Trẻ em và người lớn nên hạn chế thức ăn nhiều dầu mỡ, nước ngọt vào dịp tết - Ảnh: T.T.D.

"Những ngày tết được nghỉ ở nhà, tưởng sẽ có thời gian chăm sóc con được nhiều hơn. Nhưng thực tế lại không phải như vậy, con tôi vốn bị suy dinh dưỡng lại càng suy dinh dưỡng chỉ sau mấy ngày tết năm 2018" - chị N.P.T. 32 tuổi, ngụ ở Q. Phú Nhuận, TP.HCM kể.

Chú ý dinh dưỡng cho trẻ em

Gọi là được nghỉ tết nhưng công việc nhà lại đầy ắp. Nào là dọn dẹp nhà cửa, mua sắm, biếu quà cho hai bên nội ngoại, mua sắm chuẩn bị đón tết. Con gái 5 tuổi của chị T. vốn lười ăn, chị lại không có thời gian quản con nên cứ đến bữa là con lại không muốn ăn gì. Sau đó chị mới phát hiện: chờ lúc mọi người không chú ý, con chị luôn tự mở hộp bánh kẹo ăn nên cứ đến bữa là con không thể ăn được.

Khác với con chị T., con trai chị T.L.A., ngụ ở Q.Gò Vấp, lại bị béo phì. Chỉ sau những ngày tết năm 2018, con trai chị đã tăng thêm 3kg. Chị A. bảo con 7 tuổi rồi, chị cũng nhắc nhở con hạn chế ăn đồ ngọt, đồ béo. Những ngày bình thường chị nấu các món ăn để con không tăng ký nhưng những ngày tết, trong nhà không thể không có bánh chưng, bánh kẹo, nước ngọt để tiếp khách... Vậy là trong những lúc khách đến chơi, gia đình chị mời khách và con trai cứ thế ngồi ăn mải miết.

Bác sĩ Nguyễn Thị Hoa, nguyên trưởng khoa dinh dưỡng Bệnh viện Nhi Đồng 1 (TP.HCM), cho biết với trẻ em bình thường chỉ chú ý không nên cho trẻ uống nước ngọt và cho trẻ ăn đầy đủ bốn nhóm chất như bình thường. Trước giờ ăn, không nên để trẻ ăn nhiều bánh kẹo ngọt làm trẻ mất cảm giác ngon miệng, biếng ăn.

Nên chuẩn bị sẵn bữa ăn cho trẻ

Với những trẻ em có cân nặng bình thường, không nên tạo thành một thói quen xấu trong những ngày tết là uống nước ngọt, bỏ ăn và hay ăn vặt vì sau tết trẻ sẽ ăn, ngủ không điều độ. Tuy nhiên, có hai đối tượng phải chú ý là trẻ em bị suy dinh dưỡng và béo phì. 

Trẻ bị suy dinh dưỡng được chia thành hai nhóm: trẻ dưới 2 tuổi và trẻ trên hai tuổi. Trẻ bị suy dinh dưỡng dưới 2 tuổi vẫn phải ăn thức ăn hỗn hợp có chứa bốn nhóm thực phẩm gồm bột, đạm, dầu, rau. 

Trong những ngày tết, dù trong nhà có bất kể món gì thì vẫn phải chuẩn bị cho trẻ một nồi cháo hoặc bột và đúng 3 giờ nên cho trẻ ăn một lần. Nếu trẻ muốn ăn kẹo hay uống nước ngọt thì phải cho dùng sau bữa ăn.

Còn trẻ suy dinh dưỡng trên 2 tuổi có thể ăn một số món trong ngày tết. Ví dụ như bánh tét (có đậu xanh, thịt mỡ), có đủ 3 nhóm chất, chỉ thiếu rau nên có thể cho trẻ ăn một quả chuối sau bữa ăn. 

Trẻ có thể ăn một tô miến nhưng nhớ thêm cho trẻ muỗng dầu ăn... Trẻ có thể được ăn bánh, kẹo nhưng chỉ nên ăn sau bữa ăn. Còn trong bữa chính nếu trẻ ăn ít có thể cho trẻ uống thêm một ly sữa, một hũ sữa chua.

Thủ phạm gây tăng cân và các bệnh

ThS.BS CKII Trần Ngọc Lưu Phương, trưởng đơn vị tiêu hóa can thiệp Bệnh viện Nguyễn Tri Phương, cho rằng các loại thực phẩm đặc trưng trong dịp tết có năng lượng rất cao, chế độ ăn nhiều đường, nhiều béo, nhiều đạm động vật từ thịt cá, ít rau xanh chính là thủ phạm cho việc tăng cân, gia tăng tái phát bệnh mãn tính.

Ăn uống thất thường trong những ngày tết, ăn quá nhiều, quá ít, ăn không điều độ, ăn nhiều béo, ăn ít chất xơ, uống nhiều chất kích thích (cà phê, bia) có thể bị rối loạn tiêu hóa. Ăn nhiều chất béo, ít rau xanh cũng dễ làm gan bị nhiễm mỡ. Thức ăn ngày tết có bánh chưng, bánh tét, thịt kho tàu, thịt đông có nhiều chất béo dễ làm tăng cân, rối loạn mỡ máu, có hại cho bệnh tim mạch và bệnh đái tháo đường.

Các bác sĩ khuyên dù trong những ngày tết cũng nên có chế độ dinh dưỡng hợp lý, ngủ đủ giấc, tập thể dục hằng ngày, hạn chế rượu bia, các thực phẩm có chứa nhiều chất béo, chất ngọt…

TTO - Sau một kỳ nghỉ tết ăn uống “buông xả”, chúng ta làm gì để tẩy độc cho cơ thể, cải thiện sinh lực và năng lượng hằng ngày, cho một năm mới mạnh khỏe?