Bảo vệ bến xe Miền Đông (TP.HCM) nhắc nhở một hành khách hút thuốc lá. Đây là một trong số nhiều hành khách được nhắc nhở vào trưa 28-5, bên cạnh nhiều hành khách khác vẫn thản nhiên hút vì diện tích bến xe lớn, đội thực thi quán xuyến không hết - Ảnh: XUÂN MAI

Ghi nhận của Tuổi Trẻ Online trưa 28-5 tại bến xe Miền Đông (quận Bình Thạnh, TP.HCM), ngay quầy thông tin (cửa B) có đặt biển báo "Bến xe không khói thuốc", "Tắt thuốc vì sức khỏe của bạn và những người xung quanh" nhân Tuần lễ không thuốc lá (từ ngày 25 đến 31-5) và Ngày thế giới không thuốc lá (31-5). Nhưng với một số hành khách, cảnh báo này dường như không tồn tại.

Vô tư phì phèo khói thuốc, nhắc nhở rồi lại hút

Tiếp tục vào bên trong bến xe thuộc khu vực dãy số 1, 2, 3 và 4, chúng tôi thấy có rất nhiều hành khách, tài xế và phụ xe của các hãng xe ngang nhiên phì phèo thuốc lá, dù nơi đây treo hàng loạt biển báo "Khu vực cấm hút thuốc lá". Một số tài xế, phụ xe "tinh vi" hơn khi lựa chọn nơi hút thuốc là khoảng trống giữa các xe.

Theo quan sát, cả 4 khu vực trên chỉ có một bảo vệ "tới - lui", nhắc nhở hành khách ngưng hút thuốc, còn tài xế và phụ xe rất hiếm khi phải nhắc nhở. Tuy vậy, việc nhắc nhở cũng chỉ dừng lại một vài hành khách trong số rất nhiều người vẫn vô tư hút thuốc. Có người vừa nhắc nhở xong lại hút, rồi tiện tay họ vứt tàn thuốc xuống sàn nhà.

Cùng thời điểm này vào hai năm trước (năm 2019), bến xe Miền Đông đã bố trí một phòng hút thuốc lá riêng biệt ở cuối khu vực số 1 cho những ai có nhu cầu hút thuốc. Tuy vậy theo quan sát trưa 28-5, căn phòng này không còn chức năng ban đầu và biển báo "Phòng hút thuốc" đã tháo dỡ.

Thực tế cho thấy, dù các cơ quan chức năng đã liên tục truyền thông và triển khai nhiều biện pháp nhưng người dân hút thuốc lá tại các điểm giao thông công cộng còn rất nhiều, trong khi đó số trường hợp xử phạt lại rất khiêm tốn.

Điển hình trong 4 tháng đầu năm 2022 mà chỉ có 5 trường hợp bị phạt là tài xế và tiếp viên, nhắc nhở 592 hành khách tại các bến xe, bến phà, bến thủy ở TP.HCM. Hay trong suốt hai năm (2017 và 2018), chưa có trường hợp vi phạm nào bị xử phạt. Nguyên nhân do đâu?

Chỉ trong một khu vực nhỏ đã có 2 tài xế và 1 hành khách hút thuốc lá, nhả khói nghi ngút. Những tài xế thường chọn vị trí hút là khoảng trống giữa các xe để hạn chế đội thực thi phát hiện - Ảnh: XUÂN MAI

Xử phạt người dân tại bến xe rất khó

Trao đổi với Tuổi Trẻ Online trưa cùng ngày, ông Đỗ Phú Đạt - phó tổng giám đốc bến xe Miền Đông - cho biết việc xử phạt người dân hút thuốc tại bến xe hầu như không thể vì đơn vị không có thẩm quyền này.

Tại bến xe Miền Đông có các khu vực như trong nhà ga thì cấm hút thuốc hoàn toàn và việc này được chấp hành tốt. Khu vực chờ tài cũng cấm, có gắn camera nhưng tại đây lại là nơi thường vi phạm nhất.

"Đối với các doanh nghiệp vận tải, chúng tôi có đưa vào hợp đồng, quy định nếu tài xế, phụ xe hút thuốc, vứt tàn thuốc sẽ phạt 300.000 đồng cho lần vi phạm thứ nhất và hai. Lần 3 sẽ thông báo về đơn vị và không tiếp nhận tài xế, phụ xe vi phạm vào bến. Còn đối với hành khách thì chúng tôi không có thẩm quyền, chỉ có thể tuyên truyền bằng các bảng thông báo, loa thông báo" - ông Đạt lý giải. 

Theo ông, bến xe cũng có đội thực thi xử phạt hút thuốc lá nhưng việc xử phạt khó do diện tích bến lớn, các xe đậu san sát, tài xế, phụ xe thường vào các khu vực khuất này để hút thuốc rất khó phát hiện. Hoặc họ thấy mình kiểm tra thì dụi thuốc đi, hành vi này nếu không bắt quả tang thì không xử phạt được.

Cũng theo ông Đạt, bến xe thường xuyên có thông báo, nhắn tin cho các đơn vị vận tải để họ quán triệt cho tài xế mình. Nhưng một thực trạng hiện nay gần như 100% tài xế đều hút thuốc, đình chỉ ở nơi này thì họ xin qua nơi khác. Rồi đơn vị tuyển tài xế khác thì cũng trúng tài xế có hút thuốc.

Qua đó, ông kiến nghị cần tuyên truyền, nâng cao ý thức và phổ biến nghị định xử phạt rộng rãi để người dân được biết. Hành khách đi xe thì nhiều nơi tới, có những người lao động và họ hút thuốc theo thói quen lâu năm.

"Còn đối với cán bộ nhân viên bến xe thì có cam kết không hút thuốc. Trong thời gian tới bến xe Miền Đông sẽ đẩy mạnh hơn công tác này. Bến xe đã quán triệt cho anh em vệ sinh nếu phát hiện thì báo hoặc chụp ảnh lại, nhưng bến xe nhận định giải pháp này cũng chỉ là phương án hạn chế chứ khó triệt để" - ông Đạt nói. 

Xử phạt hút thuốc lá điểm giao thông công cộng: 4 tháng phạt được... 5 người

TTO - Trong 4 tháng (từ tháng 1 đến hết tháng 4), đội thực thi tại các bến xe, bến phà, bến thủy ở TP.HCM chỉ xử phạt 5 trường hợp hút thuốc lá là tài xế và tiếp viên, đồng thời nhắc nhở 592 trường hợp.