Ở một xưởng lọc dầu của Trung Quốc - Ảnh: Reuters

Theo thông tin chính thức do Tân Hoa Xã công bố ngày 2-9 vừa qua, Cục thống kê quốc gia của Trung Quốc cho biết nước này có 31,97 triệu tấn dầu dự trữ quốc gia vào đầu năm 2016.

Số dầu này đang trữ tại tám cơ sở chiến lược ở Zhoushan, Zhenhai, Dalian, Huangdao, Dushanzi, Lanzhou và Tianjin, cũng như trong một số cơ sở của doanh nghiệp.

Theo các số liệu do Viện Nghiên cứu kinh tế và công nghệ thuộc tập đoàn Dầu khí quốc gia Trung Quốc (CNPC), số dầu dự trữ trên tương đương mức nhập dầu trong 36 ngày, tức mức dự trữ thấp hơn nhiều so với của Mỹ (700 triệu thùng) và Nhật (500 triệu thùng).

Theo Tân Hoa xã, chương trình xây dựng các cơ sở dự trữ dầu chiến lược của Trung Quốc đã khởi động từ năm 2004 nhằm chuẩn bị nguy cơ bị thiếu hụt dầu và nguy cơ bị làm giá trên thế giới.

Thế nhưng thông báo chính thức của phía Trung Quốc hoàn toàn không chính xác. Theo báo Washington Post của Mỹ, công ty Orbital Insight chuyên cung cấp hình ảnh vệ tinh vừa cho biết có thể tìm thấy lời giải cho bí mật dầu dự trữ của Trung Quốc thông qua việc phân tích hình ảnh chụp từ trên không.

Phía Orbital Insight khẳng định lượng dầu dự trữ hiện tại của Trung Quốc là 600 triệu thùng (tương đương 85,7 triệu tấn) tức nhiều hơn hẳn mức công bố chính thức lẫn mức các chuyên gia quốc tế vẫn suy đoán, và gần bằng lượng dầu dự trữ chiến lược của Mỹ.

Dầu dự trữ của Petro China ở TP Lan Châu, tỉnh Cam Túc (Trung Quốc) - Ảnh: Reuters

Công ty Orbital Insight giải thích rằng họ không chỉ đếm số bồn chứa mà còn dùng kỹ thuật hình ảnh để tính ra trong những bồn chứa ấy có bao nhiêu dầu.

Thông tin này hoàn toàn có thể ảnh hưởng đến thị trường dầu mỏ trên thế giới hiện tại dù giá đang trên đà hồi phục, vượt qua mốc 50 USD/thùng hôm 6-10.

Thông tin từ Orbital Insight, nếu chính xác, thì điều đó cho thấy Trung Quốc tạo được lượng dự trữ nhiều hơn những phỏng đoán trước đây, có nghĩa là vấn đề về nhu cầu dầu thô trong thời gian gần đây không phải do sức tiêu thụ cao thực tế mà do Trung Quốc có kế hoạch về chiến lược mua trữ.

Như vậy thỏa thuận bắt tay làm giá mới đây của các thành viên Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) chưa chắc đã có thể làm ảnh hưởng dài lâu đến thị trường.

Trung Quốc đã thu mua đủ cho nhu cầu "dự trữ đủ 100 ngày" nên có thể không cần gom hàng nữa và thị trường có thể dồi dào trở lại.

Công ty Orbital Insight cho biết họ dựa theo hình ảnh vệ tinh chụp trong thời gian từ năm 2010 đến 2014, và đếm được tổng số bồn là 2.100, tức 500 bồn nhiều hơn so với dữ kiện có được của TankTerminal.com.

Hình ảnh vệ tinh các kho dự trữ dầu thô của Trung Quốc - Ảnh: Orbital Insight

Công ty Orbital Insight sử dụng thuật toán riêng của mình để tính toán trong các bồn có bao nhiêu dầu, bằng cách khảo sát từ trên mái bồn, vốn cao thấp tùy theo bao nhiêu dầu chứa bên trong.

“Khi bồn dự trữ đầy hay lưng, chúng ta có thể thấy được qua cái bóng in trên thành bồn, trông như mặt trăng lưỡi liềm”, phía công ty giải thích.

Tuy nhiên, Orbital Insight không thể phân biệt được có cơ sở dự trữ nào của Trung Quốc có trữ dầu ngầm dưới mặt đất hay không.

Orbital từng áp dụng kỹ thuật này đối với khoảng 6.000 bồn chứa ở Mỹ, rồi so sánh với con số do Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ cung cấp.

Gần đây công ty này còn khẳng định lấy được các số liệu về dự trữ dầu nhanh hơn cả của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA).

Với tình hình giá dầu rẻ hiện nay, nhiều giới phân tích tin rằng Trung Quốc đang đổ tiền mua thêm dầu về để đẩy nhanh kế hoạch tích trữ dầu chiến lược mà Bắc Kinh từng dự kiến phải đến năm 2020 mới hoàn thành được.

Các ngân hàng đầu tư và giới phân tích ước tính rằng Trung Quốc từng nhập khẩu nhiều hơn nhu cầu tiêu thụ của mình từ 600.000 - 1,2 triệu thùng mỗi ngày để dành cho các kho dự trữ chiến lược.