Nhìn từ góc độ kinh tế - xã hội, đặc biệt là mức thu ngân sách của các tỉnh, thành phố cho thấy có sự chênh lệch đáng kể giữa các nhóm vùng miền và địa phương.

Địa phương thu ngân sách cao nằm ở những vùng nào?

Trong đó, nhóm các vùng có mức thu ngân sách khá cao, đồng đều từ trên 30.000 tỉ đồng trở lên tập trung chủ yếu ở vùng Đồng bằng sông Hồng và Đông Nam Bộ.

Các địa phương có mức thu ngân sách khá nằm ở các vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung, vùng Đồng bằng sông Cửu Long, với mức thu từ 10.000 - 60.000 tỉ đồng.

Các tỉnh nằm ở khu vực Trung du miền núi phía Bắc, Tây Nguyên có mức thu khá thấp, chủ yếu dưới 10.000 tỉ đồng.

Thống kê của Tuổi Trẻ Online cho hay chỉ có 22 tỉnh có mức thu ngân sách từ 20.000 tỉ đồng trở lên; 16 tỉnh có mức thu từ 10.000 - dưới 20.000 tỉ đồng. Còn lại có tới 25 tỉnh có mức thu dưới 10.000 tỉ đồng, trong số này có 13 tỉnh có mức thu dưới 5.000 tỉ đồng.

Hà Nội và TP.HCM có số thu ngân sách lớn nhất, mỗi tỉnh hơn 500.000 tỉ đồng, chiếm tới hơn 50% tổng thu ngân sách của cả nước. Chênh lệch giữa tỉnh có số thu thấp là Bắc Kạn (930 tỉ đồng) với các tỉnh có số thu lớn nhất tới hơn 500 lần.

25 tỉnh có mức thu dưới 10.000 tỉ đồng

Điểm đáng chú ý, những địa phương có số thu ngân sách ở mức cao chủ yếu là các thành phố trực thuộc trung ương như Hà Nội, TP.HCM, Hải Phòng, Đà Nẵng... Đó cũng là những địa phương có các nhà máy sản xuất công nghiệp quy mô lớn, trung tâm kinh tế, văn hóa, du lịch của cả nước.

Đơn cử, Bà Rịa - Vũng Tàu có số thu ngân sách đứng thứ 4, là nơi tập trung các dự án về năng lượng, dầu khí; Bình Dương, Đồng Nai là nơi tập trung nhiều khu công nghiệp; Thanh Hóa với điểm nhấn là Khu kinh tế Nghi Sơn và nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn; Quảng Ngãi có nhà máy lọc dầu Dung Quất, gang thép Hòa Phát Dung Quất.

Với một số địa phương có sự đầu tư lớn của các tập đoàn đa quốc gia hoặc tư nhân, ví dụ tỉnh Bắc Ninh, Thái Nguyên có nhà máy của Samsung, Quảng Nam có tổ hợp sản xuất ô tô của Thaco - Trường Hải, Ninh Bình hay Khánh Hòa là những địa chỉ thu hút khách du lịch...

Trong năm 2024, tốc độ phát triển tổng sản phẩm (GRDP) trên địa bàn ước cả năm với mức cao nhất trong top 5 là Bắc Giang, Thanh Hóa, Hải Phòng, Hà Nam, Lai Châu; 5 tỉnh có mức tăng trưởng thấp nhất là Đắk Nông, Quảng Ngãi, Lâm Đồng, Gia Lai và Bà Rịa - Vũng Tàu.

Xét về quy mô kinh tế (GRDP), top 5 địa phương có quy mô kinh tế (GRDP) lớn nhất cả nước trong 2024 bao gồm TP.HCM (1,78 triệu tỉ đồng), Hà Nội (1,43 triệu tỉ đồng), Bình Dương (520.205 tỉ đồng), Đồng Nai (493.819 tỉ đồng) và Hải Phòng (445.995 tỉ đồng).

'Thời cơ chín muồi sáp nhập tỉnh thành, đánh thức tiềm năng'

Việc sáp nhập các tỉnh là cơ hội để tổ chức lại không gian phát triển quốc gia ở cấp địa phương, đáp ứng yêu cầu tăng trưởng hai con số và làm nền tảng để đất nước vươn mình.