Kiểm toán Nhà nước vừa phát hành báo cáo kết luận kiểm toán "Ưu đãi đầu tư và thực hiện nghĩa vụ ngân sách nhà nước của các doanh nghiệp đầu tư xây dựng kinh doanh kết cấu hạ tầng khu công nghiệp, khu chế xuất trên địa bàn TP.HCM". 

Trong đó nêu một loạt sai phạm của UBND TP về công tác tuân thủ quy hoạch, quản lý đầu tư.

Điều chỉnh quy hoạch ảnh hưởng đến phát triển công nghiệp

Qua kiểm toán, Kiểm toán Nhà nước kết luận quá trình thực hiện các quy định của Nhà nước về quy hoạch, quản lý đầu tư còn một số tồn tại như UBND TP.HCM ban hành các quyết định phê duyệt quy hoạch chi tiết tỉ lệ 1/2000 khi chưa lấy ý kiến nhân dân.

Ngoài ra, một số quyết định chấp thuận điều chỉnh lại quy hoạch phân khu xây dựng tỉ lệ 1/2000 được ban hành sau khi các chủ đầu tư tại một số khu công nghiệp thực hiện, có tính chất hợp thức hóa các sai phạm trong tuân thủ quy hoạch; quyết định phê duyệt điều chỉnh quy hoạch không đúng thẩm quyền và vi phạm quy hoạch đã được Thủ tướng Chính phủ và Bộ Xây dựng phê duyệt.

Quy hoạch chi tiết sử dụng đất của Khu chế xuất Linh Trung 1, 2 chưa đảm bảo đúng tỉ lệ loại đất, cơ cấu đất công cộng theo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về quy hoạch xây dựng tại quyết định của Bộ Xây dựng và các văn bản có liên quan của UBND TP.HCM.

Đến nay, UBND TP.HCM đã có quyết định điều chỉnh quy hoạch diện tích theo thực tế thành lập và theo các quyết định duyệt đồ án quy hoạch chi tiết xây dựng tỉ lệ 1/2000 của 6 khu công nghiệp. So với diện tích được phê duyệt Danh mục quy hoạch khu công nghiệp của TP.HCM tại công văn 1300 của Thủ tướng Chính phủ, tổng diện tích đất khu công nghiệp, khu chế xuất của TP.HCM giảm 150,06ha.

Việc điều chỉnh quy hoạch đó ảnh hưởng đến quy hoạch phát triển công nghiệp TP.HCM đến năm 2010 có tính đến năm 2020 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. 

Tuy nhiên, việc điều chỉnh khi chưa có ý kiến chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Xây dựng, Bộ Kế hoạch - đầu tư, vi phạm quy định tại nghị định 164 năm 2013 của Chính phủ quy định về việc điều chỉnh diện tích khu công nghiệp.

Ban quản lý khu công nghiệp, khu chế xuất buông lỏng quản lý

Trong công tác quản lý đầu tư, kết quả kiểm toán cho thấy một số trường hợp doanh nghiệp hoạt động ngành nghề ô nhiễm môi trường, lĩnh vực ngành nghề không phù hợp với lĩnh vực ngành nghề đã được cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư vào KCN.

Các trường hợp vi phạm tại Khu công nghiệp Cát Lái chưa được Ban quản lý các khu công nghiệp, khu chế xuất kiểm tra, chấn chỉnh kịp thời mà trình UBND TP và được UBND TP phê duyệt chấp thuận hoạt động trong khu công nghiệp nhằm hợp thực hóa các lĩnh vực ngành nghề hoạt động trong khu công nghiệp. 

Nhiều trường hợp đã ký hợp đồng thuê đất nhưng nhà đầu tư vẫn chưa triển khai thực hiện dự án, chậm đưa đất vào sử dụng so với tiến độ sử dụng đất đã cam kết...

Công tác cấp giấy phép xây dựng đối với các dự án đầu tư trong khu công nghiệp, khu chế xuất còn một số tồn tại như Ban quản lý các khu công nghiệp, khu chế xuất chưa tổ chức lưu trữ dữ liệu cấp phép xây dựng đầy đủ theo quy định.

Đặc biệt, Kiểm toán Nhà nước nhấn mạnh có nhiều trường hợp doanh nghiệp trong khu công nghiệp, khu chế xuất đã xây dựng đi vào hoạt động nhưng không có giấy phép xây dựng trong thời gian dài, một số trường hợp cấp giấy phép xây dựng vào địa điểm không phù hợp quy hoạch.

Kiến nghị xử lý tài chính gần 1.639 tỉ đồng

Kiểm toán Nhà nước đánh giá việc xác định tiền thuê đất, tiền sử dụng đất và các khoản phải nộp khác còn chưa đúng quy định; kiến nghị xử lý tài chính, thu vào ngân sách nhà nước gần 1.639 tỉ đồng gồm các khoản thuế phải nộp hơn 149 tỉ đồng, tiền thuê đất, tiền sử dụng đất hơn 1.486 tỉ đồng.

Đồng thời, Kiểm toán Nhà nước cũng đề nghị UBND TP.HCM và các đơn vị có liên quan chấn chỉnh, kiểm điểm, xử lý trách nhiệm của tập thể, cá nhân có liên quan đối với những tồn tại, hạn chế trong công tác tuân thủ quy hoạch, quản lý đầu tư và quy định của pháp luật về ưu đãi đầu tư, thực hiện nghĩa vụ đối với ngân sách nhà nước. 

Bên cạnh đó, UBND TP.HCM chỉ đạo các sở, ban, ngành chức năng rà soát, kiểm tra, xác định lại để xử lý theo quy định đối với tiền sử dụng đất, tiền thuê đất và các khoản phải nộp khác trên cơ sở số liệu Kiểm toán Nhà nước xác định.