tình huống nguy hiểm đang diễn ra là ông Phước đang qua đường. Không thể lấy lý do "đường mình mình đi" nếu đã thấy chướng ngại vật. 

Tình huống của ông Phước không phải tình huống bất ngờ mà đã diễn ra trước đó 50m - một khoảng cách khá xa. Anh Tươi không có biện pháp bảo đảm an toàn và có một phần lỗi gây ra tai nạn.

Vụ tự tử sau khi tòa tuyên án: Những khả năng xảy ra khi bị cáo đã chết

TTO - Sự việc ông Lương Hữu Phước (55 tuổi) tự tử tại TAND tỉnh Bình Phước sau khi tòa tuyên án khiến dư luận quan tâm. TAND tối cao đã yêu cầu TAND tỉnh Bình Phước báo cáo và rút hồ sơ để xem xét.