Không phải một Three billboards... đầy góc cạnh về một xã hội Mỹ đầy những mặt trái, không phải một Lady Bird trong trẻo và gần gũi về xung đột giữa mẹ và con gái, hay bộ phim chiến tranh đầy mê hoặc Dunkirk của Christopher Nolan, mà là The shape of water mới là phim hay nhất được viện hàn lâm Mỹ chọn lựa. 

The shape of water là câu chuyện tình yêu đầy nhục dục và cũng rất lãng mạn của một cô lao công làm ca đêm trong một phòng thí nghiệm ngầm của Mỹ và anh chàng thuỷ quái bị bắt lên từ khu vực Amazon. 

Họ nhanh chóng thiết lập một mối quan hệ đặc biệt về tình cảm điều mà đã tạo động lực cho cô gái quyết tâm giải cứu chàng thuỷ quái khỏi quân đội Mỹ trong thời kì chiến tranh lạnh.

Tất nhiên ẩn đằng sau câu chuyện tình tuyệt đẹp và những khung hình diễm lệ, là những ý nghĩa được cài cắm khéo léo dù đôi lúc cực đoan về phân biệt giới tính, sự yếu thế của những người thấp cổ bé hỏng, và tình yêu vượt qua mọi ranh giới thông thường. 

Hơn hết The shape of water mang đến cảm xúc trọn vẹn dễ chịu của một tác phẩm điện ảnh không màu mè, đơn giản và tinh tế.

Tình yêu lãng mạn của người phụ nữ câm và người cá

Trao tiếng nói cho những người không thể nói

Nhân vật chính Elise (Sally Hawkins) là một cô gái câm. Cô câm bẩm sinh nên không thể giao tiếp với người khác ngoài ngôn ngữ hình thể.  

Cô im lặng sống, giữa một thế giới vội vàng, cô hoàn toàn bị lãng quên, chỉ có duy nhất người hoạ sĩ đồng tính hàng xóm để cô tâm sự và người bạn lao công ở chỗ làm. Cho đến khi Elise gặp thuỷ quái:

"Khi anh ấy nhìn tôi, cách anh ấy nhìn tôi… Anh ấy không biết tôi thiếu khuyết điều gì, hay tôi không trọn vẹn như nào. Anh ấy nhìn tôi vì tôi là ai và tôi là gì. Anh ấy hạnh phúc khi nhìn thấy tôi. Mọi lần. Mọi ngày"

Elise tìm thấy một người đồng cảm, một người đồng hành hiểu cô, không coi cô bị câm, không sử dụng ngôn ngữ chói tai và hành động bạo lực để nói chuyện với cô như gã đại tá Strickland. 

Cô tìm được ý nghĩa sống của mình, bất chấp tất cả, cô hiểu cô cần làm gì, phải làm gì mà không sợ hãi. Tiếng nói của Elise nhen nhóm và bùng nổ, ông hoạ sĩ hiểu điều cô phải làm. Và người bạn thân nhất Zelda của cô cũng vậy. 

Zelda là một người phụ nữ của gia đình, hết lòng lo cho chồng nhưng phải cái ông chồng nhu nhược ở nhà thì quát mắng vợ nhưng ra đường không làm được trò trống gì.

Những hình ảnh đàn ông mạnh mẽ đã bị bóp chết, thay vào đó họ chỉ là những kẻ nhu nhược, độc ác, coi phụ nữ như một công cụ tình dục không hơn không kém. Điều mà Elise không thấy ở thuỷ quái.

Trong xã hội, những kẻ có vai vế, cũng như những người đàn ông trong gia đình dù trong bối cảnh hiện đại cũng đầy những quan điểm trọng nam khinh nữ, cũng như coi thường những người yếu thế. 

Guillermo thông qua The shape of water trao tiếng nói cho cô gái câm, trao sự mạnh mẽ cho người phụ nữ da đen, và trao cho ông hoạ sĩ đồng tính đang thất thế sự dũng cảm. 

Chỉ bằng ba nhân vật del Toro đã thâu tóm được cả xã hội hiện đại ở Mỹ, xung đột sắc tộc, lạm dụng tình dục phụ nữ và cả những bất công dành cho những người đồng tính.

Hai người phụ nữ yếu thế trong phim

Tình yêu vượt qua mọi khác biệt

Tình yêu giữa người và cá trong phim là một trong những yếu tố chỉ trích mà những người không thích phim đưa ra. Tại sao lại để người và quái vật yêu nhau rồi quan hệ tình dục với nhau. 

Nhưng nếu nhìn vào cách mà del Toro xây dựng nhân vật, chúng ta có thể thấy rằng, đối với ông con người mới là quái vật. 

Cái cách làm tình của đại tá Strickland với vợ mang đầy tính biểu tượng về một thứ nhục dục không tình yêu, hoàn toàn thoả mãn thú tính. Vậy ai mới thực sự là quái vật đây?

Chẳng phải Hollywood đang dấy lên phong trào #metoo phản đối những kẻ lạm dục tình dục sao, những kẻ đó, những gã đàn ông đó mới thực là quái vật. 

Còn trong con mắt của del Toro một người có tình cảm mãnh liệt với quái vật cả đời, thì quái vật lại hiện thân với đầy đủ nhân tính và tình người hơn bất kì con người nào.

Trong tình yêu của người cá và cô gái tràn đầy sự lãng mạn và nhục dục. Khuôn mặt sáng bừng thoả mãn, tinh thần toát ra ở khoan mặt Elise là sự hạnh phúc và mãn nguyện. Chẳng phải tình yêu và tình dục luôn là hai thứ gắn chặt với nhau để tạo ra tiền đề hạnh phúc sao. 

del Toro đã không tỏ ra đạo đức giả để chỉ tập trung vào sự lãng mạn, ông phô bày ra sự trần trụi, nhưng trong sự trần trụi của một kẻ hung bạo Strickland và sự trần trụi của yêu thương là một khoảng cách về nhân tính mà del Toro muốn nói đến. 

Vẻ đẹp của tình yêu có thể vượt qua tất cả.

Sự phản kháng của người phụ nữ bé nhỏ trước kẻ ác Strickland

Với chiến thắng của The shape of water - giấc mơ Mỹ chưa bao giờ tắt

Quả thực, là một trong 4 đạo diễn Mexico đoạt giải Oscar trong 5 năm gần đây, Hollywood đang nói cho nước Mỹ, chính quyền Mỹ biết rằng, giấc mơ của những người nhập cư về một sự đổi đời, về giấc mơ Mỹ có thể giúp họ làm được tất cả có thực và luôn hiện hữu. 

Khi Tổng thống Donald Trump liên tục đòi xây bức tường ngăn cách biên giới Mexico, thì giới nghệ thuật đáp trả bằng nghệ thuật. 

Coco - phim hoạt hình nói về lễ hội người Chết ở Mexico là phim xuất sắc nhất. 

Còn The shape of water, về một kẻ ngoại lai "người cá" đã chiếm được tình yêu của một cô gái Mỹ nhỏ bé để cùng nhau chống lại cả thế giới đã chiến thắng.

Một chiến thắng có thể không được lòng nhiều người, nhưng giá trị của nó nếu nhìn thật sâu thì không thể phủ nhận. 

Three billboards outside Ebbing, Missouri có thể mang đầy tính hiện thực và giúp thay đổi cách người ta chống lại chính quyền khi chính quyền làm không đúng phận sự, nhưng với The shape of water, bộ phim còn là tình yêu, vì chỉ có tình yêu mới thực sự xoá bỏ mọi ngăn cách, giúp người ta xây dựng nên những cây cầu chứ không phải tìm cách xây tường để ngăn cách.

The shape of water vì những lẽ đó hoàn toàn xứng đáng với tượng vàng Oscar danh giá.

Strickland - biểu tượng của một gã da trắng trịch thượng và ưa bạo lực

TTO - Chỉ còn vài ngày nữa, lễ trao giải Oscar lần thứ 90 sẽ diễn ra tại nhà hát Dolby, Los Angeles.

TTO - Sau đoạn clip trắng đen hài hước giới thiệu những vị khách mời danh dự, màn giới thiệu Oscar của MC Jimmy Kimmel theo kiểu hài độc thoại điển hình của người Mỹ đã khiến khán phòng rộ lên những tràng cười.