Đây cũng là nhận định được chia sẻ chung tại tọa đàm Bản quyền và phát triển bền vững ngành công nghiệp sáng tạo nội dung số do Cục Bản quyền tác giả phối hợp với Hội Truyền thông số Việt Nam và Liên minh Sáng tạo nội dung số tổ chức ngày 17-4 tại Hà Nội.

Bảo vệ bản quyền trên môi trường số chưa đáp ứng yêu cầu

Phát biểu tại hội thảo, ông Trần Hoàng - cục trưởng Cục Bản quyền tác giả - cho biết sở hữu trí tuệ là một yếu tố không thể thiếu trong nền kinh tế sáng tạo, đặc biệt là gắn với các mục tiêu phát triển bền vững.

Đổi mới sáng tạo và sở hữu trí tuệ là trung tâm để giải quyết những thách thức toàn cầu, thúc đẩy tăng trưởng và phát triển của xã hội.

Hiện nay, các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đã có những bước phát triển.

Tại Việt Nam, qua số liệu ước tính, giá trị tăng thêm (giá hiện hành) của các ngành công nghiệp văn hóa đóng góp vào nền kinh tế năm 2018 ước đạt 5,82%; năm 2019 ước đạt 6,02%; năm 2020 và 2021 do ảnh hưởng của đại dịch nên số liệu có sự sụt giảm chỉ còn khoảng 4,32% và 3,92%.

Đến năm 2022 các ngành đã bắt đầu phục hồi và giá trị đóng góp có sự tăng trưởng ước đạt 4,04%.

Giá trị sản xuất của các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam giai đoạn 2018 - 2022 đóng góp ước đạt bình quân 1,059 triệu tỉ đồng (tương đương khoảng 44 tỉ USD).

Làm tốt công tác bảo hộ bản quyền sẽ là một trong những yếu tố quan trọng để xây dựng nền công nghiệp văn hóa phát triển lành mạnh, đủ sức cạnh tranh; đóng góp ngày càng nhiều vào GDP, tạo thêm việc làm và tăng kim ngạch xuất khẩu của đất nước.

Nhưng thực tế, Cục Bản quyền tác giả thừa nhận dù đã có nhiều nỗ lực từ phía các cơ quan quản lý, thực thi, nhưng tình trạng xâm phạm quyền tác giả, quyền liên quan trên môi trường kỹ thuật số vẫn đang diễn ra ngày càng phức tạp.

Công tác bảo hộ quyền tác giả, quyền liên quan nói chung và trong môi trường kỹ thuật số nói riêng còn chưa đáp ứng yêu cầu.

Ông Phạm Thanh Tùng, đại diện Cục Bản quyền tác giả, cho biết hệ thống pháp luật của Việt Nam cũng được đồng bộ và tương thích với luật quốc tế. Bên cạnh đó, chúng ta đã có cơ chế phối hợp giữa các cơ quan và thực thi bảo vệ bản quyền.

Tuy nhiên, ông Tùng cũng khẳng định tỉ lệ vi phạm bản quyền của Việt Nam tương đối cao do nhiều nguyên nhân. Trong đó, yếu tố môi trường số là môi trường xuyên biên giới nên khó xác định các chủ thể và hành vi vi phạm.

Bên cạnh đó, bộ máy thực thi của Việt Nam còn hạn chế nên khó xử lý vi phạm bản quyền trên môi trường số.

Pháp luật phải đi cùng giải pháp công nghệ

Đại diện Cục Bản quyền tác giả cho rằng giải pháp là tiếp tục rà soát, hoàn thiện hệ thống pháp luật về quyền tác giả, đặc biệt là quy định về bảo hộ quyền tác giả, quyền liên quan trên môi trường số hướng tới xây dựng Luật Bản quyền tác giả độc lập.

Cũng cần phải nâng cao trách nhiệm của xã hội và doanh nghiệp, cảnh báo doanh nghiệp không nên mua quảng cáo các trang mạng hoặc mạng xã hội vi phạm bản quyền.

Ngoài ra, chống vi phạm trên môi trường số cần chủ động từ chính chủ thể quyền tác giả, quyền liên quan bằng các giải pháp công nghệ.

Ông Hoàng Đình Chung - giám đốc Trung tâm bản quyền số - cho rằng cần phải ứng dụng công nghệ, mã hóa nội dung trước khi đưa lên môi trường số để chống vấn nạn đánh cắp bản quyền.

Ông Chung nói các doanh nghiệp làm nội dung của Việt Nam thường là doanh nghiệp nhỏ, khó có khả năng thuê luật sư, xử lý khi gặp vấn đề vi phạm bản quyền.

Giải pháp đăng ký xác thực bản quyền để chống đánh cắp trên môi trường số là giải pháp hiệu quả mà doanh nghiệp có thể nghĩ đến.

Với giải pháp công nghệ này, nội dung sẽ được mã hóa trước khi đưa lên môi trường số, rà quét tự động và sử dụng trí tuệ nhân tạo để phát hiện nội dung vi phạm bản quyền.

Hollywood tham gia cuộc chiến chống vi phạm bản quyền anime và manga

Cơ quan xúc tiến phân phối nội dung ở nước ngoài của Nhật Bản vừa ký gia hạn hợp tác thêm hai năm với Hiệp hội Điện ảnh Hoa Kỳ.