Ông Vũ Quốc Hùng - nguyên Phó chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra trung ương - Ảnh: Đ.BÌNH

Ông Vũ Quốc Hùng - nguyên phó chủ nhiệm Uỷ ban Kiểm tra trung ương trao đổi với Tuổi Trẻ Online sáng 30-5 về "Quy định trách nhiệm và thẩm quyền của Ủy ban kiểm tra (UBKT) trong công tác phòng, chống tham nhũng" vừa được Bộ Chính trị ban hành, trong đó trao cho UBKT các thẩm quyền liên quan đến tài sản của đảng viên có dấu hiệu tham nhũng.

* Theo ông, quy định này có điểm gì mới so với hiện hành?

- Nội dung nêu rất nhiều việc mà bấy lâu nay UBKT đã làm, nhưng nay đã thành một văn bản tổng hợp. Về nguyên tắc thì Đảng đã tổng hợp các vấn đề về hành xử đối với đảng viên có dấu hiệu tham nhũng.

Tôi cho đây là quy định cụ thể, tổng hợp mà trước đây chưa có. Chưa có văn bản quy định, chứ không phải là ta chưa làm. Đây coi như "bộ luật" của Đảng để khi tiến hành công việc sẽ không bị cảm tính và sẽ không bị cản trở.

Có dấu hiệu tham nhũng cấm xuất cảnh ngay không cần đề nghị

* Ông nói đây là văn bản tổng hợp, cụ thể và chi tiết?

- Đúng rồi. Trong văn bản này có quy định: trong kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm thì UBKT cấp huyện và tương đương trở lên có quyền yêu cầu đảng viên không được xuất cảnh đi nước ngoài, hoặc đề nghị cơ quan có thẩm quyền không cho xuất cảnh đối với đảng viên có dấu hiệu tham nhũng và có biểu hiện bỏ trốn.

Trước đây, khi chúng tôi làm thì việc này phải đề nghị đến cơ quan chức năng, và phải chờ cơ quan chức năng đồng ý. Nay với văn bản này, nếu thấy người có dấu hiệu tham nhũng mà định đi nước ngoài là phải thực hiện, chứ không cần đề nghị để đợi câu đồng ý hay không đồng ý.

Hay như việc yêu cầu đảng viên giữ nguyên hiện trạng tài sản, không cho tự ý thay đổi tài sản đang kiểm tra. Trong thực tế, UBKT các cấp đã làm rồi, nhưng không có quy định cụ thể, chi tiết như bây giờ.

* Như ông nói, thẩm quyền của UBKT đã được thêm và tổng hợp lại. Như vậy trách nhiệm của UBKT cũng sẽ phải cao hơn?

- Đương nhiên rồi, thẩm quyền đã trao thêm thì đương nhiên phải đi liền với trách nhiệm cũng tăng. Cái hay của quy định này là đã xác định rõ để toàn Đảng thực hiện.

Trách nhiệm của UBKT là công minh, chính xác, kịp thời. Nhưng với văn bản này thì sẽ là nghiêm minh, chính xác, kịp thời, để không còn vùng cấm và UBKT phải chịu trách nhiệm về các việc đó.

Ưu điểm của văn bản này là UBKT các cấp từ huyện được thêm quyền, và quyền này được văn bản hóa. Đây là điều rất đáng mừng, như thế UBKT các cấp dễ làm việc và làm công việc của mình hiệu quả hơn.

Quy định này cũng nói UBKT có quyền yêu cầu các cơ quan chức năng. Trước đây UBKT cũng chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng, chúng tôi vẫn mời các cơ quan thanh tra, công an, cơ quan điều tra tham gia, nay quy định cụ thể thì càng dễ thực hiện.

Sẽ bớt đùn đẩy, né tránh ở cấp huyện

* Thẩm quyền này quy định rõ từ cấp huyện và tương đương, như vậy các dấu hiệu tham nhũng từ cấp huyện là phải được UBKT phát hiện, xử lý bước đầu?

- Lâu nay chúng ta vẫn có tình trạng né tránh, nể nang trong Đảng, trong xử lý các dấu hiệu vi phạm tham nhũng, nhất là ở cấp huyện.

Trước đây, UBKT cấp huyện khi phát hiện dấu hiệu tham nhũng thì không có quy định yêu cầu niêm phong tài sản. Tùy "vị thế" của UBKT cấp huyện mà có nơi sẽ có những đề nghị này đề nghị khác, chẳng hạn niêm phong tài sản. Nhưng nay, quy định này đã quy định rất chi tiết, cụ thể.

Quy định này cũng hay ở chỗ là đã quy định rõ thẩm quyền, thêm thẩm quyền cũng như trách nhiệm cho UBKT cấp huyện. Trước đây, khi phát hiện thì UBKT cấp huyện có thể vin lý do tôi đã đề nghị lên chỗ này, chỗ kia, nhưng giờ đã rõ trách nhiệm thì không thể đùn đẩy hay né tránh được nữa.

Tinh thần và kỹ năng chống tham nhũng của UBKT cấp huyện không phải là kém, nhưng nếu cấp ủy, người đứng đầu địa phương không quyết liệt thì UBKT cấp đó cũng rất khó xử. Giờ có quy định này thì UBKT từ cấp huyện trở lên sẽ có "cẩm nang", có "vũ khí" để thực thi nhiệm vụ, thẩm quyền của mình.

TTO - Bộ Chính trị đã ban hành Quy định số 01 cụ thể hóa trách nhiệm và thẩm quyền của Ủy ban Kiểm tra các cấp trong công tác phòng chống tham nhũng.