Ứng viên đại sứ Mỹ tại Trung Quốc R. Nicholas Burns trong cuộc điều trần ngày 20-10 - Ảnh: REUTERS

"Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa không phải là một cường quốc thần thánh", ông Burns đặt vấn đề trong cuộc điều trần trước Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ ngày 20-10.

"Trung Quốc là một quốc gia có sức mạnh phi thường nhưng họ cũng có những điểm yếu và thách thức đáng kể về mặt nhân khẩu học, kinh tế, chính trị".

Ông Burns, một nhà ngoại giao chuyên nghiệp từng giữ chức vụ cấp cao trong các chính quyền Dân chủ lẫn Cộng hòa, cho rằng nước Mỹ không nên đánh giá quá cao sức mạnh của Trung Quốc.

"Bắc Kinh tuyên bố rằng phương Đông đang trỗi dậy còn phương Tây thì đang lụi tàn. Tôi thì tự tin vào đất nước của chúng ta", ông Burns nêu quan điểm trước các thượng nghị sĩ Mỹ.

Trong cuộc điều trần ngày 20-10, ông Burns tiếp tục chỉ trích cách hành xử của Trung Quốc tại khu tự trị Tân Cương và kêu gọi Mỹ tiếp tục hỗ trợ Đài Loan "tự vệ" trước đại lục.

Đây là những vấn đề nhạy cảm nhất trong quan hệ Mỹ - Trung do Trung Quốc xem Đài Loan là một phần lãnh thổ không thể tách rời, còn Tân Cương là việc nội bộ của nước này. Bắc Kinh thường phản ứng mạnh mỗi khi Washington có các phát ngôn hay động thái trên thực địa liên quan hai vấn đề trên.

Ứng viên đại sứ Mỹ tại Trung Quốc cũng cáo buộc Bắc Kinh đang lợi dụng các quy tắc thương mại quốc tế để gây thiệt hại cho các doanh nghiệp và công nhân Mỹ, đe dọa các nước láng giềng và can thiệp vào Hong Kong.

Mặc dù vậy, ông Burns cam kết nếu được phê chuẩn, ông sẽ giúp Tổng thống Biden theo đuổi chiến lược vừa hợp tác vừa cạnh tranh với Trung Quốc - điều mà ông mô tả là "phép thử địa chính trị lớn nhất thế kỷ 21".

Theo ông Burns, Mỹ cần phải cân bằng giữa cạnh tranh ảnh hưởng với Trung Quốc tại Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương và hợp tác với Bắc Kinh trong biến đổi khí hậu, vấn đề hạt nhân của Triều Tiên.

Cây bút Michael Crowley của báo New York Times lưu ý việc Tổng thống Biden đề cử ông Burns đã thu hút được một số phản ứng tích cực ban đầu từ Trung Quốc.

Ông Crowley chỉ ra một bài viết hồi tháng 8 của Thời báo Hoàn Cầu, trong đó tờ này dẫn lời một chuyên gia Trung Quốc nhận xét các phát ngôn của ông Burns về Trung Quốc tương đối "cân bằng".

"Những phát ngôn của ông ấy không cực đoan và cứng rắn như các nhà ngoại giao của chính quyền Donald Trump trước đây, điển hình như cựu ngoại trưởng Mike Pompeo", tờ báo của chính quyền Bắc Kinh trích lời chuyên gia Lu Xiang nhận xét.

New York Times nhận định ông Burns sẽ nhận được sự chấp thuận của Thượng viện Mỹ. Tuy nhiên, tiến trình phê chuẩn có thể sẽ mất khá nhiều thời gian do một số nghị sĩ Cộng hòa đã tuyên bố sẽ trì hoãn mọi đề cử của Tổng thống Biden ở Bộ Ngoại giao Mỹ.

Vì sao Mỹ muốn trừng phạt Trung Quốc?

TTO - Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ đã thông qua dự luật S.1657 trừng phạt các cá nhân, tổ chức Trung Quốc liên quan đến những hoạt động tranh chấp lãnh thổ do Trung Quốc gây ra ở Biển Đông và biển Hoa Đông.