Bị cáo Nguyễn Văn Minh tại tòa - Ảnh: NAM ANH

Ngày 24-8, phiên tòa xét xử đại án thâu tóm "đất vàng" cho tư nhân, gây thất thoát hàng nghìn tỉ đồng ngân sách nhà nước, xảy ra tại Tổng công ty Sản xuất - xuất nhập khẩu Bình Dương (Tổng công ty 3-2) tiếp tục phần đối đáp của viện kiểm sát với quan điểm bào chữa của các bị cáo và luật sư...

Trong phần tranh luận trước đó, luật sư cho rằng không có chứng cứ để chứng minh vai trò "chủ mưu, cầm đầu" của bị cáo Nguyễn Văn Minh - cựu chủ tịch Tổng công ty 3-2.

Đối đáp lại quan điểm trên, đại diện viện kiểm sát cho rằng trong suốt gần 40 năm hình thành, phát triển của Tổng công ty 3-2, ông Minh luôn là người đứng đầu, chịu trách nhiệm chính về quản lý hoạt động của doanh nghiệp này.

Tại các công ty khác, ông Minh vừa là người tham gia trực tiếp điều hành, vừa là người có "mối quan hệ, ảnh hưởng chi phối" người thực tế quản lý, điều hành.

Với Công ty Hưng Vượng, ông Minh là chủ tịch hội đồng quản trị, nắm giữ riêng 23% cổ phần. Với Công ty Phát Triển, ông Minh trên danh nghĩa không tham gia quản lý, nhưng con gái ông này là Nguyễn Thục Anh lại đứng tên chủ tịch hội đồng quản trị. 

Với Công ty Âu Lạc, bị cáo cùng con rể lên ý đồ "thâu tóm" khu đất 43 hecta và thỏa thuận thành lập công ty này để có pháp nhân lập ra liên doanh Tân Phú nhằm thực hiện dự án.

Tại cả hai liên doanh là Công ty Tân Thành và Công ty Tân Phú, ông Minh bị quy kết vừa là người chủ trương thành lập, đồng thời cũng giữ chức vụ chủ tịch hội đồng quản trị.

Đại diện viện kiểm sát khẳng định, trong vụ án này, bị cáo Nguyễn Văn Minh là người đứng đầu doanh nghiệp, chịu trách nhiệm chính trước pháp luật và là chủ sở hữu về quản lý hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

Trên cương vị người đứng đầu doanh nghiệp, để thực hiện hành vi chuyển nhượng trái pháp luật toàn bộ khu đất 43ha và 30% vốn góp tại dự án khu dân cư - thương mại - dịch vụ Tân Phú sang cho tư nhân, bị cáo Minh đã chủ trương, trực tiếp thực hiện và chỉ đạo thực hiện nhiều hành vi trái quy định của pháp luật, quy định của điều lệ tổ chức và hoạt động của doanh nghiệp.

Theo đó, bị cáo Minh đã trực tiếp thực hiện việc ký hợp đồng liên doanh (góp vốn) vào công ty khác khi chưa được phép của hội đồng quản trị và chủ sở hữu Tỉnh ủy Bình Dương, được thực hiện bằng thủ đoạn "tiền trảm, hậu tấu".

Đại diện viện kiểm sát cho biết, khu đất 43ha tại thời điểm ký hợp đồng chưa hoàn thành việc đền bù giải phóng mặt bằng, chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, chưa xác định mục đích sử dụng đất và chưa quy định thời hạn sử dụng đất.

Mặc dù chưa được giao đất theo đúng quy định của pháp luật, nhưng bị cáo Trần Văn Minh và bị cáo Nguyễn Quốc Hùng đã tự thỏa thuận xác định giá đất theo giá đền bù, giải phóng mặt bằng là 570.000 đồng/m² làm cơ sở để các bị cáo tính giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất sau này là hoàn toàn không có cơ sở pháp lý và trái quy định về các nguyên tắc xác định giá đất.

Theo viện kiểm sát, tại thời điểm bị cáo Minh thỏa thuận liên doanh thì Tổng công ty 3-2 chưa được giao đất có thu tiền sử dụng đất.

Các bị cáo mới chỉ tính toán được số tiền đền bù, giải phóng mặt bằng, xây dựng công trình tạo lực trên đất, nhưng chưa tính hết số tiền sử dụng đất và thuế trước bạ phải nộp sau này (như cáo trạng đã nêu).

Do đó, việc các bị cáo đã sử dụng giá đất do bị cáo Minh tự thỏa thuận trái pháp luật từ năm 2010 làm cơ sở xác định giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất tại thời điểm chuyển nhượng là vi phạm quy định pháp luật.

"Hành vi vi phạm này đã xuyên suốt trong vụ án, theo chủ trương và ý chí của bị cáo Minh ngay từ đầu, bộc lộ rõ động cơ của các bị cáo là vụ lợi", viện kiểm sát nêu quan điểm đối đáp.

Theo đó, các bị cáo đã thông đồng với các bị cáo thuộc Công ty Âu Lạc vì động cơ vụ lợi, cố tình làm trái quy định của pháp luật và chủ trương của chủ sở hữu, thực hiện việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất theo giá thỏa thuận trái quy định của pháp luật gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.

"Diễn biến hành vi phạm tội thể hiện rõ vai trò chủ mưu xuyên suốt và trực tiếp thực hiện tội phạm của bị cáo Nguyễn Văn Minh", viện kiểm sát nhấn mạnh.

Con gái đại gia Bình Dương nói không 'tiếp tay' cho cha trong vụ thâu tóm 'đất vàng'

TTO - Tự bào chữa, con gái của cựu chủ tịch Tổng công ty 3-2 khẳng định "không tiếp nhận ý chí của cha" trong vụ thâu tóm đất vàng và "tha thiết mong tòa dựa trên chứng cứ xác đáng nhất từ giao dịch ngân hàng để xác minh lại vai trò của bị cáo".