Trong buổi triển lãm Deep Focus tôn vinh điện ảnh của Bob Dylan vào hai năm trước, có một bức tranh sơn dầu trong đó vị nhạc sĩ vĩ đại họa lại hình ảnh lãng mạn bi ai của Trương Quốc Vinh trong bộ phim Xuân quang xạ tiết, khi nhân vật gã trai lơ Hà Bảo Vinh của anh đang đốt thuốc trầm tư nơi căn phòng chật chội ở Buenos Aires.

20 năm cách biệt muôn trùng

Mùng 1-4 năm nay, tròn 20 năm ngày Trương Quốc Vinh (1956 - 2003) rời bỏ thế gian, sân vận động Hồng Quán tại thành phố Hong Kong tổ chức buổi hòa nhạc "Kế Tục Sủng Ái - Hai Mươi Năm", vé vừa bán ra, chỉ hai tiếng đã hết sạch.

Buổi triển lãm cùng tên tại Bảo tàng Di sản Hong Kong cũng thu hút đông đảo khách tham quan. Hoa ngập bức tượng sáp nhân vật Trình Điệp Y của anh ở Madame Tussauds Hong Kong.

Còn Hãng đĩa Universal Music và nhạc sĩ Ted Lo phát hành album nhạc Remembrance Leslie, với một bản thu của anh từ năm 1989 nhưng chưa từng được phát hành - My dearest.

Tiếng đàn piano và dàn nhạc dây da diết hòa cùng giọng hát ngọt đằm như mật của Trương Quốc Vinh vừa nổi lên, bản tình ca My dearest cũng như đã cho ta sống lại giấc mơ phù hoa thuở nào của Hong Kong thập niên 1980 - 1990 dẫu cho ta chẳng hiểu lời ca tiếng Hoa.

Đó là thời đại dập dìu tài tử giai nhân, thời đại mà nền giải trí Hong Kong không ngần ngại khiêu khích nền giải trí phương Tây rằng "ngươi có vũ khí của mình thì ta có thần công của ta", và Trương Quốc Vinh là một trong những thần tượng lớn nhất của thời đại ấy.

MV của My dearest là hình ảnh nữ diễn viên Lý Lệ Trân đứng trên một chiếc xe buýt. Phải là những người say đắm Trương Quốc Vinh vô hạn mới nhận ra ẩn ý của MV ấy.

Lý Lệ Trân năm xưa từng diễn chung với Trương trong For your heart only. Đó là một bộ phim nhỏ, ít được nhắc tới từ trước khi Trương thực sự tỏa sáng màn ảnh với vai chàng cảnh sát ngây thơ, chính trực cùng đôi mắt "chưa bị ô nhiễm", theo lời đạo diễn Ngô Vũ Sâm trong bộ phim xã hội đen Anh hùng bản sắc.

Trong For your heart only, có cảnh hai người ngồi trên một chiếc xe buýt đông nghẹt người. Giờ đây, chỉ còn mình Lý Lệ Trân đứng trên xe, không còn Trương Quốc Vinh nữa nhưng vẫn còn tiếng hát của anh, cô đã già đi nhưng tiếng hát của anh muôn đời tươi trẻ.

Nhớ lại đúng 10 năm trước, buổi hòa nhạc nhân ngày mất của Trương Quốc Vinh đã kết lại bằng câu thơ trong bài Giang Thành Tử của Tô Đông Pha, dịch ra là: "Mười năm cách biệt muôn trùng/ Dù không cố nhớ nhưng lòng chẳng quên". Câu thơ ấy sau 20 năm vẫn vẹn nguyên ý nghĩa.

Bao nhiêu cho được một đời?

Tựa đề "Kế Tục Sủng Ái" của buổi hòa nhạc kỷ niệm 20 năm đơn giản có nghĩa là tiếp tục yêu chiều. Tại sao khán giả không chỉ kính trọng hay cảm phục anh, như với bao huyền thoại đã xa khác, mà họ lại tiếp tục yêu chiều Trương Quốc Vinh, kiểu tình cảm nghe qua chỉ dành cho các ngôi sao trẻ đương thời?

Trong bộ phim Bá vương biệt cơ, nhân vật chàng nghệ sĩ kinh kịch Trình Điệp Y của Trương Quốc Vinh từng bày tỏ ước mong được hát kịch cùng người bạn diễn Trình Tiểu Lâu cả đời. Tiểu Lâu đáp: "Chẳng phải chúng ta vẫn ở bên nhau từ trước đến nay hay sao?".

Thấy Tiểu Lâu không hiểu ý mình, Trình Điệp Y mắt long lanh, hét lên thất thanh: "Chưa đủ! Tôi đang nói là cả đời. Thiếu một năm, một tháng, một ngày, thậm chí một giây, cũng không còn là cả đời nữa!". Với Trình Điệp Y, "một đời" hàm ý cực đoan như thế.

Ngoài đời, dường như Trương Quốc Vinh cũng mang cả đời mình, không ăn gian lấy một ngày hay một giây, để dâng lên nghệ thuật, từ những giây phút chập chững khi được Đặng Lệ Quân giới thiệu là "một người vô cùng anh tuấn và phóng khoáng" lên biểu diễn Love you more than I can say đến khi đạt tới đỉnh cao với các đêm nhạc Red và Passion đại náo cả ngành giải trí.

Cũng đã có lúc anh định "rửa tay gác kiếm", thậm chí năm 1989 đã làm cả hòa nhạc chia tay, đã di cư sang tận Canada, nhưng rồi chưa được bao lâu lại tái xuất, lần tái xuất thậm chí rực rỡ và quyết liệt còn hơn cả quãng đầu sự nghiệp.

Trong thời đại mà làng giải trí Hoa ngữ giờ đây tràn ngập những thần tượng trẻ dùng thuốc nhỏ mắt để đóng cảnh khóc hay cạnh khóe nhau từng vị trí xuất hiện trước sau trên một áp phích phim, thì mỗi lần những câu chuyện năm xưa về sự tài hoa, lòng hào phóng của Trương Quốc Vinh được chia sẻ lại đều nhanh chóng nhận hàng ngàn lượt chia sẻ.

Từ cái cách anh nhập vai tới độ, trong Bá vương biệt cơ, khi đạo diễn Trần Khải Ca đã hô cắt rồi mà anh vẫn còn ngồi thừ trên xe ngựa một lúc lâu, đôi mắt nhòa lệ lấm lem lớp hóa trang, đến cái cách anh không ngại xuất hiện trong một MV ca nhạc của Chung Hân Đồng và Thái Trác Nghiên dù lúc đó Twins còn là một ban nhạc chưa có tên tuổi gì mấy còn anh đã là một siêu sao. Một người như anh, khán giả không tiếp tục yêu chiều sao được?

Lại nói về MV ca khúc My dearest vừa ra mắt, trong thước phim ấy, Lý Lệ Trân đứng trên xe buýt một mình. Bao người lên kẻ xuống không ngớt. Lý Lệ Trân lã chã nước mắt, nhưng đến trạm của mình, cô cũng phải xuống xe.

Có lẽ cuộc đời cũng chỉ là chuyến xe như vậy, người đến, kẻ đi, ai tới bến cũng phải rời khỏi cuộc đời, và Trương Quốc Vinh đã xuống bến trước chúng ta, nhưng điều quan trọng là, dẫu anh không còn trên xe nữa, những người ở lại, chừng nào chưa tới bến, sẽ vẫn luôn nhớ thương anh tha thiết.

Trương Quốc Vinh: Kiêu hãnh trổ hoa giữa hoang vu

TTO - Từ hình ảnh nhân vật Húc Tử trong A Phi chính truyện nhảy mambo một mình trước gương tới giây phút khi báo chí Hong Kong cười nhạo Trương Quốc Vinh và anh vặc lại bảo họ nên tự vấn về trình độ - tất cả đều là Trương Quốc Vinh kiêu hãnh.