Tại cuộc họp về cơ chế, chính sách đảm bảo phát triển năng lượng bền vững, EVN đã kiến nghị tiếp tục tăng giá điện trước áp lực tài chính đang ngày càng gia tăng, thiếu hụt dòng tiền.

Đồng thời, EVN mong muốn Chính phủ và các bộ ngành cho tập đoàn này được tiếp tục sớm điều chỉnh giá bán lẻ điện trong thời gian tới để đảm bảo cân bằng kết quả sản xuất kinh doanh.

EVN: Điều chỉnh giá điện do nhiều khó khăn tài chính

Để có cơ sở xem xét việc điều chỉnh giá điện các lần tiếp theo trong năm 2023, giá điện tăng không giật cục, có lộ trình, EVN kiến nghị Chính phủ xem xét sửa đổi, thay thế cho quyết định 24/2017 về điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân.

Theo tìm hiểu của Tuổi Trẻ Online, việc EVN tiếp tục kiến nghị điều chỉnh tăng giá bán lẻ điện là do tập đoàn này gặp nhiều khó khăn thách thức trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Trong đó, giá nhiên liệu (than, dầu, khí) trên thế giới, tỉ giá đồng USD vẫn đang ở mức cao, Fed đã tăng lãi suất lần thứ 10 làm cho chi phí vay tăng.

Chưa kể các nhà cung cấp than trong nước dự kiến chỉ cấp nguồn than pha trộn có giá bán cao (than phối trộn giữa than trong nước và than nhập khẩu), hạn chế cấp than sản xuất trong nước.

Trong khi đó, các nguồn điện có giá thành thấp như thủy điện có tỉ trọng giảm dần so với các năm trước đây. Hiện tượng El Nino kéo theo tình hình thủy văn không thuận lợi, nước về các hồ thủy điện rất thấp, nắng nóng dự kiến diễn ra trên diện rộng và kéo dài.

Trong báo cáo mới đây, EVN cho biết nếu hoạt động sản xuất kinh doanh năm 2023 tiếp tục bị lỗ, EVN sẽ gặp rất nhiều khó khăn. Cụ thể, nếu thanh toán tiền điện theo đúng hợp đồng thì theo tính toán, dự kiến bắt đầu từ tháng 7-2023 đến tháng 12-2023, EVN sẽ thiếu hụt dòng tiền.

Để đảm bảo dòng tiền thanh toán chi phí mua than, dầu, khí phục vụ sản xuất điện, hiện EVN đang còn nợ tiền của các đơn vị phát điện. Trong thời gian tới EVN có khả năng không cân đối đủ tiền để thanh toán chi phí mua điện cho các đơn vị phát điện, ảnh hưởng đến khả năng hoạt động liên tục của các nhà máy điện và ảnh hưởng đến việc cung cấp đủ điện.

Lỗ lũy kế trong 2 năm tăng mạnh

Giai đoạn 2020 - 2022, EVN đã cắt giảm chi phí sửa chữa lớn theo định mức từ 10 - 50% do không cân đối được nguồn vốn. Năm 2023, do không cân đối được tài chính, EVN tiếp tục cắt giảm việc sửa chữa, ảnh hưởng rất lớn đến an toàn vận hành hệ thống điện.

Thêm nữa, EVN cho biết sẽ khó khăn trong việc huy động vốn, cân đối nguồn vốn để đầu tư các dự án điện, đảm bảo vận hành an toàn, cung ứng điện trong các năm tiếp theo.

Theo tìm hiểu của Tuổi Trẻ Online, với việc tăng giá bán lẻ điện bình quân ở mức 3% vào ngày 27-4 vừa qua, dự kiến doanh thu của EVN trong năm 2023 tăng thêm khoảng 8.000 tỉ đồng. Trong khi đó theo báo cáo của EVN vào tháng 6, trong 5 tháng đầu năm, công ty mẹ EVN lỗ sản xuất kinh doanh điện là 36.305 tỉ đồng.

Tập đoàn này tính toán: nếu tình hình thủy văn tiếp tục diễn biến bất lợi, giá các loại nhiên liệu vẫn giữ như hiện nay, giá bán lẻ điện bình quân không được điều chỉnh kịp thời ở mức phù hợp thì dự kiến cả năm 2023 EVN sẽ lỗ khoảng 51.468 tỉ đồng; tổng lũy kế số lỗ của EVN cả năm 2022 - 2023 là gần 78.000 tỉ đồng.

Việc tiếp tục lỗ khiến EVN gặp nhiều khó khăn trong năm 2023. Dự kiến từ tháng 7-2023, EVN sẽ bị thiếu hụt dòng tiền có thể lên tới trên 9.000 tỉ đồng và đến cuối năm 2023 sẽ thiếu hụt dòng tiền khoảng 22.000 tỉ đồng. 

Việc không cân đối đủ tiền để thanh toán chi phí mua điện cho đơn vị phát điện sẽ ảnh hưởng đến khả năng hoạt động liên tục của các nhà máy điện, từ đó ảnh hưởng đến khả năng cung cấp điện.

Vẫn sẽ thiếu điện nếu không sớm giải quyết tồn đọng của các dự án

Việc triển khai Quy hoạch điện 8 đặt ra nhiều thách thức khi chậm triển khai cơ chế, chính sách. Nhiều chuyên gia, doanh nghiệp hoài nghi và băn khoăn về tính khả thi và thực hiện các dự án.