Khách Nga tham quan di tích Tháp Bà Ponagar (Khánh Hòa) dịp cuối năm 2021 - Ảnh: MINH CHIẾN

Các chuyến bay quốc tế được kỳ vọng sẽ "khơi thông" cho khách đi lại giữa Việt Nam và các nước từ ngày 1-1-2022. Tuy nhiên, số lượng khách trên những chuyến bay vừa qua vẫn còn khá khiêm tốn, thậm chí chỉ có vài chục khách/chuyến bay. Vì sao?

Niềm hy vọng hồi phục mảng du lịch cũng trở nên mong manh khi chính sách cho du khách nhập cảnh còn quá chặt. Theo các doanh nghiệp, nếu tiếp tục các chính sách quá chặt như hiện nay, ngành du lịch rất khó kỳ vọng sẽ sớm khôi phục.

Ít khách, ít chuyến bay

Đang sinh sống tại Nhật Bản nên ngay khi biết thông tin nối lại đường bay Việt Nam - Nhật Bản, chị Son Do đã vội vàng mua vé về Việt Nam cho cả gia đình dù giá vé cao gấp đôi so với trước dịch. Theo quy định mới, khách nhập cảnh chỉ phải cách ly tại nơi cư trú 3 ngày đầu, đây là chính sách rất thoáng để về nhà.

Sống ở Nhật nhưng con và chồng chị Son Do lại mang quốc tịch Mỹ, những lần trước cả nhà xin visa vào Việt Nam rất dễ dàng, chỉ cần nộp qua công ty du lịch, làm online, tốn ít phí là xong. Cả gia đình chị cũng đã tiêm hai mũi vắc xin, nghĩ đây là điều kiện đủ để được cấp visa nên chị đã quyết định mua vé ngay.

"Nhưng mua vé xong tôi mới tá hỏa Việt Nam chưa mở cấp visa du lịch cho người nước ngoài, nên không thể xin visa nhập cảnh cho chồng và con. Nếu về lúc này, chỉ có mình tôi có thể vào được, còn con và chồng thì không. Cuối cùng tôi đành hủy vé" - chị Son Do cho biết.

Rất nhiều gia đình lên kế hoạch về Việt Nam đón Tết nhưng do bị rơi vào "vùng xám" của quy định mở cửa, tức gia đình có vợ hoặc chồng mang quốc tịch khác nhau thì phải xin visa nên đành hủy kế hoạch về nhà.

Đại diện Vietravel cho biết từ tháng 3 năm ngoái, chính sách miễn thị thực cho du khách đã bị tạm dừng và đến nay vẫn chưa được phục hồi. Theo quy định hiện nay, du lịch chưa được phép đón khách từ tất cả các chuyến bay quốc tế mà chỉ được đón theo chương trình thí điểm đón khách quốc tế đến Việt Nam, với chương trình tour, địa điểm được xây dựng sẵn...

Ngay cả các doanh nghiệp được tham gia đón khách cũng phải được địa phương cho phép và giới hạn với 7 địa phương được lựa chọn trong khi các điểm này cũng chưa liên kết được với nhau để kéo dài thời gian lưu trú của du khách.

Giám đốc một doanh nghiệp du lịch cho biết ngay cả quy định cách ly cũng chưa thuận tiện. Chẳng hạn khách nước ngoài về muốn được cách ly tại nơi cư trú phải có giấy đồng ý của địa phương. Nhiều người muốn suôn sẻ đành chọn cách ly tại khách sạn, khó được lựa chọn.

Theo ông Trần Thế Dũng - tổng giám đốc Lữ hành Fiditour, nếu còn cách ly, du khách vẫn sẽ khó qua Việt Nam vì đang có nhiều lựa chọn hơn ở các nước xung quanh, nơi có chính sách mở cửa thân thiện. "Rõ ràng các điều kiện đón khách của chúng ta còn khó quá, chưa đủ tính cạnh tranh cho doanh nghiệp bứt phá" - ông Dũng nhìn nhận.

Trong điều kiện “bình thường mới”, du khách quốc tế sử dụng “hộ chiếu vắc xin” đến đảo ngọc Phú Quốc (Kiên Giang) vui chơi, nghỉ dưỡng theo hình thức khép kín, an toàn - Ảnh: CHÍ CÔNG

Vướng quá nhiều thủ tục

Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Nguyễn Quang Trung - trưởng ban kế hoạch phát triển Vietnam Airlines - cho hay số lượng khách bay từ Mỹ, Singapore, Thái Lan đến Việt Nam có phần nhỉnh về số lượng hơn so với đường bay Nhật Bản, Hàn Quốc. Giai đoạn đầu khách hàng vẫn chưa biết nhiều về thông tin nối lại bay quốc tế cũng như các quy định nhập cảnh.

Có những chuyến bay chỉ có vài chục khách như từ Nhật Bản, Hàn Quốc đến Việt Nam, do phần lớn đã về nước theo các chuyến bay hồi hương trước đó. Giá vé máy bay cao cũng là một yếu tố khách ít đi lại. Tuy nhiên, theo ông Trung, giá vé đã có sự điều chỉnh, thậm chí giá vé máy bay sắp tới sẽ còn giảm khi có nhiều chuyến hơn.

Đại diện một hãng bay khác cho biết phần lớn khách trên các chuyến bay thời gian gần đây là kiều bào Việt, còn khách quốc tịch nước ngoài vẫn còn ít do thủ tục phức tạp. Ngoài visa, khách quốc tế muốn đến Việt Nam phải thực hiện thủ tục xin cấp giấy chấp thuận nhập cảnh của Cục Quản lý xuất nhập cảnh. Do đó, nhiều khách quốc tế vẫn chưa mặn mà với việc bay đến Việt Nam.

Đơn cử chuyến bay thương mại đầu tiên từ Campuchia đến Tân Sơn Nhất (TP.HCM) ngày 1-1 của Vietnam Airlines, ông Nguyễn Quang Trung cho biết có 30 khách quốc tịch nước ngoài chưa kịp có giấy tờ chấp thuận nhập cảnh nên không đi được. Cho nên, giai đoạn này khách nhập cảnh vào Việt Nam trên các chuyến bay quốc tế chủ yếu là người Việt.

Trong báo cáo sơ kết triển khai chương trình thí điểm gửi đến Thủ tướng Chính phủ, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch thừa nhận thủ tục thị thực đối với du khách quốc tế đang gây khó khăn trong việc thu hút khách quốc tế từ các thị trường trọng điểm trước đây, vốn đã quen được miễn thị thực như Hàn Quốc, Nhật Bản, Liên bang Nga.

Theo quy định hiện hành, các doanh nghiệp đón khách du lịch quốc tế phải gửi văn bản đề nghị xét duyệt nhân sự nước ngoài nhập cảnh đến Cục Quản lý xuất nhập cảnh để được xem xét. Các hãng bay cũng than khó với quy định hành khách nhập cảnh cần có kết quả xét nghiệm PCR còn hiệu lực (72 giờ), đồng thời phải xét nghiệm nhanh tại các sân bay quốc tế trước khi lên máy bay và sau khi xuống máy bay tại Việt Nam.

Cục Hàng không Việt Nam cũng kiến nghị Bộ Giao thông vận tải báo cáo Thủ tướng thống nhất quy định về xét nghiệm SARS-CoV-2 trước chuyến bay theo thông lệ chung là chỉ sử dụng kết quả xét nghiệm bằng phương pháp RT-PCR như các quốc gia, vùng lãnh thổ cũng như Việt Nam đang áp dụng trong suốt thời gian qua, kể cả thời điểm xuất hiện chủng mới Delta.

Nhộn nhịp mở bán thêm nhiều đường bay quốc tế ngay ngày đầu năm

TTO - Hàng không mở bán thêm nhiều đường bay quốc tế thường lệ tới 5 nước và vùng lãnh thổ, gồm Hàn Quốc, Singapore, Thái Lan, Lào và Đài Loan (Trung Quốc), trên cơ sở đàm phán tích cực với các nước và phê duyệt của nhà chức trách.