Nghĩa trang liệt sĩ tỉnh Bắc Kạn - Ảnh: CTV

Sau cuộc họp khẩn của Ban chỉ đạo Người có công của tỉnh Bắc Kạn chiều 4-12. Sở Lao động - thương binh và xã hội (LĐ-TBXH) tỉnh Bắc Kạn đã có báo cáo gửi Bộ LĐ-TBXH về vụ việc 13 mộ liệt sĩ không có hài cốt ở tỉnh này.

Không tìm thấy hồ sơ quy tập

Theo báo cáo, ngày 9-8-1968, đập hồ Tân Minh (xã Thanh Vận, huyện Chợ Mới) bị vỡ, 13 chiến sĩ thanh niên xung phong (TNXP) thuộc đại đội 933, đội 92 TNXP chống Mỹ cứu nước Bắc Thái đã hi sinh do bị nước cuốn trôi khi đang làm nhiệm vụ đắp đập theo huy động của cấp có thẩm quyền.

Theo thông tin thu thập được, 13 chiến sĩ TNXP được chôn cất ban đầu tại đồi Nà Cóc, thôn Quan Làng, xã Thanh Vận, huyện Chợ Mới. Sau đó được lực lượng chức năng quy tập lần 1 vào nghĩa trang liệt sĩ Phủ Thông (cũ) trước năm 1980 (hiện nay không tìm thấy hồ sơ quy tập).

Đến năm 1990, sau khi nghĩa trang liệt sĩ Phủ Thông cũ được UBND tỉnh Bắc Thái (nay là Bắc Kạn và Thái Nguyên) nâng cấp, mở rộng, khánh thành (nghĩa trang mới) và hoạt động, 13 mộ liệt sĩ được quy tập, di chuyển lần 2 từ nghĩa trang liệt sĩ cũ sang nghĩa trang liệt sĩ mới, nhưng trong quá trình an táng đã làm mất thông tin (hiện nay không tìm thấy hồ sơ quy tập).

Trên sơ đồ nghĩa trang liệt sĩ Phủ Thông mới do Sở LĐ-TB&XH tỉnh Bắc Thái lập ngày 10-9-1990 có ghi số mộ liệt sĩ chống Mỹ từ số 97 đến 110 (14 ngôi chưa biết tên), qua nắm bắt thông tin được biết 13/14 mộ liệt sĩ trên là mộ liệt sĩ TNXP hi sinh tại hồ Tân Minh, xã Thanh Vận, huyện Chợ Mới.

Để xác định danh tính hài cốt cho 13 liệt sĩ TNXP, Sở LĐ-TB&XH tỉnh Bắc Kạn đã xin ý kiến của Cục Người có công nhằm khai quật toàn bộ 14 mộ nêu trên.

Sau khi có văn bản đồng ý của Cục Người có công, Sở LĐ-TB&XH tỉnh đã xây kế hoạch, phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức khai quật mộ theo đúng quy định.

Trong quá trình khai quật, ngôi mộ từ số 97 đến 110, chỉ duy nhất ngôi mộ số 99 còn nguyên cốt, nguyên hàm, xương mủn đen, có tiểu. 13 ngôi còn lại không có cốt, chỉ có túi nilông trong có đất, không có tiểu.

Mẫu hài cốt liệt sĩ lấy tại ngôi mộ số 99 (gồm 13 răng) và mẫu sinh phẩm của thân nhân liệt sĩ, Sở LĐ-TB&XH đã bàn giao cho giám định viên chuyển về Cục Người có công để thực hiện việc giám định theo quy định.

Sở LĐ-TBXH tỉnh Bắc Kạn cho biết sẽ tham mưu cho UBND tỉnh thành lập tổ công tác để tìm kiếm thêm thông tin về các đợt quy tập di chuyển hài cốt liệt sĩ từ nhân chứng còn sống trong lực lượng quy tập trước đây.

Đồng thời, tìm kiếm các hồ sơ lưu trữ tại tỉnh, huyện Bạch Thông và làm việc với Sở LĐ-TB&XH tỉnh Thái Nguyên để tra cứu hồ sơ lưu trữ liên quan đến quá trình quy tập các mộ liệt sĩ thanh niên xung phong.

Kiến nghị điều tra xem có dấu hiệu tội phạm hay không?

Tại cuộc họp Ban chỉ đạo Người có công của tỉnh Bắc Kạn để bàn giải pháp, xác minh, làm rõ vụ 13 mộ liệt sĩ không có hài cốt ở tỉnh diễn ra chiều 4-12, ông Phùng Đức Giang (Ban chỉ huy Quân sự tỉnh) cho biết khi đã quy tập người đã khuất, anh em làm hết trách nhiệm, khi nào gia đình bảo thôi, chúng tôi mới thôi. Không bao giờ làm tắc trách như thế.

Ban chỉ đạo Người có công của tỉnh Bắc Kạn họp bàn giải pháp, xác minh, làm rõ vụ 13 mộ liệt sĩ không có hài cốt ở tỉnh diễn ra chiều 4-12 - Ảnh: CTV

"Để làm rõ chúng ta nên tổ chức kiểm tra lại, khai quật lại vị trí đầu tiên xem còn gì không, tiếp đến là vị trí nghĩa trang cũ. Để bảo đảm cho giải quyết vấn đề này, khó khăn thì vẫn phải làm. Phải bàn cách để hỏi ý kiến của những người dân sống quanh đó. Đó là trách nhiệm của thế hệ sau" - ông Giang nói

Đại diện Công an tỉnh Bắc Kạn cho rằng cần phải điều tra xem có dấu hiệu tội phạm hay không? Phải lần theo dấu vết từng lần quy tập, phải làm rõ việc này để ổn định dư luận xã hội, ổn định tâm lý cho thân nhân các gia đình liệt sĩ.

Để sớm tìm ra nguyên nhân, giải quyết dứt điểm vụ việc, Phó chủ tịch UBND tỉnh Bắc Kạn Phạm Duy Hưng yêu cầu Sở LĐ-TB&XH tham mưu thành lập tổ công tác, khẩn trương thực hiện tìm kiếm toàn bộ nhân chứng còn sống đã tham gia nhiệm vụ cứu nạn, truy điệu, an táng cho tới quy tập lần một và lần hai, tiến hành tìm, tra cứu hồ sơ tư liệu liên quan ở tỉnh Bắc Kạn và cả tỉnh Thái Nguyên.

"Trường hợp cần thiết, tiến hành khai quật lại khu an táng lần đầu và cả kiểm tra lại các vị trí đã di dời sau quy tập lần hai. Các đơn vị liên quan phải thực hiện khẩn trương, chính xác, tìm lại hài cốt của những liệt sĩ có công với nước, thỏa ước nguyện của gia đình thân nhân các liệt sĩ" - ông Hưng nói

Tỉnh Bắc Kạn họp gấp về vụ 13 mộ liệt sĩ không có hài cốt

TTO - "Ngay trong chiều nay 4-12, UBND tỉnh sẽ họp gấp với các bên liên quan để nắm tình hình, bàn giải pháp vụ việc 13 ngôi mộ liệt sĩ thanh niên xung phong (TNXP) hi sinh năm 1968 mà không hề có hài cốt tại nghĩa trang liệt sĩ tỉnh Bắc Kạn".