Có sự khác nhau về hướng tuyến và số nhà ga đường sắt tốc độ cao

Theo kết quả nghiên cứu tiền khả thi dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam được liên danh tư vấn TEDI-TRICC-TEDIS lập năm 2017, hướng tuyến đường sắt tốc độ cao qua Hà Nội như sau:

Từ ga Ngọc Hồi, tuyến vượt đường vành đai và tuyến đường sắt vành đai phía Tây, qua các huyện Thường Tín, Phú Xuyên về phía tây đường cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ.

Sau khi vượt tuyến nối cao tốc Tây Bắc với cao tốc Hà Nội - Hải Phòng, đường sắt tốc độ cao rẽ trái vượt đường cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ, đi về phía Đông, cùng hành lang đường bộ cao tốc và sang địa phận tỉnh Hà Nam. Hướng tuyến này hoàn toàn phù hợp với quy hoạch của TP Hà Nội và đảm bảo kết nối với hướng tuyến qua tỉnh Hà Nam.

Ga Ngọc Hồi là ga đầu tuyến của đường sắt tốc độ cao, nằm trong khu tổ hợp Ngọc Hồi thuộc xã Liên Ninh, huyện Thanh Trì, TP Hà Nội. Còn depot được bố trí tại xã Hòa Bình, huyện Thường Tín.

Tháng 12-2018, UBND TP Hà Nội đã có văn bản thống nhất với Bộ Giao thông vận tải về phương án hướng tuyến, vị trí và quy mô nhà ga, depot như trên.

Tháng 2-2019, bộ hoàn thiện báo cáo nghiên cứu khả thi trình Thủ tướng và Hội đồng thẩm định nhà nước xem xét, thẩm định chủ trương đầu tư.

Năm 2022, Hội đồng thẩm định nhà nước lấy ý kiến của UBND TP Hà Nội về phương án hướng tuyến, vị trí và quy mô nhà ga, depot, trạm bảo dưỡng theo nghiên cứu độc lập của tư vấn thẩm tra. Cụ thể:

Hướng tuyến đường sắt tốc độ cao đoạn từ ga Ngọc Hồi đến tuyến nối cao tốc Tây Bắc với cao tốc Hà Nội - Hải Phòng như của tư vấn lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi. Tuy nhiên sau đó hướng tuyến đi thẳng để sang tỉnh Hà Nam thay vì rẽ trái vượt đường cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ, đi về phía Đông, cùng hành lang đường bộ cao tốc và sang địa phận Hà Nam.

Đề xuất 2 nhà ga bao gồm: ga Ngọc Hồi nằm trong khu tổ hợp Ngọc Hồi tại xã Liên Ninh, huyện Thanh Trì là ga chính; ga Ngọc Hồi 2 tại xã Phương Dực, huyện Phú Xuyên để kết nối với sân bay thứ 2 của Hà Nội trong tương lai, đồng thời tích hợp chung ga hành khách và ga hàng hóa để kết nối với hệ thống logistics ở Hà Nội và khu vực phía Bắc.

Hà Nội vẫn bảo lưu phương án thống nhất từ năm 2018

Ngày 30-1-2023, UBND TP Hà Nội có văn bản đề nghị Hội đồng thẩm định nhà nước giữ nguyên phương án hướng tuyến đã được UBND TP Hà Nội thống nhất với Bộ Giao thông vận tải năm 2018. Tuy nhiên, có thể xem xét chấp thuận phương án mở rộng tổ hợp ga Ngọc Hồi để tích hợp nhà ga, depot của tuyến đường sắt tốc độ cao.

Theo tư vấn lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, hướng tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam đoạn qua Hà Nội do tư vấn thẩm tra đề xuất có các hạn chế là không kết nối với hướng tuyến qua địa phận tỉnh Hà Nam; ảnh hưởng các quy hoạch của địa phương, công trình hiện hữu.

Việc đề xuất 2 vị trí ga cách nhau khoảng 14km sẽ không hiệu quả, ảnh hưởng tới khai thác và làm tăng chi phí đầu tư. Vị trí sân bay thứ 2 của Hà Nội chưa được xác định cụ thể trong quy hoạch cảng hàng không toàn quốc thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 nên việc kết nối chưa có tính khả thi cao.

Tuy nhiên tư vấn đồng ý đề xuất tích hợp depot của tuyến đường sắt tốc độ cao vào tổ hợp Ngọc Hồi (di chuyển depot từ Thường Tín về Ngọc Hồi) để rút ngắn hành trình chạy tàu rỗng từ ga cuối về khu bảo dưỡng, hiệu quả trong vận hành, khai thác.

Tư vấn lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi kiến nghị giữ nguyên phương án hướng tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam đoạn qua Hà Nội như đã thống nhất với Bộ Giao thông vận tải năm 2018. Điểm đầu tuyến tại ga Ngọc Hồi và xem xét phương án tổ chức chạy tàu để đường sắt tốc độ cao có thể vào đến ga Hà Nội; nghiên cứu, xem xét di dời depot Thường Tín về khu vực tổ hợp Ngọc Hồi.

Đề xuất kết nối đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam vào ga Hà Nội, ga Sài Gòn

Lập quy hoạch các tuyến, ga đường sắt khu vực đầu mối TP.HCM, TP Hà Nội, tư vấn đều đề xuất kết nối đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam vào tới ga Sài Gòn, ga Hà Nội thuận tiện cho hành khách.