Sự xuất hiện của Nguyễn Xuân Son, cầu thủ gốc Brazil đã nhập quốc tịch Việt Nam, khiến bầu không khí tại cuộc họp báo của hai nhà lãnh đạo Việt Nam và Brazil ngày 28-3 trở nên hết sức gần gũi.

Công nhận Việt Nam là kinh tế thị trường

"Ở Việt Nam, khi muốn quan tâm ai đó các bạn thường hỏi họ đã ăn chưa. Ở Brazil, khi muốn thể hiện sự quan tâm, người Brazil sẽ nấu ăn cho nhau. Ẩm thực là một phần quan trọng trong văn hóa của cả hai nước cũng như an ninh lương thực là ưu tiên hàng đầu của hai chính phủ.

Với nỗ lực đưa hàng triệu người thoát khỏi đói nghèo trong những thập niên qua, Brazil và Việt Nam có thể chia sẻ những bài học quý giá với thế giới. Cùng nhau, chúng ta có thể vượt qua mọi thách thức và trở thành động lực cho một tương lai tốt đẹp hơn", Tổng thống Brazil Luiz Inácio Lula da Silva bày tỏ trong bài viết nhân chuyến thăm Việt Nam.

Tại họp báo chung sau hội đàm ngày 28-3, Chủ tịch nước Lương Cường gửi lời cảm ơn Tổng thống Brazil Lula da Silva và Chính phủ Brazil vì quyết định công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường. Đây là bước đi có ý nghĩa quan trọng để ghi nhận những nỗ lực đổi mới, hội nhập của Việt Nam và tạo thuận lợi cho quan hệ thương mại hai nước.

Nhà lãnh đạo Việt Nam cũng ghi nhận và sẽ xem xét tích cực các vấn đề Chính phủ cũng như doanh nghiệp Brazil quan tâm. Trong đó có vấn đề mở cửa thị trường cho các sản phẩm thịt bò cũng như các khả năng hợp tác về các lĩnh vực khác như năng lượng, khoa học công nghệ, môi trường, quốc phòng, an ninh...

Tổng thống Brazil Lula da Silva thông báo hai bên đã thông qua một kế hoạch hành động toàn diện cho giai đoạn 2025 - 2030, giúp thúc đẩy hợp tác trên nhiều lĩnh vực. Ông khẳng định Brazil hiện xuất khẩu sang Việt Nam nhiều hơn sang một số nước châu Âu phát triển. Đây chính là lý do Brazil quyết định gia nhập nhóm hơn 70 quốc gia công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường.

Nhà lãnh đạo Brazil khẳng định việc mở cửa thị trường Việt Nam cho thịt bò Brazil sẽ thu hút các nhà chế biến thịt của nước này đầu tư vào Việt Nam, biến nơi đây thành trung tâm xuất khẩu sang các nước Đông Nam Á. Cùng với đó, Brazil cũng mong muốn gia tăng xuất khẩu các mặt hàng có giá trị gia tăng cao hơn, bao gồm cả máy bay.

Trong bài viết "Quan hệ Đối tác chiến lược Brazil - Việt Nam: 35 năm và hơn thế nữa", nhà lãnh đạo Brazil mong muốn hợp tác với Việt Nam trong phát triển chất bán dẫn, trí tuệ nhân tạo và công nghệ số.

Thu hẹp khoảng cách địa lý để hợp tác

Trao đổi với Tuổi Trẻ, tiến sĩ Lộc Thị Thủy - chuyên gia phân tích các vấn đề quốc tế thuộc Viện hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam - nhận định việc Tổng thống Brazil Lula da Silva thăm Việt Nam lần này có nhiều thông điệp.

"Thông qua Việt Nam, Brazil muốn mở rộng quan hệ với các nước ASEAN; kết nối nhóm MECOSUR (khối thị trường chung Nam Mỹ gồm Brazil, Argentina, Uruguay, Paraguay) với các tổ chức mà Việt Nam là thành viên như ASEAN, APEC, RCEP. Từ đó tạo cơ hội để Brazil nâng cao vị thế trong nhóm các nước Nam toàn cầu (Global South) và Phong trào không liên kết", bà Thủy nêu vấn đề.

Không những vậy, việc ông Lula da Silva đến thăm Việt Nam còn xuất phát từ những tình cảm cá nhân của ông dành cho Việt Nam nói chung và Chủ tịch Hồ Chí Minh nói riêng. 

"Khi trở thành nhà lãnh đạo của Đảng Lao động Brazil, ông Lula da Silva luôn muốn thúc đẩy quan hệ với Đảng Cộng sản Việt Nam trong phong trào cộng sản và công nhân quốc tế, diễn đàn xã hội thế giới, nhất là trong Diễn đàn Sao Paulo và ủng hộ xây dựng một trật tự thế giới đa cực, trong đó Brazil và Việt Nam là những nước có vai trò quan trọng", TS Thủy phân tích.

Khi được hỏi làm thế nào để thu hẹp khoảng cách về địa lý giữa Việt Nam với các nước Mỹ Latin nói chung và Brazil nói riêng, từ đó thúc đẩy quan hệ giữa các doanh nghiệp hai bên, bà Thủy cho rằng điều đầu tiên là cần xây dựng một thị trường thương mại số thống nhất giữa ASEAN và MECOSUR. 

Ngoài ra, Việt Nam cần phối hợp với các nước Mỹ Latin xây dựng mạng lưới logictics "liên hoàn". Trong đó tập trung xây dựng kho hàng hóa tại các cảng chiến lược và các thành phố của hai bên như cảng Hải Phòng - Sao Paulo, Đà Nẵng - Rio...

Bên cạnh đó, không thể bỏ qua vai trò và tiềm năng của cộng đồng người Việt tại các nước Mỹ Latin, thúc đẩy ngoại giao văn hóa, thể thao, du lịch bởi đây là kênh kết nối quan trọng, góp phần gắn kết người dân hai nước và hai khu vực. Ngoài ra, bà cũng đề xuất Việt Nam phối hợp với Brazil hình thành chuỗi sản xuất hàng tiêu dùng, công nghệ thông tin tại Brazil.

Tổng thống Brazil coi trọng và xem Việt Nam là cửa ngõ tăng cường quan hệ với châu Á

Thông điệp được Tổng thống Brazil Luiz Inácio Lula da Silva nêu khi gặp các lãnh đạo cấp cao của Việt Nam ngày 28-3, nhân chuyến thăm cấp nhà nước của ông.