Một đoạn sông Mekong chảy trên đất Trung Quốc - Ảnh:the diplomat.com

Tân Hoa xã dẫn lời người phát ngôn Bộ ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng cho biết nước này sẽ xả lũ từ đập thủy điện Cảnh Hồng thuộc địa phận tỉnh Vân Nam từ ngày 15-3 đến ngày 10-4, với lưu lượng xả là 2.190 m³/giây.

Báo Bangkok Post cho biết một số nước Đông Nam Á, trong đó có Thái Lan và Việt Nam đang rơi vào tình trạng hạn hán do hiện tượng thời tiết El Nino hoành hành trong thời gian qua.  

Lượng mưa trong khu vực Đông Nam Á giảm khoảng 20-30% so với trung bình nhiều năm, trong khi đó lượng nước sông Mekong về Việt Nam giảm 50%, dẫn đến tình trạng mặn xâm lấn mạnh vào nhiều khu vực đất liền ở đồng bằng sông Cửu Long. Có nơi bị mặn xâm lấn tới 70km đến 90 km, sâu hơn mức trung bình hàng năm từ 50 km đến 70km.

Mặc khác, tờ Diplomat dẫn lời giới chuyên gia cho rằng tình trạng hạn hán còn xuất phát từ việc các nước ở thượng nguồn Mekong đã xây hàng loạt đập thủy điện. 

Trong đó Trung Quốc là quốc gia có nhiều đập thủy điện nằm ở thượng nguồn sông Mekong, trải dài từ cao nguyên Tây Tạng, qua tỉnh Thanh Hải đến tỉnh Vân Nam, trước khi con sông đổ vào các nước Đông Nam Á.

Trung Quốc đã chính thức đưa con đập khổng lồ đầu tiên trên sông Mekong là đập Mạn Loan ở tỉnh Vân Nam vào hoạt động từ năm 1994. Đến năm 2003, lại đưa tiếp đập Đại Triều Sơn vào khai thác.

Từ đó cho đến năm 2009, Bắc Kinh đã xây dựng thêm bốn con đập khác để khai thác nước trên dòng Mekong.

Các quốc gia như Thái Lan, Vietnam, Lào và Campuchia hồi tuần qua cũng đã tranh cãi về việc xây dựng đập thủy điện và sử dụng nguồn nước trên sông Mekong, nhất là trong bối cảnh hạn hán nghiêm trọng đang đe dọa đồng lúa ở bán đảo Đông Dương.