Hoạt động nhằm lan tỏa những câu chuyện, hành động cụ thể của các doanh nghiệp - lực lượng tiên phong trên con đường chuyển đổi xanh của đất nước.

'Việt Nam Xanh' nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường, phát triển bền vững

Phát biểu mở đầu hội thảo, nhà báo Lê Thế Chữ - tổng biên tập báo Tuổi Trẻ - cho hay Việt Nam đứng thứ 6 trong danh sách 10 quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của biến đổi khí hậu, theo Báo cáo về chỉ số rủi ro khí hậu dài hạn. Và Việt Nam còn bị xếp là một trong những nền kinh tế có mức độ phát thải cao nhất Đông Nam Á.

Hậu quả của những tác động đó là một thực tế mà chúng ta không thể né tránh là Việt Nam đang phải gánh chịu nhiều hậu quả nặng nề như hạn hán, lũ lụt, xâm nhập mặn, ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp, an ninh lương thực, và cuộc sống của người dân.

Bên cạnh đó, ông Chữ cho rằng suy giảm đa dạng sinh học cũng đang diễn ra ở mức báo động, ảnh hưởng đến sự cân bằng của hệ sinh thái và sự phát triển bền vững của đất nước.

"Trước những thách thức to lớn này, đòi hỏi mỗi cá nhân, tổ chức và doanh nghiệp cần chung tay hành động để bảo vệ môi trường, hướng đến phát triển bền vững.

Nhận thức được tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường, dưới sự chỉ đạo của Bộ Tài nguyên và Môi trường, báo Tuổi Trẻ phối hợp cùng Cục Biến đổi khí hậu, Liên minh Tái chế bao bì Việt Nam cùng các đơn vị xây dựng và triển khai dự án truyền thông và sự kiện với tên gọi "Việt Nam Xanh", ông Chữ nói.

Tổng biên tập báo Tuổi Trẻ cho hay dự án "Việt Nam Xanh" nhằm mục đích nâng cao nhận thức của cộng đồng và doanh nghiệp về tầm quan trọng của bảo vệ môi trường, phát triển bền vững; Khuyến khích các cá nhân, tổ chức và doanh nghiệp áp dụng các giải pháp sản xuất, kinh doanh thân thiện với môi trường; Biểu dương, lan tỏa những cá nhân, tổ chức và doanh nghiệp có mô hình, sản phẩm hướng đến phát triển bền vững.

Trong đó, chương trình sẽ diễn ra liên tục trong nhiều năm với nhiều hoạt động phong phú, đa dạng bao gồm: Tổ chức các hội thảo, tọa đàm về bảo vệ môi trường và phát triển bền vững; Phát động các chiến dịch tuyên truyền, nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường; 

Công bố các giải thưởng cho các cá nhân, tổ chức và doanh nghiệp có thành tích xuất sắc trong lĩnh vực bảo vệ môi trường và phát triển bền vững; Tổ chức các hoạt động trải nghiệm, giáo dục môi trường cho nhiều nhóm đối tượng khác nhau.

Một trong những sự kiện mở đầu cho chương trình là hội thảo "Thị trường tín chỉ carbon - Động lực xây dựng Việt Nam Xanh". Ông Lê Thế Chữ nhấn mạnh hội thảo này là một nỗ lực của báo Tuổi Trẻ và các đơn vị tổ chức nhằm thúc đẩy việc hoàn thiện môi trường cơ chế, chính sách để kiểm soát chặt chẽ hơn các hoạt động gây phát thải và thúc đẩy việc vận hành của thị trường carbon.

Đồng thời, đây là dịp để trao đổi về những giải pháp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, cơ sở hạ tầng và thúc đẩy các cơ chế hợp tác quốc tế khi tham gia thị trường tín chỉ carbon, bao gồm cả thị trường tự nguyện và thị trường bắt buộc...

"Chúng tôi cũng mong muốn qua hội thảo, các chuyên gia làm rõ hơn về những vấn đề liên quan đến thị trường carbon để tạo động lực cho doanh nghiệp hướng đến sản xuất xanh, phát thải thấp, tạo điều kiện cho doanh nghiệp chủ động lựa chọn phương án phù hợp với điều kiện, tình hình sản xuất kinh doanh của mình. Từ đó, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, đưa Việt Nam thực hiện thành công cam kết đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050", ông Chữ khẳng định.

Khởi xướng chuỗi hoạt động vì "Việt Nam Xanh"

Ông Trần Xuân Toàn, phó tổng biên tập báo Tuổi Trẻ, trưởng ban dự án Việt Nam Xanh - cho biết vấn đề môi trường không phải ban tổ chức, mà là câu chuyện chung của chúng ta.

Thử làm thao tác tìm kiếm trên mạng, dễ dàng tìm thấy từ khóa "biến đổi khí hậu" có kết quả 72,4 triệu tìm kiếm, từ khóa "giảm phát thải" là 30 triệu, từ khóa "tín chỉ carbon" là 6,4 triệu, đặc biệt "kinh tế tuần hoàn" lên tới 106 triệu kết quả.

Theo ông Toàn, mỗi ngày Tuổi Trẻ nhận rất nhiều tin bài về biến đổi khí hậu, những tin tích cực có, tiêu cực cũng có. Ông cũng nhận ra nếu chỉ một cơ quan truyền thông như báo Tuổi Trẻ khó lòng thay đổi ý thức, hành vi tới thói quen của người tiêu dùng. "Chúng tôi muốn cùng chung tay góp phần giảm thiểu tác động xấu của môi trường, đó cũng là lý do vì sao báo Tuổi Trẻ chọn chủ đề Việt Nam Xanh".

Theo đó, chuỗi chương trình sẽ diễn ra từ tháng 2-2024 đến đến tháng 12-2024, bao gồm các chương trình: Diễn đàn: Việt Nam Xanh; Hội thảo "Những cơ hội và thách thức của Việt Nam khi tham gia thị trường tín chỉ carbon?", Cuộc thi "Tái tạo xanh", Diễn đàn "Thành phố xanh của tôi" và đặc biệt điểm nhấn "Ngày hội Việt Nam Xanh".

Trong thời gian này, các hoạt động, bài viết sẽ được đăng tải trên nhật báo Tuổi Trẻ, Tuổi Trẻ Online, Tuổi Trẻ Cuối Tuần. Ngoài ra, chuỗi chương trình còn có hoạt động cộng đồng như tham quan nhà máy, ngày hội tái chế, hội thảo, cuộc thi Tái tạo xanh và lễ trao giải kết hợp "Ngày hội Việt Nam Xanh" để tuyên truyền, hướng dẫn, lan tỏa thông tin về Việt Nam Xanh.

Ban tổ chức cũng sẽ phối hợp các doanh nghiệp thực hiện các tour tham quan mô hình sản xuất tuần hoàn, giúp người dân, bạn đọc hiểu rõ hơn về quy trình sản xuất sản phẩm của doanh nghiệp. Các tour này sẽ có sự tham dự của Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, các chuyên gia, nhà nghiên cứu về môi trường; lãnh đạo các doanh nghiệp; bạn đọc báo Tuổi Trẻ, học sinh, sinh viên, nghiên cứu sinh. Ngoài ra còn có nhóm doanh nghiệp thành viên PRO Việt Nam và các doanh nghiệp khác…

Cùng với đó là một loạt chương trình hưởng ứng các hoạt động vì môi trường, phát động và truyền tải các thông điệp của chiến dịch "Việt Nam Xanh" đến cộng đồng, xã hội về biến đổi khí hậu, phát triển thị trường tín chỉ carbon, kinh tế tuần hoàn, bảo vệ môi trường.

"Việt Nam Xanh" cũng đặt mục tiêu là nơi tập hợp các chuyên gia, nhà khoa học, các tổ chức khoa học - chính trị, các tổ chức quốc tế, doanh nghiệp cùng tham gia các diễn đàn, hội thảo, triển lãm trưng bày các mô hình sản xuất tiết kiệm năng lượng, kinh tế tuần hoàn, phát triển thị trường tín chỉ carbon, tín dụng xanh, các sản phẩm tái chế... Kết nối các đơn vị, xúc tiến các hoạt động đầu tư, thương mại cho các tổ chức, cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp tham gia chuỗi sự kiện.

Chuỗi sự kiện kết thúc bằng Ngày hội tái chế để cùng nhau Việt Nam phát triển xanh, bền vững hơn trong thời gian tới.

Nơi kết nối Chính phủ, doanh nghiệp và cộng đồng

Phát biểu tại lễ ra mắt với tư cách là cố vấn cho dự án và nhà đồng hành Liên minh Tái chế bao bì Việt Nam, ông Phạm Phú Ngọc Trai, chủ tịch Liên minh Tái chế bao bì Việt Nam (PRO Việt Nam), nhấn mạnh dự án này nhằm hưởng ứng các hoạt động vì môi trường, phát động và truyền tải các thông điệp của chiến dịch "Việt Nam Xanh" đến cộng đồng, truyền tải những định hướng tích cực và tạo nên sức ảnh hưởng sâu rộng để thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn, cũng như khích lệ mọi người chung tay vào kế hoạch bảo vệ môi trường vì ngôi nhà Việt Nam Xanh, phát triển thị trường tín chỉ carbon, đặc biệt là thực hiện mục tiêu phát thải ròng bằng 0 theo cam kết của Chính phủ Việt Nam tại COP26.

Các yêu cầu này càng bức thiết hơn khi trong hơn 10 năm trở lại đây, kinh tế Việt Nam phát triển mạnh mẽ với mức tăng trưởng GDP top đầu khu vực Đông Nam Á cùng với tốc độ đô thị hóa nhanh chóng của Việt Nam.

Việt Nam cũng đã có sự hội nhập kinh tế quốc tế toàn diện, sâu rộng, linh hoạt và hiệu quả. Tiêu dùng nội địa và đầu tư tiếp tục trở thành hai trụ cột quan trọng của nền kinh tế. Sự phát triển của nền kinh tế và tiêu dùng nội địa cùng với sự gia tăng dân số kéo theo lượng chất thải rắn sinh hoạt gia tăng cả về khối lượng và chủng loại.

Tuy vậy, báo cáo của Ngân hàng Thế giới nhận định rằng Việt Nam được xem là một trong những quốc gia chưa quản lý tốt rác thải nhựa và lượng rác thải nhựa không được tái chế, lãng phí cho nền kinh tế ước tính gần 3 tỉ USD mỗi năm. 

Việt Nam đã triển khai nhiều giải pháp xử lý vấn đề rác thải nhựa, từ nâng cao nhận thức đến hoàn thiện thể chế và tổ chức thực hiện; tuy nhiên nhiệm vụ cấp bách này rất cần sự hợp tác và nỗ lực từ mọi tầng lớp trong xã hội.

Đứng trước thực tế đó, tháng 6-2019, Liên minh Tái chế bao bì PRO Việt Nam đã ra đời với 9 thành viên sáng lập là các công ty FDI và Việt Nam hàng đầu trong lĩnh vực hàng tiêu dùng, sản xuất bao bì, bán lẻ và nhập khẩu với cùng chung mong muốn góp phần vì một Việt Nam xanh, sạch, đẹp bằng việc thúc đẩy mô hình kinh tế tuần hoàn thông qua việc làm cho quá trình thu gom và tái chế bao bì sản phẩm được thực hiện theo cách dễ tiếp cận hơn và bền vững hơn.

Trọng tâm của PRO Việt Nam là xây dựng và hoàn thiện chu trình thu gom, xử lý bao bì với sự hợp tác của chính quyền địa phương và các bên liên quan trong chuỗi giá trị bao bì, từ đó tăng khả năng tái chế, giảm tình trạng thải bao bì ra môi trường, thúc đẩy mô hình kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam. Đến nay PRO Việt Nam đã có 24 doanh nghiệp thành viên sau 5 năm hoạt động.

"Trong quá trình phát triển kinh doanh, các doanh nghiệp ý thức rằng doanh số tạo ra cần phải đi cùng trách nhiệm phát triển bền vững. Các doanh nghiệp đang nỗ lực để hoạt động này được phát triển mạnh mẽ hơn, phát triển kinh tế tuần hoàn cần đẩy mạnh hơn cho công tác thu gom và tái chế.

Chuyển đổi xanh để hướng tới nền kinh tế tuần hoàn phát triển bền vững là hành trình dài hơi và còn nhiều thách thức. Trong công cuộc này, vai trò của các đơn vị truyền thông và báo chí là vô cùng quan trọng, góp phần thay đổi nhận thức và là tiền đề tạo thay đổi hành động cho cộng đồng doanh nghiệp và người tiêu dùng", ông Trai nhấn mạnh. Đồng thời tin tưởng dự án "Việt Nam Xanh" do báo Tuổi Trẻ khởi xướng sẽ kết nối Chính phủ, doanh nghiệp và cộng đồng.

"Mục tiêu của dự án rất đồng điệu và phù hợp với mục tiêu chiến lược của PRO Việt Nam. Do đó, PRO Việt Nam sẽ đồng hành cùng báo Tuổi Trẻ xuyên suốt quá trình triển khai dự án", ông Phạm Phú Ngọc Trai chia sẻ.

PRO Việt Nam sẽ đóng góp vào việc xây dựng nội dung chuyên trang thông tin cũng như các doanh nghiệp tiên phong khác trong việc chuyển đổi sản xuất xanh và thúc đẩy kinh tế tuần hoàn. Chuyên trang "Việt Nam Xanh" sẽ là kênh truyền thông hiệu quả để lan tỏa câu chuyện phát triển bền vững tới cộng đồng.

"Trong khuôn khổ dự án, chúng tôi sẽ tổ chức các hội thảo hướng tới mục tiêu phát triển xanh, phát triển bền vững; tổ chức cuộc thi 'Hành động Xanh" để thúc đẩy và tìm kiếm các ý tưởng, các hành động từ cộng đồng doanh nghiệp vì một Việt Nam xanh. 

Bên cạnh đó, để giúp thế hệ trẻ hiểu rõ hơn về quy trình sản xuất xanh, góp phần thúc đẩy xu hướng tiêu dùng xanh trong cộng đồng, PRO Việt Nam sẽ phối hợp cùng Tuổi Trẻ triển khai chương trình tham quan mô hình sản xuất tuần hoàn, tái chế hiệu quả của các doanh nghiệp, từ đó tạo sự kết nối giữa người tiêu dùng với những doanh nghiệp xanh, hướng người tiêu dùng tới những sản phẩm xanh", ông Trai thông tin thêm.

Ông cũng cho biết ngay tại hội thảo ngày hôm nay, các thành viên PRO đã tham gia giới thiệu tới cộng đồng các sản phẩm tái chế, các mô hình sản xuất xanh, trong nỗ lực hiện thực hóa mô hình kinh tế tuần hoàn của các doanh nghiệp.

Bất ngờ với sản phẩm xanh tại hội thảo tín chỉ carbon

Trước thềm hội thảo 'Thị trường tín chỉ carbon - Động lực xây dựng Việt Nam Xanh' và công bố dự án 'Việt Nam Xanh', các khách mời đã bất ngờ với các sản phẩm tái chế, sản phẩm xanh được doanh nghiệp giới thiệu bên lề chương trình.