Tình trạng dư thừa cử nhân và thiếu lao động nhà máy do già hóa dân số được dự báo sẽ làm trầm trọng thêm sự mất cân bằng thị trường việc làm của Trung Quốc.

Buộc hạ thấp kỳ vọng

Liang Huaxiao, nữ cử nhân tốt nghiệp ngành toán ứng dụng, đã cố gắng xin việc tại một trong những gã khổng lồ công nghệ của Trung Quốc trong suốt hai năm.

Sau đó, Liang thử tìm kiếm cơ hội trong mảng dịch vụ khách hàng và bán hàng. Không thành công, cô tiếp tục nộp đơn xin làm trợ lý trong một tiệm bánh và một thẩm mỹ viện.

Giống như ngày càng nhiều bạn bè đồng trang lứa có trình độ học vấn cao, Liang phải hạ thấp kỳ vọng để cố gắng tìm kiếm nguồn thu nhập trong thị trường việc làm ngày càng xấu đi.

"Tìm việc thực sự khó khăn. Tôi nói với gia đình rằng tôi sẵn sàng lao động chân tay và mẹ tôi đã khóc ngay lập tức. Bà cảm thấy rất tiếc cho tôi", cô gái 25 tuổi sống cùng bố mẹ ở thành phố công nghiệp Thái Nguyên, phía bắc Trung Quốc, cho biết.

Theo Hãng tin Reuters, các nhà kinh tế dự đoán những trường hợp như Liang sẽ ngày càng trở nên phổ biến trong những năm tới.

Tỉ lệ thất nghiệp của thanh niên Trung Quốc đạt mức kỷ lục 20,4% trong tháng 4 vừa qua.

Trong khi đó, Trung Quốc sắp đón nhận 11,58 triệu cử nhân vào mùa hè này.

Tất cả đang cạnh tranh để có việc làm ở một trong những nền kinh tế lớn phát triển nhanh nhất thế giới. Song cơ cấu nặng về sản xuất của Trung Quốc đang ngày càng lệch pha với nguyện vọng của các thế hệ trẻ.

Tham vọng người trẻ không khớp thực tế

Các ngành phổ biến nhất đối với sinh viên mới tốt nghiệp của Trung Quốc là công nghệ, giáo dục, bất động sản và tài chính. Thế nhưng những ngành này đều phải đối mặt với các cuộc siết quy định trong những năm gần đây.

Dù một số biện pháp đã được dỡ bỏ, nhưng tâm lý kinh doanh phục hồi còn chậm. Đầu tư tư nhân chỉ tăng 0,4% từ tháng 1 đến tháng 4-2023, trong khi đầu tư nhà nước tăng 9,4%.

Keyu Jin, tác giả cuốn The New China Playbook (tạm dịch: Cẩm nang mới về Trung Quốc), cho biết: "Giáo dục của Trung Quốc đi trước nền kinh tế. Điều đó có nghĩa là bằng cấp được trao đi nhiều hơn mức cần thiết cho một nền kinh tế dựa vào sản xuất".

Hiện Trung Quốc không có số liệu về việc bao nhiêu cử nhân đang nhận công việc dưới trình độ kỹ năng của họ. Song truyền thông Trung Quốc đã thừa nhận xu hướng này.

Các bài xã luận trên phương tiện truyền thông Trung Quốc đã khuyến khích những sinh viên trẻ mới tốt nghiệp "xắn tay áo lên" và làm việc.

Trong khi đó, Bắc Kinh đã kêu gọi các doanh nghiệp nhà nước tuyển dụng nhiều sinh viên tốt nghiệp hơn. Chính phủ Trung Quốc cũng bắt đầu mở rộng các trường đào tạo nghề để lấp đầy sự thiếu hụt trong lĩnh vực sản xuất công nghệ cao.

Một số chính quyền địa phương, bao gồm cả Thượng Hải, đang cung cấp trợ cấp việc làm cho các công ty tuyển dụng sinh viên tốt nghiệp năm 2023.

Chưa kịp hồi phục, thị trường bất động sản Trung Quốc lại căng thẳng

Dù giảm giá và tung nhiều ưu đãi, thị trường bất động sản lớn nhất thế giới vẫn tiếp tục suy yếu. Lĩnh vực ngân hàng cũng bị ảnh hưởng khi nguy cơ vỡ nợ ngày càng cao.