Thác bản Giốc nằm trong công viên địa chất non nước Cao Bằng, thuộc địa phận xã Ðàm Thủy, huyện Trùng Khánh, Cao Bằng - Ảnh: NAM TRẦN

có diện tích hơn 3.000 km2, trải dài trên 6 huyện Hà Quảng, Trà Lĩnh, Quảng Uyên, Trùng Khánh, Hạ Lang, Phục Hòa và một phần diện tích các huyện Hòa An, Nguyên Bình và Thạch An của tỉnh Cao Bằng.

Nơi này có 130 điểm di sản địa chất độc đáo mang giá trị quốc tế, trong đó có 1 khu bảo tồn quốc gia, 5 khu bảo tồn loài sinh cảnh, 5 khu bảo vệ cảnh quan và 2 hành lang đa dạng sinh học, nhiều di tích lịch sử, di sản văn hóa vật thể và phi vật thể…

Đây cũng là nơi sinh sống của 9 dân tộc như Tày, Nùng, H’Mông, Kinh, Dao, Sán Chay…

Công viên Địa chất Non Nước Cao Bằng có nhiều danh lam thắng cảnh nổi tiếng như khu du lịch sinh thái , Phia Đén, quần thể hồ Thang Hen, động Ngườm Ngao… và đặc biệt thác Bản Giốc, từng được bình chọn là một trong bốn thác vùng biên giới lớn và đẹp nhất trên thế giới.

Đây cũng là vùng đất có bề dày văn hóa, lịch sử với hơn 215 di tích văn hóa, lịch sử được xếp hạng, trong đó có 3 di tích quốc gia đặc biệt (khu di tích lịch sử Pác Bó, Khu rừng Trần Hưng Đạo) được coi là một trong những khu vực ở Việt Nam được người tiền sử chiếm cư từ rất sớm, cố đô của một số triều đại phong kiến và đặc biệt là cái nôi của cách mạng Việt Nam thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp.

Du khách tham quan thác Bản Giốc, Cao Bằng - Ảnh: NAM TRẦN

là miền đất mà du khách có thể tìm hiểu lịch sử trên 500 triệu năm của Trái đất qua các dấu tích còn lại ở đây.

Khám phá Phia Oắc - vùng núi của những đổi thay

Phia Oắc có địa hình phức tạp, chủ yếu là núi cao có độ dốc lớn và thung lũng nhỏ hẹp, nhiều đỉnh núi cao trên 1.000 m đến gần 2.000 m so với mực nước biển.

Nếu đến Phia Oắc, du khách sẽ tận hưởng thời tiết của bốn mùa không khác Sa Pa (Lào Cai), Tam Đảo (Vĩnh Phúc), Mẫu Sơn (Lạng Sơn)…

Nơi đây ẩn chứa nhiều điều kỳ diệu của tự nhiên, được tạo thành bởi các dãy núi cao trùng điệp và các dải rừng xanh bao phủ, thảm thực vật rừng mang đậm nét hoang sơ quanh năm mây phủ, tạo nên bức tranh phong cảnh hài hòa, thơ mộng và vô cùng hấp dẫn…

Vào mùa đông lạnh giá, du khách còn có thể được chiêm ngưỡng băng tuyết phủ trắng Phia Oắc.

Khám phá Phia Oắc, du khách không thể không ghé thăm hợp tác xã thêu hoa văn và in sáp ong của người Dao Tiền; trải nghiệm những bản sắc văn hóa của đồng bào dân tộc Dao; mỏ thiếc Tĩnh Túc; trang trại cá hồi Phia Đén, hít thở không gian bao la khoáng đạt của những đồn điền chè;...

Rừng nguyên sinh với thảm thực vật phong phú Phia Oắc - Ảnh: NAM TRẦN

Cảnh vật hoang sơ thu hút du khách tới khám phá, tham quan - Ảnh: NAM TRẦN

"Khám phá Phia Oắc - vùng núi của những đổi thay" còn là cơ hội để du khách tìm hiểu lịch sử của Di tích quốc gia đặc biệt khu rừng Trần Hưng Đạo - nơi Đại tướng Võ Nguyên Giáp, vị Đại tướng lừng danh không chỉ ở Việt Nam mà còn trên thế giới, ngày 22-12-1944 đã cùng 34 chiến sĩ thành lập Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân - tiền thân của Quân đội Nhân dân Việt Nam.

Trở về nguồn cội

Từ thành phố Cao Bằng ngược lên phía Bắc thuộc địa phận huyện Hòa An, Hà Quảng, du khách sẽ tham quan hệ thống di tích lịch sử, văn hóa, di tích cách mạng... Trên hành trình trở về "cội nguồn cách mạng" du khách có thể đến thăm cột mốc 108 (nay là mốc 675) - nơi Bác đặt bước chân đầu tiên sau 30 năm bôn ba nước ngoài như Nhà ông Lý Quốc súng, Hang Cốc Bó - nơi Bác chọn làm chỗ ở và làm việc; bàn đá "chông chênh dịch sử Đảng"; suối Lênin, núi Các Mác, lán Khuổi Nặm... Tất cả gắn kết hài hòa giữa cảnh quan non nước hữu tình, đẹp như chốn "bồng lai tiên cảnh".

Suối Lênin với nhiều di thích lịch sử, nơi Bác Hồ từng sống và lãnh đạo quân dân chiến đấu - Ảnh: NAM TRẦN

Hang Pác Pó, Cao Bằng - Ảnh: NAM TRẦN

Tại nhà trưng bày ở Khu di tích, du khách sẽ thấy chiếc máy chữ, chiếc làn mây cũ, đôi dép cao su... mà Bác đã dùng. Tất cả những kỷ vật tưởng chừng bình dị này rất đỗi thiêng liêng, gắn liền với cuộc đời hoạt động của Bác và cách mạng Việt Nam trước năm 1945.

Ngoài ra trên cung này, du khách có thể tham quan thành Bản Phủ, thành Na Lữ - đền vua Lê; đền thờ Nùng Chí Cao, ngôi đền rất thiêng thờ Phật và Mẫu Dẻ Đoóng, hoặc vãn cảnh chùa Đà Quận, chiêm ngưỡng bảo vật Quốc gia Chuông đồng lớn, Khu mộ liệt sĩ anh Kim Đồng.

Trải nghiệm văn hóa bản địa ở xử sở thần tiên

Du khách đi về hướng Đông của tỉnh Cao Bằng đến với khu vực mang đậm sắc thái dân tộc Tày, Nùng tại huyện Trà Lĩnh, Quảng Uyên, Phục Hòa, Trùng Khánh.

Tại hai điểm du lịch dừng chân đầu tiên, du khách có thể lựa chọn là Đèo Mã Phục và "Mắt Thần núi"  ở xã Quốc Toản (huyện Trà Lĩnh). Đèo có chiều dài hơn 3,5 km, độ cao gần 700 m so với mực nước biển, qua 7 tầng dốc. Đây là một trong những con đèo đẹp nhất ở Cao Bằng.

Vị trí đèo Mã Phục trên bản đồ - Ảnh chụp màn hình

Cảnh hùng vĩ nhưng cũng thơ mộng của hồ Thang Hen, hồ nước ngọt tại xã Quốc Toản, huyện Trà Lĩnh, tỉnh Cao Bằng - Ảnh: NAM TRẦN

Nếu đến tham quan "Mắt Thần núi" nằm ở xã Quốc Toản, huyện Trà Lĩnh vào mùa mưa (tháng 6 - 8), trải nghiệm đi bộ trên con đường mòn khúc khuỷu, du khách sẽ không khỏi ngạc nhiên khi một hồ Nặm Trá rộng khoảng 15 ha hiện ra, cùng thác nước Nặm Trá đẹp duyên dáng. Nơi đây được khách ví von là "Tuyệt tình cốc Cao Bằng".

Tuyến du lịch tiếp tục trải nghiệm văn hóa bản địa tại làng nghề truyền thống của người Nùng An với làng hương Phja Thắp, xã Quốc Dân; làng rèn nông cụ xã Phúc Sen hoặc trải nghiệm tham gia làm mía đường tại Phục Hòa, ngoài ra còn các làng làm ngói máng, làng đan lát…

Đến với những ngôi làng này, du khách sẽ say đắm với làn điệu Hèo Phưn sâu lắng, tiếng sli, tiếng lượn ngọt ngào, da diết của các đôi trai gái bản trong sắc áo chàm vào mùa lễ hội Pháo Hoa, hội Thanh Minh, hội chùa Sùng Phúc…

Động Ngườm Ngao thuộc bản Gun, xã Đàm Thuỷ, huyện Trùng Khánh được xếp vào những hang động đẹp nhất nước, bởi hệ thống nhũ đá và măng đá đã tạo nên những khung cảnh thật sinh động, kì thú khiến con người phải thán phục, kinh ngạc - Ảnh: NAM TRẦN

Điểm đến cuối của hành trình này là Khu du lịch sinh thái thác Bản Giốc - một trong 4 thác đẹp nhất thế giới với cảnh quan hùng vĩ, oai hùng của thiên nhiên, nhất là khi mùa mưa, mùa nước đổ.

Nếu tới đây vào tháng 12, khi nước thác trong xanh, hoa tam giác mạch, hoa dã quỳ nở khắp núi rừng... ngắm và thả hồn vào dòng sông Quây Sơn thơ mộng, khám phá động Ngườm Ngao lung linh huyền ảo như thiên đường, hít thở bầu không khí trong lành của vùng biên đẹp nên thơ như "xứ sở thần tiên".

Cùng Tuổi Trẻ Online chiêm ngưỡng hình ảnh hùng vĩ của những địa điểm thuộc Công viên Địa chất - Non nước Cao Bằng.

Thác bản Giốc với vẻ đẹp kỳ vĩ đã thu hút không chỉ du khách trong nước mà cả khách nước ngoài - Ảnh: NAM TRẦN

Bình minh bên cảnh hùng vĩ của núi rừng Phia Oắc - Ảnh: NAM TRẦN

Mỏ thiếc Tĩnh Túc là điểm nằm trên địa bàn thị trấn Tĩnh Túc, huyện Nguyên Bình, thuộc tuyến phía Tây của Công viên Địa chất Non nước Cao Bằng - Ảnh: NAM TRẦN

Tại điểm dừng chân này, du khách có thể thấy được dấu ấn khai thác của người Pháp trước đây và hiểu thêm về lịch sử “đứa con đầu lòng” của ngành công nghiệp khai khoáng luyện kim màu của Việt Nam - Ảnh: NAM TRẦN

Du khách nước ngoài thăm quan và tìm hiểu điểm mỏ thiếc Tĩnh Túc - Ảnh: NAM TRẦN

Cao Bằng hiện có 2 nhánh dân tộc Dao sinh sống, là người Dao Đỏ và người Dao Tiền. Người Dao Đỏ cư trú rải rác ở các huyện như: Bảo Lâm, Bảo Lạc, Thông Nông, Nguyên Bình, Thạch An, Hà Quảng… Còn nhóm Dao Tiền, cư trú duy nhất tại huyện Nguyên Bình. Trong ảnh là những người phụ nữ Dao Tiền đang thực hiện nghề truyền thống in hoa văn sáp ong trên vải - Ảnh: NAM TRẦN

Những di tích để lại của mỏ khai thác quặng thiếc-volfram Lũng Mười thuộc xã Thành Công, huyện Nguyên Bình. Mỏ nằm ở phía tây của dãy núi Phia Oắc, được người Pháp đưa vào khai thác từ những năm 1910 - Ảnh: NAM TRẦN

Khu bảo tồn thiên nhiên Phia Oắc - Phia Đén là rừng đặc dụng có diện tích 10.245,6 ha nằm trên địa bàn 5 xã của huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng. Đây từng là khu nghỉ dưỡng do người Pháp phát hiện và xây dựng từ đầu thế kỷ 20. Nơi đây có thảm thực vật đa dạng và quý hiếm với 125 họ thực vật, 289 chi thực vật và khoảng trên 352 loài thực vật, trong đó có nhiều có nguy cơ tuyệt chủng - Ảnh: NAM TRẦN

Đồi chè xanh ngát xanh Phia Đén là điểm đến lý tưởng để vãn cảnh đẹp đến mê mẩn và thưởng thức ấm chè Ô Long tuyệt hảo - Ảnh: NAM TRẦN

Khu di tích Quốc gia đặc biệt Pác Bó - nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh trở về nước năm 1941, lãnh đạo phong trào cách mạng sau hơn 30 năm bôn ba ở nước ngoài - Ảnh: NAM TRẦN

Dòng suối Lênin xanh biếc - Ảnh: NAM TRẦN

Cảnh tượng nên thơ tại điểm hồ Thang Hen mùa nước cạn - Ảnh: NAM TRẦN

Động Ngườm Ngao là hang động đá vôi được hình thành cách đây khoảng 300 triệu năm - Ảnh: NAM TRẦN

TTO - Viên ngọc ẩn mình giữa Tây Nguyên - núi lửa Chư Đăng Ya - đang là điểm đến cuốn hút du khách tại Gia Lai với những thảm hoa dã quỳ khoe sắc vàng.