Về Quy Nhơn xem hội bài chòi cổ

HƯƠNG GIANG

TTO - Diễn ra ngay trung tâm TP Quy Nhơn, Hội đánh bài chòi cổ dân gian với những giọng hô bài chòi mượt mà, đầy ý nghĩa xen lẫn tiếng nhạc cụ du dương đã thu hút rất đông khán giả đến xem và cổ vũ.

Phóng to

Cổng của Hội đánh bài chòi cổ dân gian Bình Định được trang trí khá bắt mắt

Hội đánh bài chòi gồm có 9 chòi làm bằng tre, lợp tranh, được bố trí hình chữ nhật theo 2 dãy song song, đối diện nhau. Mỗi dãy có 4 chòi, từ chòi số 1 đến số 8, chòi này cách chòi kia khoảng 5m, chiều cao 1,2m, diện tích khoảng 2m². Mỗi chòi trang bị một chiếc mỏ tre già.

Hội đánh bài chòi cổ dân gian Bình Định diễn ra từ ngày 31-7 đến 3-8 tại công viên phía Nam đường Nguyễn Tất Thành, điểm nối đường Nguyễn Tất Thành và Đô Đốc Bảo. Đây là một trong những chương trình văn hóa nghệ thuật đặc sắc của tỉnh Bình Định hưởng ứng Liên hoan quốc tế võ cổ truyền Việt Nam lần thứ IV - Bình Định 2012.

Trong những năm gần đây, Hội đánh bài chòi cổ dân gian được hồi sinh mạnh mẽ trên quê hương Bình Định, trò chơi đánh bài chòi cũng được phục dựng tổ chức vào nhiều dịp, ở nhiều nơi trong tỉnh như Tết Nguyên đán, Lễ hội văn hóa - thể thao miền biển… mang đậm bản sắc văn hóa của quê hương miền đất võ Bình Định.

Chòi số 9 hay còn gọi là chòi Trung ương hoặc chòi cái, chòi cao có diện tích rộng hơn các chòi con nằm đầu giữa 2 dãy chòi. Tất cả các chòi đều được trang trí đẹp. Chòi Trung ương được trang trí đẹp nhất và được đặt một trống cán (trống lệnh).

Đối diện giữa chòi Trung ương và 2 dãy chòi con là bàn Hội đồng đặt ở vị trí trang trọng. Trên bàn được bày biện các ống thẻ, những con bài cái, bài con. Cờ thưởng được cắm trên một khúc chuối cây và tiền thưởng đặt trong một hộp thau đồng. Ngoài ra còn có trà rượu cho các vị chức sắc và Ban Tổ chức. Bên trái bàn Hội đồng là dàn cổ nhạc gồm trống chiến, mỏ, đàn nhị, đàn bầu, đàn nguyệt.

Người điều hành hội và nghệ nhân chơi nhạc mặc áo dài, khăn đóng và các hiệu mặc áo kiểu vạc hò, có khăn chít trên đầu. Giữa sân trước bàn Hội đồng và các chòi dựng một ống thẻ để anh Hiệu (người chủ trò) sử dụng trong cuộc chơi.

Sau thủ tục khai hội, anh Hiệu chính hai tay bê ống thẻ đã đựng 27 con bài con để giới thiệu và bắt đầu cuộc chơi. Mỗi hội đánh bài chòi gồm 8 ván. Mỗi ván số tiền thưởng bằng tiền bán, mua một thẻ bài cái, trong đó 8 chòi con bán thẻ đồng hạng. Riêng chòi cái bán thẻ giá cao nhất.

Người chơi thắng cuộc sẽ được Ban tổ chức tặng cờ kỷ niệm, tiền mừng, đặc biệt uống ly rượu Bầu Đá nồng đượm. Giữa các ván, hội đánh bài chòi, các nghệ nhân sẽ biểu diễn các trích đoạn bài chòi cổ để phục vụ khán giả và giới thiệu sâu hơn về nét độc đáo, tinh hoa của trò chơi nghệ thuật này.

Với nghệ thuật “kể chuyện” tuyệt vời của các nghệ nhân bài chòi, các trích đoạn “Phá bản chiêu phu” trong vở bài chòi cổ Tam hạ nam đường, Phạm Công - Cúc Hoa, Lâm Sanh - Xuân Nương... đã làm say lòng khách thưởng ngoạn.