Phóng to

Một bé gái người Somalia nâng niu vài quả chuối có được ở một khu chợ thuộc quận Yaaqshiid, thành phố Mogadishu - Ảnh: Reuters

Dịp lễ là thời gian mọi người thường dành quan tâm cho nhau. Và với dân số thế giới đã vượt ngưỡng 7 tỉ người, có lẽ cần có nhiều hơn nữa sự quan tâm dành cho người nghèo. 1 tỉ người trên thế giới đang đói và 1 tỉ người bị mù chữ khiến cơ hội kiếm kế sinh nhai hoặc thoát nghèo của họ càng trở nên mong manh. 1 tỉ người, hầu hết là trẻ em, đang thiếu các chất vi lượng cần thiết cho sự tăng trưởng và khả năng học hỏi.

Nghịch lý là lại có 1 tỉ người đang thiếu dinh dưỡng trong khi 1 tỉ người khác béo phì và 1 tỉ tấn thực phẩm đang bị lãng phí.

1 tỉ người đói và 1 tỉ tấn thức ăn thừa

Mặc dù số người thiếu ăn trên thế giới đã giảm năm 2009, song năm nay vẫn còn 1 tỉ người lên giường trong ngày đầu năm mới với cái bụng lép kẹp và mơ về một bữa ăn. Đây là một con số không thể chấp nhận được, bất chấp nhiều tổ chức nhân đạo vẫn không ngừng hoạt động hỗ trợ người nghèo và nhà nông. Suy dinh dưỡng là nguyên nhân của một nửa số trẻ em dưới 5 tuổi mỗi năm trên thế giới. Chỉ riêng tại châu Phi, mỗi 6 giây lại có một trẻ em chết vì đói.

Ngược lại, thật khó tưởng tượng hơn 1,3 tỉ tấn thức ăn, tương đương 1/3 lượng thực phẩm được sản xuất cho con người, bị lãng phí mỗi năm. Tại Mỹ, mỗi năm các nhà hàng, quán ăn, người dân đổ bỏ 40 triệu tấn đồ ăn thừa, lượng thực phẩm ước tính có thể nuôi sống 1 tỉ người.

Do đó ngoài việc nỗ lực tái phân phối các sản phẩm lãng phí, nhiều tổ chức trên thế giới đang giáo dục người nghèo cách bảo quản thực phẩm, đặc biệt ở những khu vực có tỉ lệ nghèo đói cao. Chẳng hạn ở châu Phi, nông dân đang áp dụng biện pháp phơi khô trái cây như chuối và xoài để dự trữ. Trái cây khô có thể dùng được trong vòng sáu tháng giúp châu lục này tiết kiệm hàng trăm ngàn tấn lương thực mỗi năm.

1 tỉ người thừa cân và 1 tỉ người thiếu dinh dưỡng

Các chất vi lượng như vitamin A, sắt, iôt là những yếu tố thật sự quan trọng. Theo Tổ chức Y tế thế giới, thiếu hụt vitamin A là nguyên nhân khiến nửa triệu trẻ em trên thế giới bị mù mỗi năm và một nửa trong số đó chết trước lúc 12 tuổi.

Tổng cộng 1 tỉ người trên thế giới thiếu các chất vi lượng, hậu quả của việc không thể tiếp cận được nguồn thực phẩm dinh dưỡng. Một trong những biện pháp hiệu quả là giúp họ hiểu và tự tạo ra thực phẩm như trồng rau, trồng cây ăn trái. “Nếu một người không biết cách nấu hay chuẩn bị thức ăn thì họ sẽ không biết cách ăn uống thế nào cho tốt” - người sáng lập dự án giáo dục giới trẻ ở Uganda về ý nghĩa của dinh dưỡng cho biết.

Trong khi đó, theo một thống kế năm 2010, có đến 40 triệu trẻ em ở tuổi mẫu giáo bị thừa cân. Béo phì làm gia tăng tỉ lệ mắc các bệnh về tim mạch, khớp và bệnh tiểu đường trên toàn cầu. Đặc biệt tại Mexico, gần 70% dân số bị béo phì trong khi có đến 19 triệu người thiếu lương thực. Sự kết hợp giữa tỉ lệ đói và thừa cân cao được báo cáo viên đặc biệt của Liên Hiệp Quốc về quyền tiếp cận thực phẩm giải thích do xuất phát từ ngành nông nghiệp đơn vụ và hầu hết chỉ phục vụ xuất khẩu của nước này.