Phóng to

Ngân hàng Nhà nước không khuyến khích dân giữ vàng. Trong ảnh: người dân giao dịch và kiểm định vàng tại chi nhánh Công ty SJC miền Bắc ngày 25-10 - Ảnh: NGUYỄN KHÁNH

Ông Hưng cũng khẳng định mục tiêu quản lý thị trường vàng là không ảnh hưởng đến mục tiêu vĩ mô, đảm bảo ổn định tỉ giá và để vàng kém hấp dẫn với người dân. Ở nhiều nước, cá nhân, tổ chức kinh doanh vàng đều phải nộp thuế như thuế giá trị gia tăng và thuế tiêu thụ đặc biệt.

Hiện Ngân hàng (NH) Nhà nước đã đề xuất với Bộ Tài chính xem xét đánh thuế đối với vàng. Về lâu dài cần thiết đánh thuế, nhưng còn thời điểm và mức thuế sẽ phải được cân nhắc thận trọng sao cho phù hợp. Có thể sẽ cân nhắc đến thuế tiêu thụ đặc biệt với vàng vì đây là mặt hàng Nhà nước không khuyến khích người dân cất giữ. Đã kinh doanh hàng hóa thì phải chịu thuế giá trị gia tăng. Hiện nay vàng chỉ chịu thuế xuất khẩu 10%, còn vàng nguyên liệu nhập khẩu không chịu thuế.

Xem xét lùi thời gian huy động vàng

Theo ông Hưng, do không khuyến khích người dân nắm giữ nhưng cũng không cấm, Nhà nước không bình ổn giá vàng vì nó không ảnh hưởng đến quốc kế dân sinh. Còn hiện nay, giá vàng chênh lệch với thế giới tới 2-3 triệu đồng/lượng thì người dân được lợi, còn các tổ chức tín dụng huy động vàng đang phải trả giá.

Theo ông Nguyễn Quang Huy - vụ trưởng Vụ Quản lý ngoại hối, thời gian qua dù giá vàng lên cao nhưng khách đến mua tại các công ty vàng chỉ có NH mua để thanh toán cho người gửi vàng. Tính từ đầu năm đến nay, hệ thống NH đã mua vào hơn 60 tấn vàng. “Để tất toán trước ngày 25-11, tức là thời điểm chấm dứt việc huy động vàng, các NH còn phải mua khoảng 20 tấn. Dù số vàng này không lớn, song NH Nhà nước đang cân nhắc việc lùi thời hạn đóng cửa việc huy động vàng” - ông Hưng cho biết.

Theo ông Hưng, không phải NH Nhà nước “chùn tay” mà để tránh áp lực lên một vài NH cũng như toàn hệ thống. Vì thông thường quý 4, thanh khoản của hệ thống NH có căng hơn những tháng đầu năm. Do vậy NH Nhà nước đang tính toán kỳ hạn huy động vàng dài hơn, nhưng chỉ được tính bằng tháng chứ không phải là năm. Tinh thần là từ nay đến ngày 25-11, NH thương mại được huy động vàng nhưng với kỳ hạn dài hơn.

Phóng to

Ngân hàng Nhà nước đã đề xuất đánh thuế đối với vàng. Trong ảnh: gia công vàng miếng tại Công ty SJC, TP.HCM - Ảnh: Thanh Đạm

Người dân bị thiệt nếu mua phải vàng dỏm

Từ ngày 25-5, NH Nhà nước độc quyền dập thương hiệu vàng miếng SJC cũng là để siết thị trường vàng, đặc biệt là ngăn chặn vàng lậu, vàng giả. Vì nếu vàng giả, vàng lậu vào VN thì cũng không thể tiêu thụ được khi chỉ có NH Nhà nước mới được dập vàng miếng SJC. Ông Nguyễn Quang Huy cho rằng NH Nhà nước chỉ điều tiết thị trường vàng khi cần thiết. Nếu thấy giá vàng hợp lý, Nhà nước sẽ mua vào tăng dự trữ ngoại hối.

Về việc phát hiện hơn 300 lượng vàng miếng SJC giả thương hiệu, ông Hưng cho rằng phải chấp nhận thực tế này vì trước đây không ai quản lý thị trường vàng. Chính vì vậy, với trường hợp mua phải vàng giả thương hiệu hay vàng không đủ tuổi thì người dân đành phải chịu thiệt thòi. Vì người dân khi nhận vàng, chấp nhận miếng vàng đó nên NH Nhà nước không thể can thiệp được. Trách nhiệm quản lý vàng giả, vàng nhái là của cơ quan quản lý thị trường. Song để người dân yên tâm với miếng vàng SJC mà mình đang cất giữ, NH Nhà nước đã chỉ đạo Công ty SJC miễn phí kiểm định cho khách hàng.

Còn việc Công ty SJC mua vàng nhái thương hiệu SJC theo giá vàng nguyên liệu khiến người dân bị thiệt thòi, ông Hưng cho rằng SJC là công ty kinh doanh vàng nên việc mua bán theo giá thị trường. Đó là hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, NH Nhà nước không thể can thiệp. Với các thương hiệu vàng miếng không phải thương hiệu SJC, ông Hưng khẳng định Nhà nước vẫn cho lưu thông bình thường. Nếu người dân có nhu cầu nắm giữ thì cứ giữ chứ không nhất thiết phải chuyển đổi. Còn muốn chuyển đổi sang thương hiệu SJC, nếu vàng đảm bảo chất lượng thì chỉ mất phí dập lại là 50.000 đồng/miếng. Đừng quá lo lắng đổ xô đi chuyển đổi thì có thể người giữ vàng sẽ bị thiệt.

__________________

Ghi nhận của Tuổi Trẻ sáng 25-10, tại bộ phận ép bao bì Công ty SJC TP.HCM rất đông người ngồi chờ đến lượt kiểm định, đa số là các chủ tiệm vàng và nhân viên một số NH.

Anh Quốc, nhân viên tiệm vàng Xuân Thủy (đường Lê Thánh Tôn, Q.1), cho biết ngay sau khi mua những miếng vàng của khách, anh phải lập tức cắt bao bì cũ và mang đến Công ty SJC ép lại bao bì mới và cũng kiểm định xem có mua phải miếng vàng nhái hay không. “Rất khó phân biệt vàng nhái do mẫu mã khá giống vàng thật, tuổi vàng cũng đủ bốn số 9. Hiện nay khi mua những miếng vàng nhỏ, nhân viên phải dùng kính lúp soi để phát hiện miếng vàng giả. Mang vàng đến ép bao, nếu bị phát hiện là vàng giả chúng tôi cũng phải chấp nhận lỗ” - anh Quốc nói.

Cũng ngồi chờ đến lượt mình, anh T. cho biết đã lặn lội từ Ninh Thuận vào tp.hcm do hiện nay Công ty SJC chỉ có hai địa điểm nhận kiểm định và ép bao là Hà Nội và TP.HCM. “Sau khi mua vàng của khách, tiệm vàng phải đến tận Công ty SJC để ép lại bao bì mới chống giả” - anh T. nói.

Sáng 25-10, chúng tôi ghi nhận được ít nhất ba NH là HDBank, Eximbank và Sacombank đem vàng đến ép lại bao bì.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, nhiều người phản ảnh nỗi khổ của người dân khi cơ chế quản lý vàng mới được NH Nhà nước áp dụng. Ông Hùng, chủ một tiệm vàng tại TP.HCM, cho biết từ trước đến nay người dân lao động chủ yếu mua loại vàng miếng lẻ (5 phân hoặc 1 chỉ), tích cóp dần để đổi thành miếng vàng 1 lượng. Mua miếng vàng lẻ họ chịu thiệt thòi do giá cao hơn khoảng 30.000 đồng/miếng so với miếng vàng 1 lượng.

Tuy nhiên, hiện nay khi họ có nhu cầu bán hoặc đổi sang miếng vàng 1 lượng lại bị mua thấp hơn đến vài trăm ngàn đồng/lượng. Có thời điểm giá vàng miếng lẻ rẻ hơn đến 600.000-700.000 đồng/lượng so với vàng miếng loại 1 lượng. “Đây là điều bất hợp lý vì cũng là vàng SJC sao phải chịu tình cảnh mua đắt bán rẻ”.

Giải thích về bất hợp lý này, ông Nguyễn Công Tường, phó phòng kinh doanh sỉ Công ty SJC, cho biết hiện nay Công ty SJC chỉ được phép chuyển đổi vàng móp méo thành vàng miếng loại 1 lượng, không được phép chuyển đổi vàng miếng lẻ thành miếng vàng loại 1 lượng hoặc ngược lại.

Trong khi đó, sau khi phát hiện vàng giả SJC người dân bán vàng lẻ rất nhiều vì lý do loại vàng lẻ trước thời điểm 22-10 chưa có bao bì chống giả. Thị trường xảy ra tình trạng thiếu vàng miếng loại 1 lượng mà lại thừa vàng miếng loại lẻ. Công ty SJC chỉ còn cách mua vào và cất trong kho, chịu lãi suất hơn 360.000 đồng/lượng mỗi tháng. Như vậy thiệt hại cho cả công ty lẫn người tiêu dùng. “Nguyên nhân do cơ chế điều hành” - ông Tường nói.