Máy bay tuần tra P-3 Orion của không quân hoàng gia Úc - Ảnh: SMH

Ngày 15-12, Bộ Quốc phòng Úc xác nhận đã triển khai máy bay P-3 Orion tuần tra bảo vệ tự do hàng hải và hàng không gần các đảo nhân tạo Trung Quốc xây trái phép trên biển Đông, đúng như thông tin phóng viên BBC Rupert Wingfield-Hayes đưa tin.

Trả lời phỏng vấn báo Sydney Morning Herald, một số chuyên gia an ninh hàng đầu nước Úc nhận định rõ ràng chính quyền Canberra muốn gửi đến Bắc Kinh một thông điệp mạnh mẽ. Đó là Úc không chấp nhận đòi hỏi chủ quyền vô lý và bất hợp pháp của Trung Quốc trên biển Đông.

Cựu sĩ quan hải quân James Goldrick, hiện là cố vấn cho chính phủ Úc, cho biết chuyến bay của không quân Úc ở biển Đông là lời thách thức đối với Trung Quốc.

Chuyên gia Benjamin Schreer thuộc ĐH Macquarie đồng ý rằng chính phủ Úc muốn thể hiện quan điểm rõ ràng. “Có thể thấy phi công không quân Úc khẳng định rõ ràng với hải quân Trung Quốc rằng máy bay Úc hoàn toàn có quyền di chuyển trên vùng không phận đó” - ông Schreer đánh giá.

Nhà phân tích Peter Jennings, giám đốc Viện Chính sách chiến lược Úc, nhận định do Trung Quốc leo thang căng thẳng trên biển Đông, một chuyến bay tuần tra “thông thường” như Bộ Quốc phòng Úc mô tả thực tế hoàn toàn không thông thường, mà là lời cảnh báo đối với Trung Quốc.

Dù vậy, ông Jennings cho rằng lẽ ra chính phủ Úc cần thông báo rộng rãi chiến dịch tuần tra bảo vệ tự do hàng hải và hàng không trên biển Đông để cả thế giới biết rõ.