Các đô thị ở Đồng bằng sông Cửu Long đa phần có một điểm chung là thường cách nhau với khoảng cách địa lý 60km. Do đâu có sự trùng hợp kỳ lạ này?

Chiều 15-5, tại Trường đại học Cần Thơ đã diễn ra lễ ra mắt dự án kỹ năng về khí hậu - hạt giống cho chuyển đổi xanh, do Hội đồng Anh và Viện Nghiên cứu biến đổi khí hậu (Trường đại học Cần Thơ) triển khai.

Tại đây, PGS.TS Lê Anh Tuấn, giảng viên cao cấp khoa môi trường và tài nguyên thiên nhiên (Trường đại học Cần Thơ), đã trình bày về chủ đề "Dòng sông Mekong và thực trạng biến đổi khí hậu tại Đồng bằng sông Cửu Long".

Đáng chú ý trong phần trình bày này, ông Tuấn có nêu một hiện tượng thường thấy ở Đồng bằng sông Cửu Long nhưng không nhiều người biết lý do là tại sao các đô thị trong vùng thường cách nhau 60km?

Ông Tuấn dẫn chứng một thực tế: TP Châu Đốc cách TP Long Xuyên 60km, TP Long Xuyên cách TP Cần Thơ 60km, TP Cần Thơ cách TP Sóc Trăng 60km, TP Sóc Trăng cách TP Bạc Liêu gần 60km và TP Bạc Liêu lại cách TP Cà Mau cũng khoảng 60km.

Theo ông Tuấn, đây không phải là khoảng cách ngẫu nhiên, mà có lý do của nó. 

"Ngày xưa người dân Việt Nam ở các nơi đến Đồng bằng sông Cửu Long đi bằng ghe, xuồng. Họ đi theo con nước.

Một ngày thủy triều bốn lần thay đổi dòng chảy, mỗi lần được sáu giờ đồng hồ, trong đó sáu giờ nước lên và sáu giờ nước xuống.

Và vận tốc trung bình của dòng sông Mekong khoảng 10km/h, nhân với sáu giờ thì ra khoảng 60km. 

Ghe, xuồng đi được 60km thì nước đổi dòng, người ta dừng lại thì ở đó hình thành những chợ nổi, họ đợi tới con nước thì đi tiếp. Dấu vết còn lại hiện nay là chợ nổi, đây là chỗ trao đổi hàng hóa, rồi sau đó họ lên định cư trên bờ, hình thành nên những đơn vị hành chính sau này.

Không có đồng bằng nào trên thế giới mà nó hình thành địa giới hành chính theo nhịp thủy triều như Đồng bằng sông Cửu Long. Đó là đặc điểm rất đặc biệt", ông Tuấn lý giải. 

Cũng theo ông Tuấn, Đồng bằng sông Cửu Long là vùng có mạng lưới sông rạch rất chằng chịt, tất cả các địa phương ở vùng này đều nối qua hệ thống sông và có thể đi trên tàu thuyền từ địa phương này qua địa phương khác.

Tổng chiều dài kênh rạch ở Đồng bằng sông Cửu Long nối lại với nhau thì có chiều dài gấp đôi đường xích đạo của Trái đất.

"Đây là con số rất đáng kinh ngạc, cho thấy lao động của người dân Đồng bằng sông Cửu Long khi đào những con kênh có tổng chiều dài gấp đôi đường xích đạo của Trái đất là như thế nào. 

Chính đặc điểm sông nước này tạo ra đặc điểm rất riêng biệt so với các vùng khác mà người ta hay nói là vùng văn minh sông nước", ông nói thêm.

Nhiều hiến kế 'giải khát' cho Đồng bằng sông Cửu Long

Hàng loạt giải pháp đã được các chuyên gia, nhà quản lý hiến kế nhằm 'giải khát' cho Đồng bằng sông Cửu Long trong bối cảnh hạn hán và xâm nhập mặn tiếp tục gay gắt.