Ảnh minh họa. Nguồn: pinterest.com.au

Rất hiếm khi và chỉ là ngoại lệ nếu như viêm bàng quang tái phát bị gây ra bởi vi trùng gây bệnh lây truyền qua đường tình dục và tất nhiên, nếu có viêm bàng quang sau quan hệ tình dục không an toàn hoặc viêm bàng quang phối hợp với biểu hiện viêm phụ khoa thì cũng cần phải làm các khám nghiệm loại trừ bệnh lây truyền qua đường tình dục. 

Vi trùng thường gặp trong viêm bàng quang thông thường có nguồn gốc từ đường tiêu hoá, nhất là lây nhiễm từ đại tràng sang vùng chậu hông và tiết niệu như E. coli, Proteus spp., Enterobacter spp… Trong khi đó, bệnh lây truyền qua đường tình dục lại là do Chlamydia trachomatis, Neisseria gonorrhoeae và đôi khi là do virus Herpes spp… Những loại này có thể biểu hiện với hội chứng giả viêm bàng quang.

Quan hệ tình dục có thể gây khởi phát viêm bàng quang do 3 yếu tố:

- Yếu tố cơ học: Động tác giao hợp làm niệu đạo bị kéo giãn và tiếp xúc với vi khuẩn ở âm đạo. Động tác giao hợp góp phần đẩy các chất tiết trong các tuyến nhỏ kéo theo vi khuẩn vào lòng niệu đạo, âm đạo. Hơn nữa, giao hợp gây tình trạng viêm niêm mạc làm niệu đạo dễ bị nhiễm trùng;

- Yếu tố nhiễm khuẩn: Giao hợp gây tiết ra vi trùng của hệ sinh thái vi khuẩn bình thường có trong âm đạo. Hệ sinh thái vi khuẩn này không gây bệnh cho âm đạo nhưng có thể gây bệnh cho niêm mạc niệu đạo;

- Yếu tố cảm xúc: Những hưng phấn do giao hợp có thể gây phản ứng tiết ra endorphine gây hại cho miễn dịch địa phương.

Viêm bàng quang hay gặp hơn ở phụ nữ mang thai và phụ nữ tiền/mãn kinh cho thấy vai trò ảnh hưởng của những biến đổi nội tiết tố với viêm bàng quang. Nói một cách chính xác hơn, sự thiếu hụt nội tiết tố nữ estrogene là một trong các nguyên nhân gây viêm bàng quang. Sự mất rối loạn cân bằng nội tiết tố làm niêm mạc niệu đạo và âm đạo bất ổn định trong khi có sự mất thăng bằng của hệ vi khuẩn lành trong âm đạo, một số vi trùng tăng sinh có thể gây bệnh cho niêm mạc niệu đạo. 

Bên cạnh đó, thiếu vệ sinh tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn sinh sản mạnh mẽ, do vậy phải vệ sinh thường xuyên sạch sẽ và thường xuyên thay băng vệ sinh. Tuy nhiên, việc làm vệ sinh quá mức hoặc sử dụng các sản phẩm không phù hợp có thể gây ra những chấn thương cơ học và tổn thương hóa học cho niêm mạc bộ phận sinh dục. 

Hệ sinh thái vi trùng của âm đạo và âm hộ rất dễ bị tiêu huỷ. Việc làm mất đi vi trùng lành do rửa quá nhiều hay dùng các sản phẩm vệ sinh không thích hợp sẽ kích thích sự phát triển của loại vi khuẩn gây bệnh.

Cuối cùng, quần áo quá chật sẽ gây tăng nhiệt độ và độ ẩm tại chỗ thuận lợi cho sự phát triển của vi trùng gây bệnh. Có 10 lời khuyên để tránh viêm bàng quang tái phát lại:

- Uống đủ nước 1,5-2 lít mỗi ngày;

- Không nhịn tiểu, nếu có điều kiện đi tiểu khi cần thiết và đủ lượng;

- Đi tiểu ngay sau khi giao hợp vợ chống/bạn tình;

- Tránh để ẩm và nóng vùng sinh dục tiết niệu;

- Vệ sinh bộ phận sinh dục từ trước ra sau;

- Tránh táo bón;

- Không vệ sinh tại chỗ thái quá cũng như không lạm dụng nước rửa vệ sinh phụ nữ quá nhiều;

- Giữ vệ sinh khi thấy kinh nguyệt;

- Không tự dùng thuốc, đặc biệt kháng sinh cần phải dùng theo kết quả kháng sinh đồ để tránh kháng thuốc và rút ngắn thời gian điều trị;

- Điều trị cùng lúc cho cả vợ và chồng hay bạn tình nếu bị bệnh lây qua đường tình dục.