Bị cáo Phùng Đình Thực (phải) và Nguyễn Quốc Khánh đang làm rõ các nội dung liên quan tới hành vi của bị cáo Thực - Ảnh: GIA MINH

Tại phiên xử phúc thẩm bị cáo Đinh La Thăng và các đồng phạm trong vụ án xảy ra tại Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam (PVN) và Công ty xây lắp dầu khí Việt Nam (PVC) chiều 8-5, bị cáo Phùng Đình Thực - nguyên tổng giám đốc PVN - cho rằng ông không liên quan vi phạm.

"Chịu trách nhiệm người đứng đầu"

Trả lời HĐXX về lý do kháng cáo kêu oan tội "cố ý làm trái các quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng" với mức án 9 năm tù và buộc bồi thường 7,5 tỉ đồng, ông Thực khẳng định mình chỉ chịu trách nhiệm của người đứng đầu.

Bị cáo Đinh La Thăng đối chất với các bị cáo để làm rõ vai trò của Phùng Đình Thực - Ảnh: GIA MINH

Theo bị cáo Thực, PVN là tập đoàn rất lớn, kinh doanh nhiều lĩnh vực, hoạt động ở nhiều quốc gia, nhiều mỏ lớn đang chuẩn bị khai thác trên biển Đông, nhà máy lọc dầu Dung Quất, Nghi Sơn đều đang cần tập trung xử lý.

Trong bối cảnh như thế, vai trò của tổng giám đốc không thể tập trung điều hành, xử lý công việc của dự án Nhiệt điện Thái Bình được. Ông đã phân công, phân quyền cho từng phó tổng giám đốc phụ trách, trong đó có bị cáo Nguyễn Quốc Khánh phụ trách trực tiếp và tự quyết định, xử lý. 

Chỉ khi nào có vướng mắc không thể giải quyết ông Khánh mới phải báo cáo, còn lại độc lập xử lý. Đây là đặc thù mà cấp sơ thẩm không chú ý, cứ xác định trách nhiệm tổng giám đốc của PVN cũng như tổng giám đốc của dự án là không phù hợp.

Theo bị cáo Thực, khi PVN giao cho PVPower làm chủ đầu tư dự án Nhiệt điện Thái Bình 2 thì ông chưa về làm tổng giám đốc nên không nắm rõ. Về sau, nhiều việc bị cáo Đinh La Thăng chỉ đạo trực tiếp các phó tổng giám đốc phụ trách, các bị cáo này thực hiện theo chỉ đạo trực tiếp không cần báo cáo, xin ý kiến gì. 

Do đó, ông Thực cho rằng cấp sơ thẩm buộc tội bị cáo cố ý làm trái mà không cá thể hoá hành vi, các chứng cứ có thể gỡ tội cho bị cáo không được xem xét.

"Bị cáo cũng tin tưởng vào HĐXX phúc thẩm sẽ xem xét khách quan hành vi của bị cáo để xử lý đúng với hành vi chịu trách nhiệm của người đứng đầu chứ không phải cố ý làm trái. Tuy nhiên, nếu bị kết án, buộc bồi thường, bị cáo sẽ bán nhà để nghiêm chỉnh chấp hành" - ông Thực nói.

Liên tục gây sức ép phải chuyển tiền cho PVC

Trong lúc HĐXX thẩm vấn bị cáo Phùng Đình Thực và các bị cáo khác để làm rõ vai trò, hành vi của bị cáo Thực, đặc biệt là lúc hỏi về việc chuyển đổi công nghệ lò phun sang lò hơi sau khi tổ công tác từ Trung Quốc về, tạm ứng tiền cho PVC thì màn hình trong phòng báo chí lại mất âm thanh ít lâu. 

Khoảng 10 phút sau, khi HĐXX hỏi bị cáo Thực về quy trình nắm bắt thông tin, báo cáo về hợp đồng số 33 có nhiều thiếu sót, trái pháp luật thì màn hình lại một lần nữa mất âm thanh.

Bị cáo Thực xác nhận ký quyết định cử đoàn đi Trung Quốc tham quan công nghệ lò hơi do bị cáo Nguyễn Quốc Khánh - nguyên phó tổng giám đốc PVN - làm trưởng đoàn. Bị cáo Thực và các bị cáo khác xác nhận đoàn công tác đi về, chỉ báo cáo chung về công nghệ, hiệu quả chứ không có để xuất cụ thể về việc chuyển đổi công nghệ.

Tuy nhiên điều lạ là ngay sau chuyến công tác này, nội dung hợp đồng của PVPower (sau đó là PVN) với PVC lại được điều chỉnh từ công nghệ lò phun sang công nghệ lò hơi. Theo các bị cáo nguyên là lãnh đạo của PVN thì "công nghệ này hợp với than của Việt Nam".

Liên quan tới hợp đồng 33 giao cho PVC làm tổng thầu dự án xây dựng Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2 với mức đầu tư 1,2 tỉ USD rất sơ sài, vi phạm pháp luật, bị cáo Vũ Hồng Chương - nguyên trưởng ban quản lý dự án Nhiệt điện Thái Bình 2 - là người phát biểu gay gắt nhất. 

Bị cáo Chương khẳng định đã phát hiện bất thường, liên tục có văn bản báo cáo Ban Tổng giám đốc là không thể thực hiện theo hợp đồng này, không thể chuyển tiền tạm ứng nhưng văn bản cứ trôi đi trong im lặng. Phải khi gửi văn bản đóng dấu mật tới đích danh bị cáo Thực thì mới được xem xét, xử lý.

Dù đã báo cáo những bất thường, nhưng bị cáo Chương khẳng định liên tục chịu sức ép phải chuyển 6% tổng vốn đầu tư cho PVC từ cấp trên. 

Sau một hồi xét hỏi, đối chất, các bị cáo đã xác nhận bị cáo Nguyễn Quốc Khánh là người gây sức ép, và bị cáo Đinh La Thăng là người đứng phía sau thúc giục phải chuyển tiền để triển khai dự án cho đạt tiến độ. Sau đó, có vướng mắc khiến không thể chuyển tiền nên PVN đã rút dự án về để tự PVN làm chủ đầu tư và nhanh chóng chuyển tiền cho PVC.

Phiên toà sẽ tiếp tục vào ngày 9-5.

TTO - Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an đã tống đạt quyết định khởi tố bị can đối với ông Phùng Đình Thực, nguyên tổng giám đốc PVN, để điều tra về tội cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.