Khu vực chợ Hàn (Đà Nẵng) dưới sự kiểm soát của ban quản lý chợ và tổ thuế phường, đã để bảng giá công khai cho du khách dễ dàng chọn lựa và mua sắm - Ảnh: TƯ LIỆU

Nhằm góp thêm một góc nhìn, Tuổi Trẻ Online giới thiệu bài viết này tham dự diễn đàn Làm sao trị dứt điểm nạn "chặt chém"?.

Chị họ của tôi vốn là một người kinh doanh sạp hàng nhỏ, chuyên bán đặc sản cho khách du lịch tại chợ Hàn (Đà Nẵng) đã kể lại một minh chứng rất rõ rệt về tư duy nói không với "chặt chém" được chính quyền địa phương triển khai và đạt hiệu quả nhất định với bà con tiểu thương trong chợ.

Cụ thể, sự việc này bắt nguồn từ một lần khách du lịch quay lại cảnh một tiểu thương trong chợ Hàn (Đà Nẵng) mắng chửi khách vì mặc cả giá và đưa lên mạng xã hội. Ban quản lý chợ đã tổ chức họp toàn bộ tiểu thương và chiếu lại cho họ xem đoạn clip "mắng khách" ấy, đồng thời chia sẻ nếu không khắc phục tình trạng này, du khách sẽ đồng loạt "tẩy chay" khu chợ và chính họ sẽ là người chịu thiệt vì không thể tiếp tục buôn bán.

Và hiệu quả đạt được thật bất ngờ vì ai cũng xấu hổ với câu chuyện không mong muốn này, và thay đổi cách kinh doanh vì không muốn "mất khách" dẫn đến thua lỗ. Cả chợ, dưới sự kiểm soát của ban quản lý chợ và tổ thuế phường, đã để bảng giá công khai cho du khách dễ dàng chọn lựa và mua sắm.

Theo chị tôi thì chính nhờ để giá công khai cùng với cách buôn bán lịch sự của tiểu thương nên gây được thiện cảm rất lớn với du khách, khiến lượng khách tìm đến chợ ngày một đông đúc hơn. Cũng chính từ hành động thay đổi triệt để từ tư duy này mà chợ Hàn ngày càng có sức cạnh tranh tốt so với Hội An và các trung tâm bán hàng đặc sản mọc lên rất nhiều tại các khu vực ven biển.

Không chỉ thế, mô hình buôn bán công khai, minh bạch này cũng được nhiều chợ khác áp dụng và thu được kết quả khả quan.

Điển hình như mùa hè vừa qua, tiểu thương tại chợ Đông Ba, vốn bị "dán nhãn" vì tỉ lệ "chặt chém", nói thách giá, phải công khai giá các mặt hàng. Chỉ vài tháng, bà con tiểu thương trong chợ rất phấn khởi vì sức mua tăng lên 150% so với trước đây, đặc biệt là các mặt hàng đặc sản ở Huế như mè xửng, tôm chua, lụa, hàng sơn mài...

Hoặc như trường hợp của chợ Đông Hà (Quảng Trị) từ chỗ ế ẩm trong quá khứ thì hiện nay cũng thu hút du khách nhờ hàng loạt hàng tiêu dùng nhập từ Thái Lan có niêm yết giá công khai. Hoặc như trường hợp của Đà Nẵng, việc áp dụng các mô hình trung tâm bán hàng đặc sản cho khách du lịch được phát triển cực kỳ rộng rãi.

Các trung tâm này có đặc điểm là lấy hàng chất lượng cao, luôn đảm bảo nguồn gốc và thương hiệu rõ ràng, ưu việt hơn trong cách bảo quản thực phẩm cho du khách trong quá trình di chuyển xa. Sự cạnh tranh này sẽ thúc đẩy các chợ truyền thống và những người kinh doanh nhỏ lẻ phải thay đổi nếu không muốn mất khách.

Tương tự, với các nhà hàng, quán ăn cũng cần áp dụng biện pháp niêm yết giá cụ thể, rõ ràng cho du khách. Nếu có những trường hợp chủ nhà hàng hoặc quán ăn "chặt chém" du khách bị phản ánh, các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương nên giải quyết triệt để bằng cách thức răn đe, nộp phạt, thậm chí tước quyền kinh doanh trong một thời gian nhất định.

Song song đó, cơ quan chức năng cũng như ngành du lịch cũng nên lập ra "danh sách đen" những nhà hàng, quán ăn xảy ra tình trạng "chặt chém", bất minh về giá cả nhằm thông báo cho du khách và các đơn vị lữ hành biết.

Đó cũng là động thái cảnh cáo, răn đe tích cực nhất dành cho các đối tượng kinh doanh nhà hàng, quán ăn gian dối.

Để không bị 'chặt chém', du khách đừng ngại mặc cả

TTO - Theo bạn đọc Trần Thiên Nhất, thay vì chấp nhận chịu thiệt, chúng ta hãy tinh ý mặc cả để mua được món hàng hoặc sở hữu dịch vụ tốt khi đi du lịch.