Một chiếc tàu khu trục của Trung Quốc - Ảnh: National Interest

Đội tàu tuần dương hung hăng của Trung Quốc từ nhiều năm qua trở thành mối lo ngại lớn của các nhà nghiên cứu chiến lược tình hình châu Á - Thái Bình Dương, đặc biệt là tranh chấp trên Biển Đông.

Theo giáo sư Lyle J. Goldstein thuộc Viện nghiên cứu hàng hải Trung Quốc thuộc Trường chiến tranh hải quân Mỹ viết trên trang National Interest, thế hệ tàu mới của Trung Quốc được Bắc Kinh triển khai tại nhiều điểm nóng như tại cuộc đối đầu với Philippines ở Scarborough năm 2012, hay cuộc khủng hoảng giàn khoan Hải Dương 981 năm 2014 với Việt Nam.

Đây là các tàu được hải quân Mỹ đánh giá là tàu tuần dương lớn nhất thế giới. Theo giới phân tích, “những gã khổng lồ trắng” này đang trở thành mũi nhọn trong chiến lược hàng hải mới của Bắc Kinh.

Trước đó, các nguồn tin phương Tây cho rằng Trung Quốc đã xây dựng cơ chế để phô trương, quấy rối tàu cá các nước láng giềng và tìm mọi cách để dọa dẫm tàu thực thi luật pháp hàng hải các nước khác.

Chẳng hạn, chiếc tàu số hiệu 46301 sẽ sớm được Bắc Kinh đưa vào đội tàu tuần dương, được xác định là một phiên bản tàu khu trục Type 054 của quân đội Trung Quốc. Đây là lớp tàu chiến được giới phân tích quân sự đánh giá cao ở khả năng trang bị các vũ khí và cảm biến mạnh.

Điều khiến Mỹ và các đồng minh lo ngại không chỉ là các tàu này sẽ bổ sung sức mạnh cho lực lượng tuần dương của Trung Quốc, mà còn vì khả năng chúng có thể là một lực lượng hải quân dự bị của Bắc Kinh.

Các tàu tuần dương này có khả năng chuyển đổi thành tàu chiến nhanh chóng. Tạp chí Tàu Buôn Và Hải Quân Trung Quốc hồi tháng 8-2016 cũng xác nhận một thiết kế tàu tuần tra Type 818 “có năng lực chuyển đổi nhanh thành tàu khu trục trong thời chiến”.

Thiết kế cho thấy loại tàu mới dài 134m được trang bị một nòng súng 76mm, hai súng máy hạng nặng nòng 30mm, vòi rồng và một trực thăng Z-9.

Thiết kế này cũng được tạp chí Modern Ship của Trung Quốc đăng tải hồi tháng 7-2016, cho biết thêm Tập đoàn Công nghiệp đóng tàu Trung Quốc nhận được hợp đồng đóng tàu Type 818 từ năm 2013 với các vũ khí tương tự của tàu khu trục Type 054.

“Việc lực lượng tuần dương Trung Quốc có thể chuyển đổi thành một lực lượng hải quân tác chiến trong một vài tháng đặt ra nhiều lo ngại về chiến lược hàng hải của Bắc Kinh” - giáo sư Goldstein nhận định.