Phóng to

Con trẻ khỏe mạnh là niềm vui của cha mẹ - Ảnh tư liệu

Tuổi Trẻ Online xin trích đăng và mong tiếp tục đón nhận các ý kiến khác.

Trước khi ngủ còn cho trẻ xem phim, chơi game

Thật ra trẻ thức khuya hay không la do cha mẹ. Nếu có con nhỏ trong tuổi đi học, cha mẹ phải biết hy sinh sở thích riêng 1 chút. Như vợ chồng tôi cũng có 2 cháu đang tuổi học tiểu học. Buổi tối sau khi các cháu soạn bài xong, đến 8g30, cho dù chương trình tivi hay đến mấy, tôi đều tắt và cho các cháu đi ngủ. Đến 9g thi các cháu đã ngủ. Buổi sáng tôi đánh thức các cháu lúc 6g, các cháu vẫn thức dậy tỉnh táo.

Tôi thấy nhiều gia đình, buổi tối cứ cho các cháu xem tivi, chơi game hoặc internet, rồi cha mẹ cũng mải mê các việc riêng mà không giục các cháu ngủ sớm.

Trước khi ngủ mà xem phim hoặc chơi game thì khó ngủ liền.

Thói quen phải do luyện tập

Bắt đầu học từ 7g sáng mà bạn đã cho con mình thức đến 11g? Tôi nghĩ nếu giờ học được chuyển sang 8-9g thì chắc chắn một số phụ huynh lại cho con mình thức khuya hơn. Thói quen đều do ta luyện tập. Ngủ sớm sẽ tốt hơn cho trẻ so với thức khuya.

Ở những trường nước ngoài hoặc trường quốc tế tại VN, thầy cô thường dạy cho trẻ không được chạy hớt hơ hớt hải dù thời gian có trễ, để trẻ có thói quen ước lượng và chủ động sắp đặt cho bản thân. Con cháu trong gia đình tôi đều tập thói quen ngủ sớm và thức sớm, nên khi bé ăn sáng rất tươi tỉnh, vào lớp cũng với tinh thần sảng khoái để tiếp thu bài học tốt. Ngủ "nướng" không phát triển não như bạn nghĩ

Trẻ cần sớm được học cách thích nghi

Bản chất của mọi sinh vật là thích nghi. Chúng ta cần phải tập và khắc vào tư duy của trẻ là chúng cần phải thích nghi với mọi điều kiện. Nếu không trẻ sẽ chẳng bao giờ làm được việc gì thành công cả bởi mọi thứ đều khó và trẻ sẽ chẳng tự thay đổi để thích nghi với chúng. Con tôi trước đây 12g đêm còn trằn trọc, nếu để ngủ tự nhiên chắc 11g sáng còn chưa dậy. Nhưng kể từ khi đi học thì 9g30 tối cũng biết đường chuẩn bị đi ngủ và 6g30 dậy cũng ổn rồi, cũng chẳng thấy làm sao!

Người lớn phải biết hy sinh

Tôi là bà mẹ của 2 con nhỏ. Ngay từ khi trẻ còn nhỏ, hai vợ chồng tôi đã tập cho con đi ngủ sớm: 20g30 là vào phòng, chơi 1 giờ, trễ lắm là 21g30 là các con phải ngủ. Sáng hôm sau tôi dậy rất sớm từ 5g00 để chuẩn bị đồ ăn sáng, 5g55 kêu bé lớn dậy và bé không hề uể oải vì đã ngủ đủ giấc. Sau đó bé ăn sáng và tôi chở bé đi học, lớp bé vào học lúc 6g45.

Tôi chạy 15km đi làm và thường là người đi làm sớm nhất công ty. Để làm được điều này, tôi phải hi sinh thói quen xem phim trên ti vi (thường bắt đầu từ rất khuya). Khi tôi bận việc thì người nhà cũng phải tuân thủ theo giờ giấc đó, các bé ngủ rồi mới làm gì thì làm. Vì thế tôi nghĩ tất cả là do người lớn mà ra cả thôi. Chả trách ai được cả.

Phải cho trẻ đi ngủ sớm

Đa phần mọi người quan tâm giờ thức dậy của trẻ và sự ngái ngủ khi trên đường đến lớp, kể cả lúc tập thể dục mà không ai quan tâm vào buổi tối mấy giờ thì cho con em đi ngủ. Tôi có hai đứa con.

Mỗi ngày (dù công việc bắt buộc tôi phải thức khuya) nhưng đúng 8g30 là chuẩn bị cho các cháu lên gường. Có trễ lắm cũng đúng 9g là các cháu đã ngủ.

Cho nên sáng nào đồng hồ báo thức lúc 5g30 là các cháu đã thức dậy cùng ba mẹ để chuẩn bị vệ sinh cá nhân và đến trường. Thời gian các cháu ăn sáng chừng khoảng 10 phút. Các cháu tự ăn và ăn nhanh, không để phụ huynh phải năn nỉ, thậm chí quát nạt.

Nếu buổi tối bắt đầu cho các cháu ngủ từ 9g thì chuyện các cháu thức từ 5g30 là đã đủ giấc. Buổi tối tuyệt đối không để các cháu thức khuya. Buổi sáng lúc gọi các cháu dậy cũng không cần náo loạn lên như đi đánh trận.

Quan trọng cách cha mẹ gọi con thức và chuẩn bị tâm lý cho con bắt đầu một ngày mới. Có một số phụ huynh để con thức khuya, khi các cháu ngủ không đủ giấc thì việc gọi dậy rất vất vả. Chưa kể chuyện nhiều phụ huynh ép con mình học thêm, học ngoại khóa đến tận tối mịt mới về đến nhà. Khi các cháu không có thời gian để chơi thì chuyện các cháu cố thức khuya để chơi game hay lên mạng là chuyện bình thường.

Đối với tôi thì các bậc cha mẹ nên để con em học và chơi vô một thời gian biểu hợp lý. Con em mình học từ 6g40 sáng đến 4g chiều đã quá đủ.

Từ 4g chiều tôi thấy có nhiều phụ huynh đem thức ăn đến trường cho con ăn rồi chở đến một địa điểm học thêm, ngoại khóa nào đó nhồi nhét tiếp. Khi các cháu cảm thấy thời gian tự do thoải mái chơi đùa của mình quá ít thì tự các cháu cảm thấy mình có quyền thức khuya hơn một chút để chơi. Do đó dẫn đến trường hợp 1 đêm ngủ không đủ 8h, thức dậy không uể oải mới lạ.

Thời gian vào lớp đối với bậc tiểu học nếu trễ hơn thì ai sẽ là người đưa con đi học nếu cha mẹ vào làm từ lúc 7g sáng? Nếu vì lý do các cháu ngủ không đủ giấc mà dời thời gian vô lớp để các cháu được ngủ thêm thì lên cấp hai sẽ vất vả hơn khi gọi các cháu dậy sớm. Cho nên tôi nghĩ, thay vì cha mẹ quan tâm chuyện con mình dậy sớm có tỉnh táo và ngủ bao nhiêu là đủ thì nên tập cho con ngủ sớm ngay từ những năm đầu, và từ mấy giờ thì ngủ thay vì hỏi mấy giờ thì dậy.

Để làm được điều đó thì bậc làm cha làm mẹ nên rà soát lại thời khóa biểu học và chơi của con mình.

Đừng cướp đi quá nhiều thời gian vui chơi dành cho các cháu.

Phụ huynh quản lý giờ giấc con cái tốt chưa?

Tại sao trẻ em lại bị thiếu ngủ? Phụ huynh phải tự trả lời câu hỏi đó trước, tìm ra nguyên nhân và giải pháp để khắc phục điều ấy. Hiện nay đại đa số các trường tiểu học đều dạy 2 buổi, buổi sáng vào 6g45 cũng có, 7g15 cũng có.

Theo tôi khung giờ này rất hợp lí, vì hai lý do sau:

- Tập thói quen cho con trẻ dậy sớm

- Thuận tiện cho phụ huynh đưa con đi học rồi đi làm luôn.

Đừng để trẻ ngủ quá nhiều, nên ngủ đủ giấc. Với chương trình 2 buổi thì phần lớn bài tập và kiến thức cũ cô giáo đã hướng dẫn sinh làm tại lớp vào buổi chiều rồi, vì vậy buổi tối các bé không phải học gì thêm, các bé có thể ôn bài khoảng 1 giờ rồi đi ngủ.

Các phụ huynh có quản lý giờ giấc con mình tốt chưa mà phàn nàn. Tôi thấy phần lớn thời gian buổi tối các bé ngồi chơi game, xem phim hoạt hình, có bé thức khuya hơn người lớn mà phụ huynh không hề nhắc nhở và giải thích cho các bé tại sao phải ngủ sớm.

Có nhiều trường chỉ dạy có một buổi, sao phụ huynh không mạnh dạn đưa con mình đến đấy học. Theo tôi thấy ở tuổi học cấp 1, các em chỉ cần học một buổi là đủ. Các môn phụ như: Anh văn, Tin học, đối với tuổi cấp 1 là không cần thiết học, vì ở tuổi này các em viết chưa rành, tư duy và mục đích chưa rõ ràng nên không cần cho bé học quá sớm.

Các phụ huynh đừng đua đòi bắt chước theo con người khác mà ép con minh phải suốt ngày xách cặp đi học từ sáng tới 9 giờ tối mới về, để rồi than trách không có thời gian cho bé ngủ.

Tốt nhất nên chọn trường học một buổi cho bé học, còn thời gian còn lại cho bé ở nhà vui chơi. Đối với các em cấp một chỉ cần học tốt tập đọc, tập làm văn, toán là đủ.

Ai đánh cắp giờ của trẻ?

Hở 1 chút thì chúng ta lại đổ lỗi cho ngành giáo dục, sao không nghĩ là chính gia đình không có kế hoạch để trẻ đi ngủ đúng giờ giấc ngay từ nhỏ? Vấn đề là các ngành nghề khác nhau có giờ làm việc khác nhau, làm sao đáp ứng cho hết? Thay vì đi than vãn, chúng ta chỉ cần đơn giản tập cho tụi nhỏ thay đổi chút xíu giờ giấc sinh hoạt là xong. Chưa có nghiên cứu nào nói về việc dậy sớm (khi trời đã sáng) thì ảnh hưởng đến sức khỏe, chỉ có thức khuya mới mệt...

Phải biết tự sắp xếp

Theo tôi nếu có điều chỉnh thì 7 giờ là vừa. Trễ hơn nữa theo đề xuất của một số người là 7 giờ 30 hay 8 giờ thì kẹt cho các phụ huynh làm việc theo giờ hành chánh. 7 giờ 30 phải có mặt ở cơ quan thì làm sao đưa con đi học lúc 8 giờ?

Chuyện trẻ thức khuya dậy sớm không được là do các bậc phụ huynh không biết sắp xếp giờ giấc, hoặc do chiều con, cho con chơi game, xem tivi tới khuya thì chịu thôi, riết thành thói quen.

Nếu mạnh dạn, dứt khoát buộc trẻ ngủ trước 9 giờ tối thì dù có 5 giờ sáng thức trẻ cũng đủ giấc như thường.

Thực tế cho thấy người dân ở thành thị thường thức khuya (chủ yếu là xem tivi, chơi game, internet...), rồi lại cho trẻ cùng chơi, cùng xem nên mới ra nông nỗi. Thử nhìn mấy đứa trẻ ở quê, tờ mờ sáng đã thức và rất khỏe và tỉnh táo.

Giờ giấc đi học có hợp lý không là một chuyện. Nhưng trước hết mỗi chúng ta phải biết sắp xếp giờ giấc học, chơi, ngủ hợp lý cho trẻ.

Tôi nghĩ cách giải quyết cũng không quá khó khăn, phức tạp.