Phóng to

Tìm việc làm tại Trung tâm Hỗ trợ HSSV TP.HCM - Ảnh: Thủy Ngọc

Có nhiều băn khoăn cho rằng kinh tế khó khăn, thất nghiệp tăng vọt nhưng TCTK cho biết qua khảo sát, tỉ lệ thất nghiệp ở VN vẫn chỉ 1,81%. Con số chính thức số người thất nghiệp thời điểm quý 4-2012, theo TCTK, là 857.000 người.

Đáng lưu ý, tỉ lệ thất nghiệp ở nữ giảm 32.000 người trong khi nam giới thất nghiệp lại tăng lên tới 37.000 người. Điều này, theo một số chuyên gia, chứng tỏ rất nhiều doanh nghiệp vẫn thích thuê lao động nữ vì nhu cầu thu nhập không cao…

Lý giải tỉ lệ thất nghiệp khu vực thành thị chênh lệch không lớn giữa quý 4-2012 với quý 4-2011, TCTK công nhận có thể do trình độ phát triển kinh tế thấp, đời sống người dân chưa cao, an sinh xã hội chưa phát triển nên người lao động mất việc phải tìm ngay việc tạm ở khu vực phi chính thức, chấp nhận thu nhập thấp và như thế họ không có trong danh sách thất nghiệp dù thu nhập bấp bênh.

Bên cạnh số người thất nghiệp hoàn toàn, còn một lực lượng khác mà TCTK cho vào danh sách thiếu việc làm. Theo đó, số người thiếu việc làm tính tới 1-1-2013 là 1,32 triệu người, tăng gần 70.000 người so với thời điểm 1-1-2012 (trên 83% số người thiếu việc làm đang sinh sống ở nông thôn).

Tính theo vùng, TP.HCM là địa phương có tỉ lệ lao động thất nghiệp cao nhất, quý 4-2012 lên tới 3,02% so với Hà Nội chỉ 1,92% và các vùng khác chỉ từ 1-2%. Tỉ lệ thất nghiệp và thiếu việc làm kể trên, theo TCTK, là tính trên tuổi lao động (nam 15-59 tuổi, nữ 15-54 tuổi).

Số người thất nghiệp, thiếu việc làm tăng, tuy nhiên ngay cả người có việc làm cũng không phải đã sung sướng. Cụ thể, TCTK cho biết mức thu nhập bình quân của người làm công ăn lương VN thời điểm quý 1-2012 chỉ đạt 3,8 triệu đồng/người/tháng (thấp hơn nhiều mức thu nhập được cho là đủ sống mà một hội thảo của ngành lao động - thương binh & xã hội mới đây đưa ra là trên 5 triệu đồng/người/tháng). Mặc dù vậy, mức lương trên đã tăng hơn 17% so với cùng kỳ năm 2011 nhưng chênh lệch lương giữa lao động ở thành thị và nông thôn lại khá lớn, tới trên 27%.

Báo cáo của TCTK cũng nêu lên một vấn đề xã hội, đó là có thực tế số người thuộc lực lượng lao động ở thành thị tham gia lao động muộn hơn và ra khỏi lực lượng lao động sớm hơn. Điều này có nghĩa những người trẻ ở thành thị được đi học lâu hơn, thanh niên nông thôn phải tham gia lao động sớm. Và điều đáng quan tâm là lao động ở nông thôn ra khỏi lực lượng lao động muộn, chứng tỏ nhiều người có tuổi vẫn phải tham gia lao động.

Thống kê của TCTK còn cho thấy trình độ phát triển từng khu vực khi cho biết ở TP.HCM có cơ cấu phát triển kinh tế cao nhất, với 97,1% lao động làm việc trong các ngành công nghiệp, dịch vụ, xây dựng. Ngược lại, các khu vực khác như Tây nguyên có tới trên 72% lao động làm việc trong lĩnh vực nông, lâm, thủy sản; trung du miền núi phía Bắc trên 69%…