Poster cho chiến dịch "Không khí sạch, bầu trời xanh" của tổ chức CHANGE

Họ đại diện cho tiếng nói của những người yếu thế (khuyết tật), người chịu ảnh hưởng trực tiếp từ ô nhiễm không khí, giới nghệ sĩ, sinh viên, nhà khoa học, những người đang không ngừng nỗ lực tìm ra  giải pháp giúp cải thiện tình trạng ô nhiễm không khí. 

Qua đó, Chuyện ngày xám… phản ánh bức tranh đa chiều và tiếng nói của cộng đồng về ô nhiễm không khí, họ cảm nhận rõ rệt sự thay đổi của bầu không khí qua từng giác quan, và đang chống chọi với tác động nặng nề của ô nhiễm không khí với sức khỏe của họ và gia đình họ.

Tâm tư của chị bán hàng rong

“Tôi hay bán khoai, bán bắp ngay góc đường này, khói bụi thì mù mịt, tại đoạn đường này đang sửa chữa mà xe qua lại cũng đông. Biết là nó hại, tôi ho cả tháng nay rồi, nhưng nhờ xe qua, xe lại đông vậy mà lại bán được, lo đủ cho 3 miệng người ăn. Thôi thì chuyện sức khỏe cứ tới đâu hay tới đó, miễn sao tôi đủ tiền cho con tôi đi học đàng hoàng thì như thế nào tôi cũng chịu”, trích lời tâm sự của một người bán hàng rong tại khu vực Quận 9, TP.HCM.

Chia sẻ của rapper Tiến Đạt

Với rapper Đinh Tiến Đạt thì: “Trồng cây quanh nhà, lắp máy lọc không khí, hạn chế ra ngoài, hạn chế mở cửa sổ, đó đều là những biện pháp mà mỗi người đều có thể thực hiện để bảo vệ bản thân và gia đình, tuy nhiên đó đều không phải là giải pháp tốt nhất. Tôi thấy nếu gia đình tôi đang chịu ảnh hưởng một thì những người điều kiện sống thấp hơn ngoài kia sẽ phải chịu ảnh hưởng gấp trăm lần.” 

Bên cạnh những giải pháp cục bộ mà các hộ gia đình ứng dụng, có không ít những giải pháp sáng tạo được đề ra bởi các nhóm cộng đồng trẻ nhằm mang lại giải pháp lâu dài cho vấn đề ô nhiễm không khí, thể hiện tín hiệu lạc quan về ý thức cải thiện chất lượng cuộc sống tại Việt Nam. 

Nhóm Xanh Hà Nội

Tại Hà Nội, vào mỗi cuối tuần, những bạn trẻ thuộc nhóm Xanh Hà Nội vẫn đang cần mẫn trồng cây xanh tại các khu sinh hoạt cộng đồng với ước mơ phủ xanh thành phố. Trong suốt hai năm hoạt động, Xanh Hà Nội đã trồng được hơn 1,500 cây xanh và đang ấp ủ dự định mở rộng mô hình “phủ xanh đô thị” ra các tỉnh như Ninh Bình, Quảng Ninh, TP.HCM. 

Nhóm Bitpo

Tại TP.HCM, CHANGE đã tiếp cận và ghi lại câu chuyện một nhóm sinh viên trường Đại Học Kinh Tế - Luật có tên gọi khá ấn tượng – “Bitpo”. 

Bắt nguồn từ sự khó chịu, bí bách bởi khí thải từ pô xe trong những lúc kẹt xe giờ cao điểm, Bitpo đã hình thành ý tưởng về sản phẩm màng chắn bằng tảo và diệp lục để giảm thiểu khí CO2 từ ống pô xe máy. Dự án này nhận được đánh giá cao từ giới chuyên môn nhờ tính khả thi, giá thành rẻ và thân thiện với môi trường và vẫn đang từng bước hiện thực hóa với sự tham gia cố vấn của trường Đại học Bách Khoa, Đại học Quốc tế và chương trình UPSHIFT.

Ô nhiễm không khí, cụ thể là bụi mịn, được mệnh danh là một “sát thủ vô hình” vì khả năng tổn hại đến sức khỏe mang tính nguy cấp, thế nhưng lại dễ bị cộng đồng bỏ quên vì nó không gây ra những triệu chứng tức thời như các loại dịch bệnh, dễ thấy nhất là đối với dịch cúm do chủng virus Covid-19 đang hoành hành trên toàn thế giới trong những tuần gần đây. Một báo cáo của Tổ Chức Y Tế Thế Giới (WHO) đã chỉ ra, Ô nhiễm không khí là nguyên nhân chính cho những ca tử vong sớm, gây ra cái chết của 7 triệu người trên thế giới mỗi năm, trong đó hơn 1,7 triệu nạn nhân là trẻ em dưới 5 tuổi.

Cũng trong khuôn khổ của chiến dịch “Không khí sạch, bầu trời xanh", CHANGE đã khảo sát và tổng hợp ý kiến của 20.000 người trên toàn quốc về ô nhiễm không khí, kết quả cho thấy 75% cảm thấy không hài lòng với chất lượng cuộc sống tại khu vực mình sinh sống, 18% ý kiến cho rằng nên áp dụng hình thức thu phí khí thải đối với các phương tiện giao thông.