Mấy tháng trước, có lần đi học về, con trai tôi kể rằng ở trên lớp có giờ “tìm hiểu nghề tương lai của em”. Cô giáo hỏi một số bạn học giỏi về sở thích sau này muốn trở thành bác sĩ, kỹ sư, thầy cô giáo... và lý do tại sao lại thích những ngành đó.

Sau đó cô sẽ “gán” những em học kém nhất lớp vào những công việc như bán bún riêu, bán hàng rong ngoài phố, làm cửu vạn... và hỏi các em có sợ không nếu mình phải vào những vai đó trong đời thực nhiều năm nữa.

Con kể gần cuối giờ học, cô giáo chủ nhiệm có nói một chuyện vui, rằng sau này khi cô đang đi ngoài đường, một bạn chào cô, hóa ra là Bình Minh - đang là người quét rác.

Nghe đến đó thì cả lớp cười ầm ĩ (thì ra Bình Minh lười học nhất lớp nên toàn lĩnh điểm xấu). Mặc dù Bình Minh đỏ mặt bối rối nhưng các bạn trong lớp vẫn hứng thú trêu đùa: “Minh quét rác”, “Bình Minh đẩy xe rác chắc mùi hôi lắm”. Có bạn vừa trêu đùa vừa lấy tay bịt mũi lại. Một bạn khác còn gọi bạn là “Bình Minh lao công”. Tôi hỏi con cô giáo có phản ứng gì không thì con trai kể cô còn cười ngặt nghẽo.

Mãi cho đến khi Bình Minh khóc òa thì cả lớp mới... buông tha. Đành rằng cô giáo chỉ với mục đích thúc đẩy cái sĩ diện của các em học kém, lười học, thế nhưng lôi một đứa trẻ ra để cả lớp bình phẩm và cười cợt thật phản giáo dục. Trẻ con cũng có lòng tự trọng của mình. Tất nhiên giáo dục như thế này, theo tôi nghĩ, rất dễ sinh ra cả một thế hệ khinh người, “nhìn người bằng nửa con mắt”...

Chẳng biết rồi sau buổi học, các em học kém có cố gắng hơn không hay trong đầu các em sẽ hình thành ý nghĩ “quét rác là hèn kém”, là “hạ cấp”? Và từ đó, các em sẽ nhìn những người lao công hằng ngày gặp ngoài đường phố với những xe rác bốc mùi hôi bằng ánh mắt coi thường như thế?