Ngày 22-11, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao ban hành cáo trạng truy tố ông Đỗ Anh Dũng (chủ tịch Tập đoàn Tân Hoàng Minh) về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Con trai ông Dũng là Đỗ Hoàng Việt (phó tổng giám đốc Tân Hoàng Minh) và 13 người khác bị truy tố cùng tội danh trên.

Cơ quan truy tố cáo buộc ông Dũng cùng các đồng phạm bàn bạc, lên kế hoạch, thực hiện các phương án gian dối trong phát hành trái phiếu và chiếm đoạt số tiền đặc biệt lớn của các nhà đầu tư lên đến hơn 8.600 tỉ đồng.

"Phù phép" kết quả kinh doanh từ lỗ sang lãi

Theo cáo trạng, Công ty Tân Hoàng Minh được thành lập năm 1993, trụ sở chính tại 72 Lê Thánh Tôn, phường Bến Nghé, quận 1 (TP.HCM), có vốn điều lệ 10.000 tỉ. Trong đó, ông Đỗ Anh Dũng góp 5.100 tỉ (chiếm hơn 51%) và 5 công ty liên quan. 

Để mở rộng lĩnh vực kinh doanh, ông Dũng thành lập thêm 45 công ty rồi chỉ định người nhà hoặc cá nhân, pháp nhân liên quan đến Tân Hoàng Minh đứng tên pháp nhân. Tuy nhiên trên thực tế, các công ty này đều hoạt động dưới sự chỉ đạo xuyên suốt của Đỗ Anh Dũng - cáo trạng nêu.

Đầu năm 2021, tài chính của Tập đoàn Tân Hoàng Minh gặp nhiều khó khăn, nợ ngân hàng gần 20.000 tỉ đồng, chưa kể tám gói trái phiếu mà công ty đã phát hành. Để tháo gỡ khó khăn, ông Dũng chỉ đạo con trai mình tìm cách phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ để huy động vốn.

Ba công ty con được Tân Hoàng Minh dùng để phát hành trái phiếu là Công ty bất động sản Ngôi Sao Việt, Công ty CP đầu tư dịch vụ khách sạn Soleil, Công ty CP Cung Điện Mùa Đông. Về mặt pháp lý, giấy tờ thể hiện người góp vốn, đại diện theo pháp luật của các công ty này là các cá nhân khác nhau, có kê khai thuế độc lập. Tuy nhiên, kết quả điều tra xác định chủ tịch Tân Hoàng Minh mới là chủ thực sự, chi phối và điều hành các công ty.

Do kết quả hoạt động của cả ba công ty không đủ điều kiện phát hành, chào bán trái phiếu nên Đỗ Hoàng Việt chỉ đạo thuộc cấp nghiên cứu chỉnh sửa báo cáo tài chính theo hướng không đúng với thực tế. Từ đó, các báo cáo tài chính được "đánh bóng" tạo lãi "khống" để đủ điều kiện phát hành trái phiếu.

Theo cáo buộc của cơ quan truy tố, "để các lô trái phiếu của Tân Hoàng Minh được đánh bóng hào nhoáng, thu hút nhà đầu tư" có sự giúp sức của các đơn vị kiểm toán, thẩm định giá tài sản. Sự thiếu giám sát của các chi nhánh ngân hàng cũng là cơ hội để Tân Hoàng Minh tận dụng.

Hàng ngàn người dân dễ dàng bị Tân Hoàng Minh lừa

Theo cáo trạng, mục đích gian dối phát hành trái phiếu của Tân Hoàng Minh là "huy động và chiếm đoạt tiền của nhà đầu tư thứ cấp", trong đó chủ yếu là người dân - những nhà đầu tư không chuyên. Việc này nhằm để lách quy định pháp luật về việc trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ chỉ được phép bán cho nhà đầu tư chuyên nghiệp.

Vào tháng 7-2021, Đỗ Anh Dũng thành lập trung tâm kinh doanh trái phiếu thuộc Tân Hoàng Minh và giao cho con trai làm giám đốc chỉ đạo điều hành. Ông Dũng cũng ủy quyền cho phó tổng giám đốc tập đoàn và 21 cá nhân thuộc các công ty con ký các hợp đồng hợp tác đầu tư trái phiếu nhưng thực chất là để bán cho các nhà đầu tư - cáo trạng nêu.

Để "tạo niềm tin cho người dân", ông Dũng chỉ đạo thuộc cấp sử dụng pháp nhân của ba công ty con ngụy tạo ra các hợp đồng kinh tế khống như mua bán cổ phần, hợp tác đầu tư. Các bị can cũng liên hệ với một số công ty kiểm toán để "đánh bóng báo cáo tài chính" từ tình trạng làm ăn bết bát thua lỗ sang có lãi để đủ điều kiện phát hành trái phiếu. Với những tài sản đảm bảo chưa đủ điều kiện pháp lý cũng được nhóm công ty thẩm định ban hành chứng thư thẩm định khi không kiểm tra.

Tháng 12-2021, Công ty Cung Điện Mùa Đông phát hành 32 triệu trái phiếu với tổng giá trị 3.230 tỉ đồng. Khi lô trái phiếu trên vừa được "chào hàng" thì chính ông Dũng lại chỉ đạo thuộc cấp đặt mua toàn bộ để trở thành trái chủ sơ cấp. 

Với số tiền khoảng 70 tỉ đồng trong tài khoản tại hai ngân hàng Techcombank và VietinBank, Tân Hoàng Minh đã luân chuyển, rút nộp 56 lần vào tài khoản của Công ty Cung Điện Mùa Đông. Số tiền này sau đó tiếp tục được luân chuyển quay vòng qua các cá nhân để cuối cùng "đổ" về tài khoản của Tân Hoàng Minh với tổng doanh số chuyển tiền là 3.230 tỉ đồng (gấp 47 lần số tiền thực tế).

Việc chuyển tiền quay vòng nhằm mục đích hợp thức hóa các hợp đồng đặt mua trái phiếu sơ cấp và tạo ra giá trị ảo của trái phiếu. Từ đó, ông chủ Tân Hoàng Minh bán lô trái phiếu này ra để chiếm đoạt hơn 3.300 tỉ đồng của hơn 3.300 khách hàng.

Tương tự, với các lô trái phiếu còn lại, chủ tịch Tập đoàn Tân Hoàng Minh cũng dùng thủ đoạn chuyển tiền quay vòng thông qua tài khoản của nhiều cá nhân để mua các lô trái phiếu với giá trị "ảo" cao gấp nhiều lần thực tế và bán lại cho các nhà đầu tư.

Theo cáo trạng, do tin tưởng các gói trái phiếu được phát hành đúng quy định pháp luật, có dòng tiền đầu tư thật vào dự án, báo cáo tài chính trung thực và Tân Hoàng Minh là công ty lớn, có thương hiệu nên người dân đã dễ dàng đổ tiền mua và trở thành chủ sở hữu của chín gói trái phiếu. 

Bằng các chiêu thức gian dối khác nhau, Công ty Ngôi Sao Việt, Soleil, Cung Điện Mùa Đông đã phát hành trái phiếu riêng lẻ, huy động được hơn 13.972 tỉ đồng.

Dùng tiền chiếm đoạt đặt cọc đất Thủ Thiêm

Tân Hoàng Minh sau đó bán trái phiếu để huy động lấy tiền trả nợ, tiêu xài gần hết. Số dư trên tài khoản của Tân Hoàng Minh tại thời điểm cơ quan điều tra khởi tố vụ án chỉ là hơn 214 tỉ.

Ông Dũng và các đồng phạm bị cơ quan truy tố cáo buộc thông qua phát hành trái phiếu đã chiếm đoạt hơn 8.600 tỉ đồng của 6.630 khách hàng. Theo cáo trạng, số tiền huy động được từ việc gian dối phát hành trái phiếu đã bị chủ tịch Tân Hoàng Minh sử dụng gần hết không đúng mục đích, như dùng hơn 5.100 tỉ đồng trả cho nhà đầu tư đến hạn trước. 

Ngoài ra chi trả nợ quá hạn cho hai ngân hàng SHB và Agribank hơn 1.900 tỉ đồng; mua cổ phần hoặc hợp tác đầu tư nhiều dự án hơn 3.800 tỉ đồng. Ông Dũng thanh toán các chi phí của tập đoàn hơn 929 tỉ đồng; chuyển tiền đầu tư chứng khoán, trả nợ cá nhân, mua bán USD… tổng cộng 801 tỉ đồng.

Tại cơ quan điều tra, ông Dũng còn khai vào năm 2022 sử dụng 585 tỉ đồng từ huy động trái phiếu để đặt cọc đấu giá đất ở Thủ Thiêm (TP.HCM). Khi đó, Công ty Ngôi Sao Việt (thành viên của Tân Hoàng Minh) bỏ mức giá 24.500 tỉ đồng, gấp 8,3 lần giá chào. Tuy nhiên sau đó đã bỏ cọc, xin đơn phương chấm dứt hợp đồng gây nhiều ồn ào trong dư luận.

Những con số 'nóng' vụ Vạn Thịnh Phát, Việt Á, AIC, FLC, Tân Hoàng Minh

Phó trưởng Ban Nội chính Trung ương Đặng Văn Dũng đã thông tin về số lượng vụ án, bị can bị khởi tố trong vụ Vạn Thịnh Phát, Việt Á, AIC, FLC, Tân Hoàng Minh.