Những quầng mây trắng như bông chờn vờn ngay bên cạnh, những ngọn núi cao xanh ngắt mờ mờ ảo ảo như tranh thủy mặc; dưới tầm mắt, con đường ngoằn ngèo của đèo Mã Pí Lèng như một chú rắn khổng lồ, bên phải là dòng sông Nho Quế lúc ẩn lúc hiện…

Hồi cao điểm dịch COVID 19 cách đây 1 năm, con trai tôi đang làm việc ở nước ngoài gởi tôi xem những bức ảnh mà anh Nguyễn Trung Đức, một hướng dẫn viên du lịch ở Hà Giang chụp cảnh anh cắm trại ở một vách đá trắng, nhìn ngây ngất. Con hẹn, "Hết dịch, con về, hai cha con mình phải cắm lều ngủ ở đây nhé!". Giữa tháng 7-2022, hai cha con tôi đã thực hiện được lời hẹn ấy.

Đường lên Vách đá trắng

Thật ra, thời điểm lý tưởng nhất để cắm trại ngủ đêm ở Vách đá trắng là vào tầm tháng 9, 10, bởi khi ấy có thể kết hợp với việc ngắm lúa vàng bậc thang ở vùng cao nguyên đá và thời tiết cũng thuận lợi hơn. 

Mùa tháng 7 này, trời mưa nhiều, ruộng bậc thang đã qua mùa đổ nước và chưa tới mùa lúa chín (hai thời điểm đẹp nhất để du lịch vùng núi phía Bắc). Nhưng cái lợi của mùa thấp điểm du lịch là ít khách. Vách đá trắng đã bắt đầu được nhiều phượt thủ biết tới, nên chỉ cần một nhóm 5-6 người có mặt trước thì người tới sau rất có thể sẽ phải tiu nghỉu lội bộ trở ra.

Đối với những người ưa xê dịch, khám phá thì Tứ đại đèo là những nơi vô cùng hấp dẫn, phải đến đủ trong đời. Trong đó, Mã Pí Lèng là cái tên hấp dẫn vào bậc nhất (Ba cái tên còn lại là Pha Đin ở Điện Biên, Ô Quy Hồ nối Lai Châu với Lào Cai, và Khau Phạ ở Yên Bái) bởi gắn với câu chuyện Con đường hạnh phúc.

Nhằm phát triển kinh tế - xã hội của vùng cao nguyên đá Đồng Văn, Nhà nước chủ trương mở đường Hà Giang-Đồng Văn-Mèo Vạc. Bằng sức người, hơn 1000 thành niên xung phong và hơn 1200 dân công, đã làm nên con đường này sau gần 6 năm thi công, gian khổ nhất là tạo nên con đèo Mã Pí Lèng. Con đường được hoàn thành ngày 20-3-1965, trùng ngày Quốc tế Hạnh phúc nên được gọi là Con đường hạnh phúc.

Mã Pí Lèng nằm ở độ cao 1500m so với mặt biển, Vách đá trắng là lưng của một ngọn núi thuộc đỉnh đèo này, nơi lộ ra mảng đá vôi lớn màu trắng.

Theo những người dân H’Mong ở Mèo Vạc, Vách đá trắng là nơi ngày xưa Vua Mèo cùng đoàn tùy tùng thường dừng chân nghỉ ngơi. Con đường mòn với những bậc thang bằng đá dẫn lên đây đã có từ rất lâu.

Có nhiều ngả đường để đi đến Vách đá trắng, chúng tôi chọn đi bằng con đường xuất phát từ Tượng đài Thanh niên xung phong trên đèo Mã Pì Leng (thôn Séo Sả Lủng, xã Pải Lủng, huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang). 

Từ đó vào đến Vách đá trắng tầm trên 3km, trong đó có hơn 2km đường bê tông nhỏ, có thể đi xe ôm của các thanh niên bản địa với giá 50 ngàn đồng/người. Tuy là đường bê tông nhưng cũng đầy cảm giác hồi hộp với dân thành phố, khi trải qua "ngàn thước lên cao ngàn thước xuống" với những lần cua tay áo thót tim. 

Trên cung đường đến với vách đá trắng, một bầu trời mây như cánh cung giao hòa cùng núi đồi, nương ngô. (Ảnh: H.T)

Chặng cuối cùng là gần 1km đường đá bậc thang gập ghềnh, những phiến đá nhẵn thín, trơn nhẫy sau cơn mưa được dân bản địa xếp không biết từ thuở nào…

Con đường đá chỉ vừa một người đi, một bên là vách núi sừng sững, một bên là vực sâu hun hút. May thay, năm 2019, Huyện Mèo Vạc đã đầu tư làm lan can tay vịn cho con đường mòn này, vừa để an toàn cho du khách, vừa cho cả người bản địa đi nương, chăn dê núi…

Tuy chỉ chưa đầy 1km lội bộ, nhưng cũng đủ để tôi – tuy không còn trẻ nhưng mỗi sáng đều chạy bộ 7-10km – phải thở dốc. "Dốc lên khúc khuỷa, dốc thăm thẳm" ấy là một đặc trưng địa hình khó quên nữa của vùng này.

Đường lên, Vách đá trắng như gần như xa hứa hẹn. (Ảnh: HT)

Đêm giữa trời mây vô tận

Cạnh Vách đá trắng có một vách đá hõm vào, tạo nên một khoảng trống có thể dựng được chừng 5, 6 chiếc lều đơn. 

Từ độ cao tầm 1200m so với mặt biển này, nhìn xuống dưới là dòng sông Nho Quế, xa xa nhấp nhô núi biếc và một cung đường uốn lượn mê hoặc thuộc đèo Mã Pí Lèng. Khung cảnh thiên nhiên xinh đẹp, hùng vĩ ấy khiến ta ngây ngất.

Đặt chân đến được hõm đá để dựng lều ngủ đêm, mọi mệt mỏi đều như tan biến. 6g chiều, trời mùa hè vẫn còn sáng, dù vừa dứt một cơn mưa. Chúng tôi dựng lều mất 30 phút, vẫn còn đủ thời gian chụp vài tấm hình trước khi trời tối hẳn. 

Khoảng trống ở Vách đá trắng có thể dựng đủ 5-6 chiếc lều đơn (Ảnh: H.T)

Sau bữa tối đơn giản, tôi ngồi cạnh con trai mình trò chuyện và chợt nghĩ, những ông bố và con nên thu xếp với nhau để thực hiện những cuộc cắm lều ngủ qua đêm thế này, vì trong khung cảnh tuyệt vời của thiên nhiên, của sự tĩnh mịch ở một nơi cheo leo lưng chừng trời, cha và con sẽ dễ dàng cùng trải lòng về nhiều chuyện trong cuộc sống, như giữa hai người bạn thân, dễ hơn hẳn giữa nhịp sống hối hả của chốn phồn hoa đô hội.

Buổi sớm, đứng ở vách đá trắng ngắm nhìn thiên nhiên hùng vĩ, tráng lệ. (Ảnh: H.T)

Gần 9g, trời đen đặc, chúng tôi cùng chui vào lều ngủ để sáng mai dậy thật sớm đón bình minh. Đêm giữa trời không hề yên lặng. Tiếng côn trùng, tiếng những con thú trong rừng, cả tiếng xe ì ì qua đèo Mã Pí Lèng. Nhưng rồi, chúng tôi đều chìm vào một giấc ngủ ngon chưa từng có trong đời.

4g30 sáng, hai cha con tôi cùng dậy, dựng chân máy để chuẩn bị ghi lại những hình ảnh của ban mai. Trong tầm mắt rộng mở, cứ vài phút là lại có một bức tranh panorama mới. 

Ảnh: Huy Thọ

Chìm đắm trong khung cảnh lộng lẫy ấy, tôi bất giác nhớ đến một trò chơi hồi nhỏ, với cái máy xem ảnh có 12 cảnh đẹp lung linh bằng phim nằm trên chiếc đĩa giấy hình tròn. Mỗi lần kéo cần gạt xuống, một khung cảnh thần tiên mới mẻ lại hiện ra. 

Hai cha con hai máy ảnh, gắn cố định trên tripod, tấm thẻ 64 Gb chả mấy chốc báo đầy. Không bức ảnh nào giống hệt nhau, bởi khi mây ùn ùn kéo đến, những rặng núi mờ hẳn đi, cảnh trí như trong phim Tây Du Ký, lúc Tôn Ngộ Không dùng Cân đẩu vân bay nhảy giữa trời. 

Ảnh: Huy Thọ

Có lúc mây từng cụm lãng đãng trôi, núi cao vời vợi không tên, sông Nho Quế hiện rõ, mắt no nê sắc xanh biếc thăm thẳm. Mọi giác quan đều như hoạt động hết công suất, tai nghe tiếng gió thổi vi vút, sương đọng chảy tràn môi ngọt lịm. 

Lồng ngực tôi như căng hơn thường ngày, bởi cố hít thật sâu không trong veo, thấm đẫm trong lành ở độ cao 1200m nữa núi rừng và mùi cây cỏ nồng nàn. Cái không khí ấy, có tốn tiền triệu để lên tầng cao nhất tòa Landmark cũng đừng mong có…

7g sáng chúng tôi xếp lều để quay ra, vì mây bắt đầu kéo đến dày đặc. Vách đá trắng dần chìm vào màn sương mây buổi sớm. 

Núi chen núi, mây hòa mây, cung đường ra-vào Vách đá trắng vô vàn cảnh đẹp lung linh. (Ảnh: H.T)

Con đường quay ra trong buổi ban mai cũng vô cùng ấn tượng, với những bà những chị váy áo sặc sỡ lao xao đi chợ sớm, những đoạn dốc mà bầu trời như cánh cung mây sà xuống giao hòa với đất, với núi. 

Đoạn khó đi nhất đã được gắn tay vịn, vừa an toàn cho du khách và bà con H’Mong đi chăn dê. (Ảnh: H.T)

Trên triền đồi, lác đác những ngôi nhà nho nhỏ nằm chung chiêng, lúc mờ lúc tỏ. Hơn 3km lội bộ trở về nhẹ như không nhờ khung cảnh bồng lai ấy…