Ngày 23-4, Thâm Quyến, thành phố lớn nằm bên bờ đông của cửa sông Châu Giang tại tỉnh Quảng Đông, đã nâng cảnh báo mưa bão màu cam lên màu đỏ (mức cao nhất).

Chính quyền kêu gọi: "Hãy nhanh chóng thực hiện các biện pháp phòng ngừa và tránh xa các khu vực nguy hiểm như những vùng trũng thấp dễ ngập lụt".

Nỗ lực giảm thiểu ảnh hưởng

Thâm Quyến nằm trong số những vùng đang hứng chịu "mưa lớn đến rất lớn".

Đầu tuần này, các khu vực bị ảnh hưởng mưa lũ ở miền nam Trung Quốc đã kêu gọi thực hiện mọi biện pháp nhằm giảm thiểu ảnh hưởng do thiên tai, bao gồm sơ tán dân, tăng cường tần suất giám sát và đưa ra cảnh báo sớm để bảo vệ tính mạng và tài sản của người dân, ngăn chặn các thảm họa như sạt lở đất.

Cục Khí tượng Trung Quốc đã phát cảnh báo màu vàng về mưa bão và cảnh báo màu xanh về thời tiết khắc nghiệt.

Cục này dự báo sẽ có mưa lớn, dông bão, gió mạnh và mưa đá tại nhiều khu vực trên cả nước, bao gồm các khu vực của tỉnh Quảng Đông và khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây từ ngày 22 tới 23-4.

Trung Quốc có hệ thống cảnh báo thời tiết 4 cấp, trong đó màu đỏ là nghiêm trọng nhất, tiếp đó là màu cam, vàng và xanh.

Theo Tân Hoa xã hôm 22-4, mưa lũ ở Quảng Đông - tỉnh có 127 triệu dân - đã khiến ít nhất 4 người thiệt mạng, trong đó có một nhân viên cứu hộ. Ngoài ra, 10 người vẫn đang mất tích và khoảng 110.000 người đã được sơ tán.

Từ ngày 19 đến 21-4, mưa lớn đã ảnh hưởng một phần đến hoạt động của tuyến đường sắt Bắc Kinh - Quảng Châu và Bắc Kinh - Cửu Long, khiến 305 chuyến tàu bị hủy hoặc phải quay lại.

Các cảnh quay từ trên không được Đài truyền hình trung ương Trung Quốc (CCTV) phát vào cuối tuần qua cho thấy những ngôi làng bị ngập trong nước lũ, chỉ còn thấy mái nhà và ngọn cây ở một số nơi.

Bộ Chỉ huy phòng chống lũ lụt và hạn hán quốc gia Trung Quốc và Bộ Quản lý khẩn cấp tiếp tục phối hợp và triển khai công tác kiểm soát lũ lụt và cứu trợ tại các khu vực trọng điểm ở miền nam và các khu vực khác để đối phó những đợt mưa lớn khac.

Bộ Thủy lợi Trung Quốc đã nhanh chóng triển khai kế hoạch phòng chống lũ lụt ở lưu vực Châu Giang. Chính quyền đã nâng mức ứng phó khẩn cấp nhằm kiểm soát lũ lụt cho đồng bằng sông Châu Giang lên cấp 2 trong hệ thống 4 cấp vào cuối tuần qua.

Khoảng 15.000 món hàng cứu trợ, bao gồm 6.000 giường gấp, 6.000 khăn và các nhu yếu phẩm khác đã được gửi đến tỉnh Quảng Đông đầu tuần này.

Khủng hoảng khí hậu

Kể từ ngày 16-4, những cơn mưa xối xả kéo dài đã tấn công đồng bằng sông Châu Giang, trung tâm sản xuất của Trung Quốc và là một trong những khu vực đông dân nhất nước. Bốn trạm thời tiết ở Quảng Đông ghi nhận lượng mưa kỷ lục trong tháng 4.

Theo Quảng Châu Nhật báo và Nam Phương Nhật báo, lượng mưa từ đầu tháng 4 đến nay đã phá vỡ kỷ lục tại các thành phố Quảng Châu, Thiều Quan, Lạc Xương và một số huyện.

Dự báo các trận mưa lớn còn tiếp tục ở Quảng Đông trong tuần này, với lượng mưa từ 100 đến 170mm trong 24 giờ tại một số khu vực từ chiều 22-4.

Lưu vực Châu Giang chịu lũ lụt từ tháng 4 đến tháng 9 hằng năm, nhưng khu vực này đã phải đối mặt với những trận mưa bão dữ dội và lũ lụt nghiêm trọng hơn trong những năm gần đây khi giới khoa học cảnh báo khủng hoảng khí hậu sẽ làm tăng thời tiết cực đoan, gây chết chóc và thường xuyên hơn, theo Đài CNN.

Ông Doãn Chí Kiệt, người đứng đầu bộ phận dự báo thủy văn tại Bộ Thủy lợi Trung Quốc, giải thích trên báo Thepaper.cn: "Về tình hình kiểm soát lũ lụt trong những năm qua, hiện tượng nóng lên toàn cầu và mức tăng nhiệt độ đang ngày càng gia tăng, trong khi lượng mưa cực lớn xảy ra hằng năm, dẫn đến mưa lũ dữ dội".

Theo Cục Khí tượng Trung Quốc, năm ngoái Trung Quốc đã đối mặt với những trận mưa như trút "dữ dội và cực đoan hơn" trong mùa lũ so với những năm trước.

72 trạm thời tiết quốc gia ghi nhận lượng mưa hằng ngày cao kỷ lục và 346 trạm phá vỡ kỷ lục hằng tháng. CCTV đưa tin kể từ tuần trước, mực nước tại ít nhất 44 con sông trong lưu vực Châu Giang đã dâng lên vượt mức cảnh báo, có nguy cơ vỡ bờ.

Ở khu vực sông Bắc Giang, con sông chảy vào Châu Giang, nhà chức trách đã cảnh báo về nguy cơ xảy ra trận lũ lụt "một thế kỷ mới có một lần".

Theo chính quyền Quảng Đông, nhánh sông này đã vỡ bờ vào ngày 8-4, đánh dấu mùa lũ hằng năm đến sớm nhất kể từ khi dữ liệu bắt đầu được ghi nhận vào năm 1998. Chính quyền Quảng Đông nhấn mạnh cần tăng cường hệ thống giám sát, dự báo và cảnh báo sớm.

Trung Quốc sơ tán những người bị mắc kẹt sau mưa lớn

Lực lượng cứu hộ tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc đang khẩn trương sơ tán và cứu trợ những người bị mắc kẹt sau trận mưa lớn tối 20-4.