Nhiều tình cảm với Việt Nam

Điểm đến cho chuyến thăm song phương đầu tiên sau khi tôi nhậm chức ngoại trưởng là bốn nước Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam. Đặc biệt, đây là chuyến thăm Việt Nam đầu tiên của tôi sau sáu năm kể từ khi tôi thăm đất nước này vào tháng 5-2017 với vai trò là trưởng đoàn đại biểu Nhóm nghiên cứu hệ thống tư pháp của Đảng Dân chủ tự do.

Tôi hết sức vui mừng khi được trở lại thăm Việt Nam vào năm đánh dấu mốc lịch sử đối với cả hai nước - năm kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao.

Vào đầu thế kỷ 20, trong thời kỳ đỉnh cao nhất của phong trào Đông Du đã có gần 200 thanh niên Việt Nam tới du học tại Nhật Bản.

Quê hương tôi, tỉnh Shizuoka, cũng chính là nơi chứng kiến mối giao lưu giữa nhà cách mạng Phan Bội Châu - người khởi xướng phong trào Đông Du - và bác sĩ Asaba Sakitaro. Vì vậy, tôi luôn cảm thấy gắn bó thân thiết với Việt Nam từ trước.

Hơn nữa, khi đảm nhiệm cương vị bộ trưởng Tư pháp (tháng 9-2020), tôi đã nỗ lực thúc đẩy hợp tác giữa hai nước trong lĩnh vực tư pháp thông qua việc hỗ trợ hoàn thiện hệ thống pháp luật tại Việt Nam - một lĩnh vực mà Nhật Bản rất chú trọng phát triển trong gần 30 năm. Từ những mối liên hệ đó, Việt Nam luôn là đất nước mà tôi dành tình cảm trân trọng đặc biệt.

Tình hữu nghị giữa hai nước ngày nay đã được vun đắp qua lịch sử giao lưu lâu đời kéo dài hơn 1.000 năm.

Từ thế kỷ 16 đến thế kỷ 17, nhiều tàu buôn của Nhật Bản đã ghé thăm Hội An, nơi từng là thương cảng sầm uất ở miền Trung Việt Nam, và hình thành nên khu phố Nhật Bản.

Tháng trước, vở opera Công nữ Anio khắc họa câu chuyện tình yêu giữa một thương nhân Nhật Bản và một công nữ Việt Nam thời đó đã được công diễn tại Nhà hát lớn Hà Nội với sự tham dự của Hoàng thái tử Akishino và công nương.

Sau nửa thế kỷ kể từ khi Nhật Bản và Việt Nam thiết lập quan hệ ngoại giao vào tháng 9-1973, quan hệ hai nước đã trở nên khăng khít hơn bao giờ hết.

Đặc biệt trong những năm gần đây, sự giao lưu qua lại giữa nhân dân hai nước gia tăng đáng kinh ngạc. Số lượng người Việt Nam sinh sống tại Nhật Bản đã tăng gấp 10 lần trong vòng 10 năm, từ 50.000 người năm 2012 lên 500.000 người vào năm ngoái (2022).

Nhân lực Việt Nam đang hoạt động tại Nhật Bản cũng rất đa dạng, bao gồm thực tập sinh kỹ năng, thực tập sinh kỹ năng đặc định, du học sinh, hộ lý, điều dưỡng...

Bên cạnh đó, hiện nay có khoảng 20.000 người Nhật Bản tại Việt Nam đang sống, làm việc cùng người Việt Nam mỗi ngày và hòa nhập vào cộng đồng địa phương. Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn vì sự chào đón nồng hậu của người dân Việt Nam.

Hơn nữa, giao lưu du lịch giữa hai nước cũng vô cùng sôi động. Năm 2019 có khoảng 1 triệu du khách Nhật Bản đến thăm Việt Nam và khoảng 450.000 du khách Việt Nam đã tới Nhật Bản.

Nhờ sự giao lưu nhân dân tích cực như vậy mà tại Nhật Bản có rất nhiều nhà hàng và cửa hàng tạp hóa Việt Nam được mở ra và đều rất được ưa chuộng.

Còn tại Việt Nam, những nét văn hóa của Nhật Bản như truyện tranh manga và phim hoạt hình anime hay món ăn Nhật như sushi, xiên nướng yakitori cũng rất được giới trẻ Việt Nam yêu thích. Tôi hết sức vui mừng khi thấy hai đất nước chúng ta ngày càng trở nên gần gũi với nhau như vậy.

Tôi cho rằng một trong những vai trò của ngoại giao chính là trao truyền cho thế hệ mai sau mối quan hệ hữu nghị đã được vun đắp nhờ những nỗ lực không ngừng của người dân hai nước trong suốt lịch sử lâu đời, đồng thời giúp mối quan hệ đó thích ứng với những thay đổi của thời đại.

Việt Nam là cứ điểm sản xuất quan trọng

Trong chuyến thăm lần này, tôi mong muốn trao đổi ý kiến với các vị lãnh đạo của Việt Nam, trong đó có Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn, về quan hệ Nhật Bản - Việt Nam, quan hệ Nhật Bản - ASEAN trong tương lai, tiếp tục tăng cường và nâng tầm hơn nữa quan hệ "Đối tác chiến lược sâu rộng" giữa Nhật Bản và Việt Nam cho phù hợp với quan hệ hai nước trong thời đại hiện nay.

Chuyến thăm của tôi lần này hướng tới hai mục tiêu. Thứ nhất, thúc đẩy hơn nữa quan hệ Nhật Bản - Việt Nam. Việt Nam đang trở thành cứ điểm sản xuất quan trọng đối với các doanh nghiệp Nhật Bản trong quá trình thúc đẩy đa dạng hóa chuỗi cung ứng sau khi trải qua tình trạng khó khăn chưa từng có tiền lệ do dịch COVID-19.

Hơn nữa, kể từ sau khi chính thức nối lại viện trợ ODA cho Việt Nam vào năm 1992, Nhật Bản luôn là quốc gia tài trợ ODA lớn nhất, sát cánh cùng sự phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam trên nhiều lĩnh vực đa dạng, trong đó phải kể đến hoàn thiện cơ sở hạ tầng như đường bộ, cảng biển, sân bay, đào tạo nhân lực, y tế...

Chẳng hạn, Nhật Bản đã tham gia việc xây dựng những công trình hạ tầng đóng vai trò huyết mạch trong hệ thống giao thông ở Việt Nam như cầu Nhật Tân và tuyến đường sắt đô thị đang được xây dựng tại TP.HCM.

Mặt khác tại Nhật Bản, nơi tỉ lệ sinh giảm và dân số già hóa, nhân lực Việt Nam đang đóng vai trò to lớn, hỗ trợ cho sự phát triển kinh tế - xã hội của Nhật Bản. Quan hệ giữa Nhật Bản và Việt Nam có thể ví như những người bạn chân thành, luôn cần có nhau.

Bên cạnh đó, Việt Nam cũng là đối tác quan trọng của Nhật Bản trong các vấn đề chung của cộng đồng quốc tế như biến đổi khí hậu hay tăng trưởng xanh.

Vào tháng 7 năm nay, nhóm công tác xúc tiến AZEC/GX giữa hai nước đã được thành lập để hỗ trợ Việt Nam thúc đẩy tăng trưởng xanh và chuyển đổi năng lượng. Tôi hết sức mong muốn được tiếp tục tăng cường những nỗ lực này cùng Việt Nam.

Thứ hai, hai nước tăng cường hợp tác trên diễn đàn khu vực và quốc tế, trong đó có ASEAN. Chúng ta đang bước vào thời đại có thể xem là bước ngoặt của lịch sử khi nền tảng của trật tự quốc tế bị lung lay.

Trong bối cảnh đó, việc duy trì và củng cố một trật tự quốc tế tự do, rộng mở dựa trên thượng tôn pháp luật là hết sức cần thiết để dẫn dắt thế giới hướng tới hợp tác, hữu nghị thay vì chia rẽ và xung đột.

Nằm trên các tuyến đường biển Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương, Việt Nam là một đối tác quan trọng trong việc hiện thực hóa mục tiêu này. Nhật Bản mong muốn tăng cường hợp tác với Việt Nam trong việc giải quyết nhiều vấn đề khác nhau của khu vực và quốc tế.

Năm nay cũng là năm kỷ niệm 50 năm hợp tác hữu nghị Nhật Bản - ASEAN. Từ năm 1973, Nhật Bản và ASEAN đã và đang hợp tác chặt chẽ vì hòa bình, ổn định và thịnh vượng trong khu vực với tư cách là những người bạn chân thành có sự kết nối "từ trái tim đến trái tim".

Tại Hội nghị cấp cao đặc biệt Nhật Bản - ASEAN được tổ chức ở Tokyo vào tháng 12 năm nay, tôi dự định sẽ đưa ra một tầm nhìn mới cho mối quan hệ này.

'Người tiêu dùng Nhật Bản sẽ quen thuộc hàng Việt sau lễ hội phở'

Lễ hội ẩm thực về phở góp phần tạo thói quen sử dụng dùng hàng Việt của người Nhật, lan tỏa giá trị ẩm thực truyền thống, thúc đẩy chương trình kết nối giao thương.